GParted (Ubuntu içinden) ile Sabit Disk Nasıl Bölümlendirilir?

[Tutunamayan]

Gparted diskimizi biçimlendirebildiğimiz,disk bölümlerinin boyutlarını belirleyebildiğimiz bir disk yönetim programıdır.

Öncelikle gParted yazılımını Synaptic Paket Yöneticisi ile aratıp da kurabiliriz ya da yüklemek için, konsoldan;

Kod Seç Genişlet

sudo apt-get install gparted

komutunu veriyoruz. Yükleme işlemi bitince programımızın kısayolu: Sistem > Yönetim > Bölümleme Düzenleyicisi yoluna yerleşiyor. Kısayola tıklayıp programı açtığımızda bizi şöyle bir arayüz karşılıyor:



GParted Arayüzü Görünüşü

Gparted programının en üstünde bulunan araç çubuğunda 6 adet menü bulunur. Şimdi bu menülerin ne işe yaradığına sırasıyla bakalım.

GParted Menüsü



GParted Menüsü Görünüşü

Bu menü altında bulunuan "Refresh Devices" butonuyla sisteme bağlı olan diskler hakkında bulunan bilgileri tazeler..(Örn. o anda yeni bir disk eklerseniz o diski görünür kılar) "Devices" butonuyla ise sisteme bağlı olan diskleri görebilirsiniz. "Show Features" (tr: özellikleri göster) butonuyla ise dosya sistemlerinin özelliklerini görebilirsiniz. (ext3, ntfs gibi formatların özellikleri) "Çık" butonuylada programdan çıkabilirsiniz.

Örnek olarak "Show Features"a tıklarsanız şöyle bir ekran gelir:



Show Features Menüsü Görünüşü

Düzenle Menüsü

Bu menü altından yaptığımız işlemleri kontrol edebiliriz.

"Undo Last Operation" (ctrl+z) butonuyla yaptığımız son işlemi geri alabilir, "Clear All Operations" butonuyla o zaman kadar yaptığımız tüm işlemleri geri alabilir, "Apply All Operations" butonuylada o zamana kadar yaptığımız tüm işlemlerini uygulayabiliriz.

Görünüm Menüsü



Görünüm Menüsü Görünüşü

Görünüm menüsü altında görünmesini istediğimiz program menülerini seçebiliriz. "Devices Information" ekranını açarsak disk hakkında bilgilerin bulunduğu bir kutucuk programın sol yanında belirir. "Pending Operations" kutusunu etkinleştirdiğimizde ise bekleyen işlemlerin göründüğü bir kutucuk programın altında belirir.



Device Information Kutucuğu



Pending Operations Kutucuğu

Aygıt Menüsü

Bu menü altından "Set Disk Label" butonuna basarak disk etiketi oluşturabiliriz.



Set Disk Label Seçeneği Görünüşü

Bölüm Menüsü

Bu menü ile disk üzerine çeşitli işlemler uygulayabiliriz. Disk bölümünü mount/unmount (ayırma/bağlama), disk bölümünü silme, yeni oluşturma, yeniden boyutlandırma işlemlerini bu menü altından yapacağız. Aynı işlevi düzenlemek istediğimiz disk bölümünün üstüne sağ tıkladığımızda çıkan menü de görmektedir.



Bölüm Menüsü Görünüşü

Disk Bölümü Biçimlendirme

Bir disk üzerinde işlem yapabilmek için önce o diski (veya disk bölümünü) sistemden ayırmalıyız. (unmount işlemi). Bunun için biçimlendirmek istediğimiz disk bölümünün üstüne sağ tıklayarak "unmount" tuşuna basıyoruz.

Unmount işlemini çalışan sisteminiz için yapamayacağınız için çalışan sistemle ilgili değişiklik yapamazsınız. Bu işlemler için Çalışan CD veya başka bir Linux bölümünü kullanmanızı tavsiye ederiz.



Diski sistemden ayırmış olduk artık biçimlendirebiliriz. Yine işlem yaptığımız diskin üzerine sağ tıklıyoruz ve "Biçimlendir" menüsünün üstüne geliyoruz hemen yanında bir açılır menü çıkacak buradan diski biçimlendirmek istediğimiz dosya sistemini seçiyoruz.



Artık her şeyden eminsek üst menüde bulunan uygulaya basıyoruz (yeşil onay işareti) ve işlemimizi sonlandırmış oluyoruz, diskimiz biçimlendirildi.

Yeni Disk Bölümü Oluşturma

Yeni bir disk aldık ve bu diski isteğimize göre bölümleyip biçimlendirmek istiyoruz. Bunu yapmak için boş olan disk bölümüne sağ tıklıyoruz ve açılan menüden "Yeni" diyoruz. Karşımıza oluşturacağımız bölümün özelliklerini belirleyebildiğimiz bir pencere çıkacak, buradan istediğimiz şekilde ayarlama yapabiliriz. İster pencerinin en üstünde bulunan ve disk bölümünü temsil eden grafik çubuğu hareket ettirerek, ister yazılabilir kutucuklara net rakamlar girerek orası seçiminize bağlı. Biz örnek olarak kutucuklara değer vererek yapacağız.



Herhangi bir formatta bölüm oluşturmak istersek, örneğin 20 GB'lık ext2 formatında bir disk bölümü oluşturmak istiyor olalım. Bunun için ya "Kalan Boş Alan" kısmına değer gireceğiz veya "Yeni Boyut" kutucuğuna değer vereceğiz. Şimdi 50 GB kapasiteli diskimizin içinde (boş) 20 GB'lık bölümü oluşturalım; "Yeni Boyut" bölümüne istediğimiz boyutu girelim (MB cinsinden) Yaklaşık 20480 gibi bir değer olmalı. Yeni Boyut bölümüne 20480 değerini girdiğimizde "Kalan Boş Alan" bölümünün kendi kendine değişeceğini göreceksiniz orada da yaklaşık olarak 30720 değeri olacak. İstersek boş kalmasını istediğimiz bu 30720 MB'lik bölümü "Kalan Boş Alan" bölümüne yazarak biçimlendirmek istediğimiz alanı ortaya çıkarabilirdik. Disk boyutunu belirledikten sonra dosya sistemini ve oluşturma tipini seçip ekle tuşuna basıyoruz ve son olarak uygula tuşuna da tıkladığımızda işlem bitmiş oluyor.

Disk Boyutunu Yeniden Belirleme

Eğer elimizde olan bir disk bölümünü ihtiyaçlarımız doğrultusunda yeniden boyutlandırmak istersek işlem yapmak istediğimiz bölüme sağ tıklayıp "Resize/Move" tuşuna basıyoruz. Karşımıza çıkan pencerede yeni disk oluştururken yaptığımız gibi ya boş kalmasını istediğimiz alana değer giriyoruz veya işlem yaptığımız diskin yeni boyutu için bir değer veriyoruz ikisi arasında hiç bir fark yok. Değerleri verdikten sonra "Boyutlandır/Taşı" tuşuna basıyoruz ve Uygula dedikten sonra işimiz bitmiş oluyor.





Kaynak: wiki.pardus-linux.org

Not 1: Arkadaşlar kaynak kısmında da gördüğünüz gibi Pardus Wiki'sinden alıntıladım. Sonuçta GParted genel bir program olduğu için alıntılamakta bir sakınca görmedim. Resimli anlatımda emeği geçen herkese teşekkürler.

Not 2: Anlatımdaki terimler sizin de dikkatinizi çektiği üzere İngilizce. Ancak Ubuntu 9.04 Jaunty Jackalope sürümüne GParted kurduğunuzda programın tamamen Türkçe olduğunu göreceksiniz. Aklınız karışmasın. menülerin dili İtalyanca bile olsa yerleri pek fazla değişmediği için, İngilizce terimlerin karşılıklarını programın arayüzünden Türkçe olarak rahatlıkla anlayacaksınız.

Ek: GParted (Ubuntu içinden) ile Sabit Disk Nasıl Bölümlendirilir? maddesi Wikimize eklenmiştir.

[gokhanyildiz]

gerçekten güzel bir anlatım fakat gparted programını kurduktan sonra bu işlemi live cd ile yapmamız gerekiyor sanırım.Çünkü normal olarak programı çalıştırdığımızda herhangi bir işlem yapmamıza müsaade etmiyor.Fakat live cd ile takıp denediğimde gerekli alanları belirlememe rağmen uygula (apply) dediğimde diski biçimlendirmeye başlıyor ve öyle kalıyor.Herhangi bir ilerleme söz konusu olmuyor.

[Tutunamayan]

@MaTh1ens; Tek parça HDD'lerde Ubuntu altından Gparted ile bazı işlemleri yapamazsınız. Zira anlatımda da dikkatinizi çektiği üzere, bir işlem yapabilmek için "unmount" (ayır) kilit bir önemde ve siz çalışan sistemden HDD ayıramazsınız sanıyorum. Yani böyle bir şeye kalkışsanız bile (denemediğim için bilmiyorum), ya Ubuntu izin vermez ya da verse de, sistemi uçurmuş olursunuz zaten

Live CD ile Gparted'i hiç kullanmadım. Ancak Live CD ile kullanmak için, tekrar Ubuntu altından Gparted yüklemenize gerek yok. Live CD ile Gparted kullanımı için: gParted (Live -Canlı- CD ile) ile Sabit Disk Nasıl Bölümlendirilir? konusuna göz atabilirsiniz...

[gokhanyildiz]

zaten livecd ile tekrar gparted kurmadım.yönetim menüsüne baktığımda orada duruyordu normal kurulu olan ubuntu'da gparted ile hiçbir işlem yapamazken livecd ile işlem yapabiliyorum ama biçimlendirme sürecinde hiçbir ilerleme olmuyordu.Fakat şu konu biraz saçma geliyor.Neden tek hdd kullanılan ubuntu da bu işlemi yapamıyorum?Neden zarar veriyor.Sonuçta boş alanı daraltacağım.Hadi olmadı diyelim.ubuntu kurulumunda linux-swap alanı oluşuyor.Bu alanı genişletip buraya vista kuramazmıyım?

[Tutunamayan]

@MaTh1ens; Linux-Swap alanını genişletebilirsiniz. Ancak oraya Vista kuramazsınız. Çünkü dosya sistem biçimleri farklı. Ayrıca aynı bölümü hem Swap, hem de işletim sistemi kurmak için kullanmaya çalışmak olmayacak bir şeyi istemek olur sanırım Siz en iyisi "Yazılım sorunları" bölümüne sorununuzu derli toplu bir biçimde anlatan konu açarsanız, ustalarımız yardımcı olacaktır...

[gokhanyildiz]

zaten açmıştım.hatta sizde cevap yazmıştınız sanırım.ama yine öneri gparted başımın belası oldu artık.Uyuken bile kabus görmeye başladım diyebilirim

[Tutunamayan]

zaten açmıştım.hatta sizde cevap yazmıştınız sanırım.ama yine öneri gparted başımın belası oldu artık.Uyuken bile kabus görmeye başladım diyebilirim

Zaten bu anlatımları sizin forumumuz ve Wikimiz üzerindeki eksikliği dile getirmeniz üzerine alıntıladım. Gparted'i Live CD ile kullanırken mutlaka bir yerde, küçük bir ayrıntıyı gözden kaçırıyor da olabilirsiniz. Donanım kaynaklı bir durum da söz konusu olabilir. O konu hakkında bir şey diyemem. Zira ben de çok bilgili değilim bu konularda. Ubuntu'ya geçeli ve Ubuntu-TR ailesine katılalı henüz 2 ay oldu.

[canosayan]

gparted ile mevcut olarak bağlı (mount edilmiş) diskler üzerinde işlem yapamıyorsunuz. eğer swap alnını kapatır, diskleride sistemden ayırırsanız onlar üzerinde işlem yapabilirsiniz.

bu arada çeviri tayfasına bir not:
ana ekranda bir diske sağ tıklayınca bayrakları yönet diyor. ilgili işleme tıklayarak ilgili ekranı açınca işaretleri yönet diyor.
önemli bir hata değil tabiki, sadece benim gibi takıntılılar için.

[zeitgeist]

Bu tür sorunlarda yönlendirebileceğimiz güzel bir belge. Başlığı sabitliyorum.

[Tutunamayan]

(Buradan da) teşekkür ederim @zeitgeist...

[heartsmagic]

Pardus tarafına bu güzel anlatımı hazırladıkları, @Tutunamayan'a da buraya aktardığı için teşekkürler.

[Tutunamayan]

Pardus tarafına bu güzel anlatımı hazırladıkları, @Tutunamayan'a da buraya aktardığı için teşekkürler.

Ben teşekkür ederim @heartsmagic.

[Khan]

Şimdi ben, bunun tam tersini yapmak istiyorum. Disk birleştirmek istiyorum. Ama nasıl yapacağımı bilmiyorum. Ubuntu'ya 18 GB civarı bir yer ayırmıştım. Bunu yükseltmek istiyorum. Nasıl yapabilirim?

[heartsmagic]

Şimdi ben, bunun tam tersini yapmak istiyorum. Disk birleştirmek istiyorum. Ama nasıl yapacağımı bilmiyorum. Ubuntu'ya 18 GB civarı bir yer ayırmıştım. Bunu yükseltmek istiyorum. Nasıl yapabilirim?

Her zaman söylediğim gibi bu işleri genelde planlı disk yönetimimden dolayı pek yapmadım. Ancak teoride mümkün olması gerekiyor. İstediğin bir bölümden yer ayırıp Ubuntu'nun olduğu bölüme bitiş tarafından birleştirmeyi deneyebilirsin. Yine bir ara mevzusu geçmiş ve bir arkadaş bunu yaptığını söylemişti. dikkat edeceğin nokta bu işlemlerden sonra disk adlandırması değişebilir, Ubuntu açılmayabilir. Eğer bu olursa Çalışan CD ile girip sisteme müdahale edersin, durum çözülür.

[Xogane]

Arkadaşım Gparted i açtığımda resimdeki gibi bölümler çıktı ama birkaçının yanında bir üçgen içinde ünlem işareti var. Bu yüzden disk in boyutunu değiştiremiyorum. Nasıl düzeltebilirim??

[Yusuff]

Anlatım için teşekkürler gayet açıklayıcı olmuş. Daha önce gparted live cd ile içinde sistem olan bir diski böldüm sistemde en küçük bir sorun bile çıkmadı.

[heartsmagic]

Arkadaşım Gparted i açtığımda resimdeki gibi bölümler çıktı ama birkaçının yanında bir üçgen içinde ünlem işareti var. Bu yüzden disk in boyutunu değiştiremiyorum. Nasıl düzeltebilirim??

Sorununu ayrı bir başlıkta bir ekran görüntüsüyle anlatırsan daha güzel yardım alırsın.

[sabian]

Arkadaşlar be mandriva kurdum dün faka açılmadı, yani yüklendi ama açılmadı, ekran bulanıklaşıp kaldı. Bende live cd ile mandrivanın tüm dosyalarını silip yeniden grub kurdum bu sayede ubuntu da direkt giriş yapmaya başladım. Sorunum şu:

ben mandriva'yı kurduğum yeri biçimlendirip kullanıma açmak istiyordum bunu da gparted ile yapabileceğimi düşündüm, fakat sudo gparted dan sonra karşıma tek parça disk çıktı. Bu imkansız diye düşündüm çünkü hem windows var hem ubuntu bi de mandriva için ayrılan yer en az swapları da katarsak en az 6 parçalı bir disk çıkması gerekiyordu. Bunun sebebi nedir, Formatlamanın yolu nedir o bölgeyi?

[heartsmagic]

Tablo bilgisini silmiş olmayasın yanlışlıkla?

[ihtiyar said]

Tablo bilgisini silmiş olmayasın yanlışlıkla?

O zaman Ubuntu'da açılmıyor olması gerekmez mi?

[heartsmagic]

Tablo bilgisini silmiş olmayasın yanlışlıkla?

O zaman Ubuntu'da açılmıyor olması gerekmez mi?

Açılıyor diye hatırlıyorum ben aslında. Fakat şu saatte yanlış da hatırlıyor olabilirim

[ihtiyar said]

Tablo bilgisini silmiş olmayasın yanlışlıkla?

O zaman Ubuntu'da açılmıyor olması gerekmez mi?

Açılıyor diye hatırlıyorum ben aslında. Fakat şu saatte yanlış da hatırlıyor olabilirim

Benim disk tablom silindiğinde açılmamıştı diye hatırladım. Ben de yanlış hatırlıyor olabilirim.

[heartsmagic]

Hiç disk tablomun bilgisi silinmedi
Muhtemelen sen doğru hatırlıyorsundur.

[sabian]

Olabilir, bunu yapmış olabilirim çünkü mandriva bölümünde ne var ne yok sildim. Sonrasında grub düzenlemesi yaptım yeniden ve açıldı. Bir sıkıntı yok, ama hala bölüm duruyor. 16 gb alan gözüküyor bilgisayarımda, tabi içinde dosya olmadan

[heartsmagic]

Testdisk ile dikkatlice bakılabilir duruma. Kendi ISO'su üzerinden yapman lazım ama. Ayrıca:

Kod Seç Genişlet

sudo fdisk -l ne diyor?