Ubuntu ve Arch Linux Karşılaştırması

[Empat]

Bu yazımda forumda çoğumuzun kullandığı Ubuntu dağıtımı ve Ubuntu dağıtımıyla arasında bazı farklar bulunan, fakat kayda değer derecede büyük bir topluluğa sahip olan Arch Linux dağıtımı arasındaki farkları anlatacağım.

Öncelikle Ubuntu nedir?, Arch Linux nedir? sorularına cevap arayalım.

Ubuntu Nedir?

Ubuntu, Canonical şirketi ve gönüllü Ubuntu topluluğu tarafından geliştirilen, Debian tabanlı, açık kaynak kodlu, kullanım için ücret talep etmeyen, Türkçe dili desteğine sahip bir Gnu/Linux dağıtımıdır.

Arch Linux Nedir?

Arch Linux, bağımsız olarak geliştirilen, kendin pişir - kendin ye mantığını benimseyen kullanıcıları hedef almış, tasarım yaklaşımı sadelik olan, kullanım için ücret talep etmeyen, Türkçe dili desteğine sahip bir Gnu/Linux dağıtımıdır. 

"sadelik" kelimesi, Arch Linux geliştiricileri tarafından "gerekli olmayan eklentiler ve değişiklikler olmaksızın" anlamına gelmekte ve bu felsefe son kullanıcıdan ziyade geliştirici bakış açısını yansıtmaktadır.

Sadelik üzerine kurulu olması sadece, Arch Linux ve saf Arch Linux'a çok yakın olan Archman, Antergos gibi dağıtımlar için geçerlidir.

Fakat Arch Linux tabanlı, popülaritesi yüksek olan Manjaro dağıtımı için pek sadelik üzerine kurulu denemez.

Manjaro'da da, Ubuntu gibi temel sistem paketlerinin yanında bazı araç ve yazılımlar yüklü gelir.

Arch Linux Kurulumunun Ubuntu Kurulumuyla Farkları

Arch Linux kurulurken grafiksel arayüzle karşılaşılmaz. Terminalden bash komutlarıyla manuel olarak kurulur.

Terminalden Linux komutlarıyla kuracak kadar deneyimli olmayanların saf Arch Linux deneyimini yaşaması için, Antergos ve Archman gibi grafiksel arayüz ve yönlendirmeler aracılığıyla, kolaylıkla kurulabilen ve saf Arch Linux kadar az paket barındıran dağıtımlar mevcuttur.

Ubuntu, Canonical ve Arch Linux

Canonical'ın ticari yapısı, onları Unity'nin Dash menüsündeki reklamların dahil edilmesi ve kullanıcı verileri toplanması gibi bazı tartışmalı kararlara götürmüştür.

Ubuntu, Canonical şirketine ait bir dağıtım iken; Arch Linux, ticari ilişiği olmayan, sadece topluluk odaklı bir Linux dağıtımıdır.

Arch Linux ve AUR

Arch Linux'un repository'si olan AUR (Arch User Repository) kayda değer derecede fazla paket sunar ve Arch Linux'u diğer dağıtımlardan farklı kılar.

Arch Linux ve Ubuntu Arasındaki Basit Farklar

Arch Linux'ta, Ubuntu gibi Debian tabanlı dağıtımlardan alışılagelmiş /etc/init.d, /etc/rc.local dizinleri yoktur.

Arch Linux ve Ubuntu'nun Desteklediği Mimariler

Debian alpha, arm, hppa, i386, x86_64, ia64, m68k, mips, mipsel, powerpc, s390, ve sparc mimarilerini desteklerken, Arch Linux, sadece x86_64 mimarisini destekler.

Arch Linux ve Ubuntu Arasındaki Sürümsel Farklılıklar

Arch rolling release (yuvarlanan sürüm) iken, Debian ve Debian tabanlı dağıtımlar ana ve alt sürümlere ayrılır.

Örneğin; Ubuntu 18.04.1 ifadesindeki 18.04 ana sürüm iken, 1 alt sürümdür. 

Arch Linux'ta bir sürüm adı ya da numarası yoktur.

Arch Linux ve Ubuntu Arasındaki Güncellik ve Stabilite Farklılıkları

Ubuntu'da paketler, Arch Linux'a göre daha az günceldir, fakat daha fazla stabildir.

İsteğe bağlı olarak; son sürüm olan (testing deposu) ama *kararlı olmayan paketler seçilebilir.

Arch Linux'ta paketler, Ubuntu'ya göre daha günceldir, fakat daha az stabildir.

İsteğe bağlı olarak; son sürüm olmayan ama *kararlı olan paketler (örneğin; LTS kernel, LTS grafik kartı sürücüsü) seçilebilir.

Pacman ve Apt

Pacman, Arch Linux'un kullandığı paket yöneticisidir.

Apt, Ubuntu'nun kullandığı paket yöneticisidir.

Her ikisinin komutlarında kayda değer farklılıklar bulunmaktadır.

Örneğin;
pacman ile sistemdeki paketleri güncellemek, yükseltmek ve yeni bir paket yüklemek için aşağıdaki komutu;

Kod Seç Genişlet

sudo pacman -Syu yüklenecekYeniPaketinAdı

apt ile paket sistemdeki paketleri güncellemek, yükseltmek ve yeni bir paket yüklemek için aşağıdaki komutları girmemiz gereklidir.

Kod Seç Genişlet

sudo apt update

Kod Seç Genişlet

sudo apt upgrade

Kod Seç Genişlet

sudo apt install yüklenecekYeniPaketinAdı

İsteğe bağlı olarak bu komutları && operatörüyle tek bir seferde girebiliriz.

Kod Seç Genişlet

sudo apt update && sudo apt upgrade && sudo apt install yüklenecekYeniPaketinAdı

[tyko]

Hocam bilgi için teşekkür ederim. Son zamanlarda açtığım konulardan biliyorsunuz ki Ubuntu 18.04 kullanıyordum ve sürekli bir bluetooth sorunu vardı. Bu iletinizden sonra Manjaro-KDE sürümünü yükledim aşırı iyi çalışıyor bilgisayar açıldığı anda win10 gibi otomatik cihazlara kendi bağlanıyor yok bluetooth açıldı mı yok yazılım veya donanım mı kapatıyor sorunu yok ve ayrıca rolling release olayı gerçekten çok iyimiş. Format filan atmaya gerek kalmadı. Bakalım yazılım programlarıyla uyumu nasıl olacak onlarada bakacağım ama şimdilik özelliklede bir kaç gündür Ubuntu'da yaşadığım inanılmaz basit ama kullanıcı deneyimini etkileyen sorunları çözmesinden dolayı çok sevdim.

Görünüm ile alakalı siz KDE mi GNOME mu kullanıyorsunuz? Aralarından hangisi daha fazla özelleştirmeye açık ve tavsiye edersiniz?

[Empat]

[mention=645635]@tyko[/mention]

Görünüm ile alakalı siz KDE mi GNOME mu kullanıyorsunuz? Aralarından hangisi daha fazla özelleştirmeye açık ve tavsiye edersiniz?

Ben, özelleştirilebilirlik açısından KDE masaüstü ortamını tercih ediyorum.

Bu konuda daha fazla bilgi sahibi olmak için, az önce yazdığım, KDE ve GNOME Karşılaştırması adlı makalemi okuyabilirsiniz.

[illedelinux]

@Empat emeğine sağlık, işin tekniğine girmeden kısa ve öz anlatım herkes için daha makul olmuş

Ek görüş:
Ubuntu Minimal kalıbıyla Arch gibi sıfırdan oturum yapma imkanı bulunuyor, aradaki önemli tek fark kurucu arayüzüdür.
Bu anlamda bir diğer fark da Ubuntu'da bir paket için zorunlu olan yardımcı paketleri kendisi otomatik kurarken, Arch'da tek tek kendin kurmak zorundasın.
Diğer deyişle, Ubuntu'da ana paketleri kurman yeterli iken Arch'da ana paketi tamamlayan diğer paketleri kendin tespit etmek durumundasın.
Bunun daha iyi anlaşılması için şöyle bir örnek vereyim.
Örneğin grub kuracaksın, Ubuntu'da şu iki komutu vermen kafi.
sudo grub-install /dev/sda
sudo update-grub

Arch'da ise grub için önce alttaki paketleri kurmalısın
pacman -S mtools lsb-release os-prober

Sonra alttaki komutları girmelisin.
sudo grub-install --target=i386-pc /dev/sda
sudo grub-mkconfig -o /boot/grub/grub.cfg

Anlaşılacağı gibi Arch'da komut yeterli değil, nerede hangi paket gerekli olduğunu ve manuel olarak ne yapılması gerektiğinin de bilinmesi gerekiyor.
Dolayısıyla Ubuntu Minimal kalıbı olması sayesinde ikisi de benim eşit derecede tercihim olmuştur.

[gecegezen]

Rolling relesa olması ilk başta kulağa güzel geliyor ve ama uzunca bir süre güncelleme yapmayıp güncelleme yapmaya kalktığınızda ayakta kalması mücize oluyor. Galiba tüm rollinglerde durum bu gentoo'da da benzer durumlardan şikayet edenler duydum onun dışında arch gercekten çok güzel bir wikisi var, bunu bir kaç defa söyledim, gentoo içinde aynısı geçerli dokumanları çok güzel.onun dışında arch bazen güncelleme çakışan paketlerden dolayı sorun olabiliyor bu durum ubuntu'da daha az başıma geldi.

[Empat]

[mention=645673]@gecegezen[/mention]

Ne yazık ki, saf Arch Linux'ta sık sık çıkan yeni güncellemeler, ekseriyetle basit ama rahatsız edebilecek sorunlar oluşturuyor.

Eğer orta düzey Linux yönetimi tecrübe ve bilginiz varsa; bu basit sorunları çözmeniz, maksimum 3-5 dakikanızı alıyor.

Orta düzey Linux yönetimi tecrübe ve bilginiz yoksa, saf Arch Linux'a geçmek yerine, kendinizi biraz daha geliştirene kadar, Arch Linux tabanlı olan Manjaro dağıtımını kullanmayı düşünebilirsiniz.

[meda]

@gecegezen ile ortak düşüncedeyim. Arch haftalık güncelleme isteyen beklenmedik anda kapkara ekranla karşılaşma ihtimaliniz yüksek olduğu neden, niçin... sordurtan araştırmacı yönünüze azımsanmayacak derecede katkı sağlayan fişek gibi dağıtım.     Manjaro KDE ile 8 aydır devam eden sorunsuz KDE 4 zamanlarından kalma çökme hataları meydana gelmedi. Uygulama özelinde cevap vermeme gibi birkaç hata gördüm kendi namıma sistem çökmelerindense böyle olması çok daha iyi.  Diğer taraftan pek çok kez farklı başlıklarda dillendirdiğim uygulamaların birbirleriyle iletişim ve entegrasyon yapılandırmasının rahatlığını yaşatıyor.

Aklımın bir köşesinde bilgisayar farklarının belki kullanıcı deneyimine olumlu olumsuz etki edeceği kanaatinde olduğumdan belirtmekte fayda görüyorum 3 senedir 2. elde olsa DELL markalı 3 dizüstü bilgisayar tercihim sonucunda Linux uyumunun çok çok iyi olduğunu söylemekle beraber aynı rahatlığı Windows 10 üzerinde de yaşıyorum. Asus, Lenovo, Casper gibi markalarıda kullanmış birisi olarak bu düşüncedeyim.

KDE ve Gnome uygulama bağımlılıklarından özelliklede Qt geliştirici paketlerininde sisteme yüklenmesinden oldukça rahatsızım. 

[ata1]

Arch daha az ara yüz kullanımına yönelik yani daha çok arch üst veya bir alt yapısı olan kullanıcıya hitap eder. komut ve ne, nedenleri bilmek gerektiren bir sistemdir.
ubuntu ise daha fazla arayüz ile son kullanıcıya daha fazla hitap etmektedir. bir karşılaştırmaya gerek yok bence linux linux'dur bilgi varsa her işi aynı şekilde olmasa da her linux yapar. birinin yapıp diğerinin yapamadığı herhangi bir şey olduğunu düşünmüyorum.

eline ve emeğine sağlık kardeşim gayet anlaşılır bir anlatım olmuş.

[Empat]

[mention=645752]@ata1[/mention]

Karşılaştırmamın en önemli amacı üyeleri ve ziyaretçileri Ubuntu ve Arch Linux farkları konusunda bilgilendirmekti.

Bunu karşılaştırma olarak değil, Ubuntu ve Arch Linux farklarını bilgilendirme olarak ele almak daha doğru olur.

Rica ederim. Öğrenince öğretmeyi benimseyen birisi olarak görevim bu.

[lnxdev]

Kararlılık kısmına katılmıyorum. Arch Linux zaten ağırlıklı olarak kullanıcı tercihlerine dayanan bir dağıtım kısıca ne ekersen onu biçersin. Bu olaydaki en büyük etkenin tecrübe olduğunu düşünüyorum. Ayrıca,  daha önce çeşitli dağıtımları tecrübe etmemiş yada dayanaksız bir sebepten ötürü Arch'ın daha hızlı veya daha iyi olduğu kanısına varıp kullanmak isteyenler yada kullananlar için bir şekilde hep sorun çıkaracaktır.

[Empat]

[mention=645777]@lnxdev[/mention]

Kararlılık kısmına katılmama kararınıza emin misiniz?

AUR paketleri sıklıkla güncelleniyor. Özellikle KDE ile ilgili paketler.

Bir paket, ne kadar güncel olursa o kadar kararsız oluyor.

Bunun örneklerini çok yaşadım.

Anladım ki; önemli olan, -sadece- en güncel pakete sahip olmak değil, önemli olan; en *kararlı ve en güncel pakete sahip olmak.

[xxx3]

Linux'e ubuntu ile başladım kurulumu kolay basit anlaşılırdı.Daha sonraları ubuntu unity ortamına geçince benim bilgisayarım yavaş kaldı bende yeni dağılım aramaya başlamıştım bilgisayarıma arch kurdum gerçekten kurulum aşaması sıkıntıydı benim için zira çokta linux komutlarına aşina değildim düşünsenize ubuntuyu kuruyorsun herşey hazır arch kuruyorsun sadece siyah ekran 
Zamanla arch'a alışınca bir daha da ubuntuya dönmedim. Şimdi ubuntuya ve arch bakıyorum ikiside iyi yol aldı yeni arch dağılımlarıyla grafik arayüzünden kurulumda çok kolay fakat yeni başlayacaklara tavsiyemdir öncelikle ubuntu kursunlar debianı ve paket yönetimini anlasınlar ardı zaten geliyor.  Karşılaştırma içinde teşekkür ederim.