Ubuntu 16.04 LTS Genel Şikayet

Başlatan hasansahin, 22 Nisan 2016 - 08:18:03

« önceki - sonraki »

0 Üyeler ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

meda

Bende Mir ve Unity 8 bekleyelerdenim. Ubuntu'nun sevdiğim yönü yenilikçi yapısıydı bana şuan en yenilikçi dağıtım sürümü Mint-Cinnnamon. 18 sürümünde bakalım o ne gibi yeniliklerle gelecek. :)
"BEDAVA Bedava yaşıyoruz, bedava;Hava bedava, bulut bedava;
Dere tepe bedava;Yağmur çamur bedava;Otomobillerin dışı,Sinemaların kapısı,Camekanlar bedava; Peynir ekmek değil ama Acı su bedava;Kelle fiyatına hürriyet, Esirlik bedava; Bedava yaşıyoruz, bedava. Orhan VELİ"

earas

#26
Beklenen yenilikler konusunda bir şey diyemeyeceğim. Zaten Mir nedir onu bile bilmediğim için (cahilliğin nadir faydaları) bi beklentim de yoktu :D Unity 8 de gnome kullandığım için hiç ilgimi çekmemişti. Ben 14.04 LTS sürümünde unity ile sorun yaşadığım için (küçük donmalar, hatalar vs) hep gnome kullandım ve çok da memnundum. Ancak 16.04 sürümünde direkt unity olarak kurulum yaptı şuana kadar bir sorun yaşamadım. Şu "Türkiye Sunucusu" problemi dışında 2 gündür çok aktif bir şekilde kullanıyorum yeni LTS sürümünü. Kendime göre kişiselleştirdim, yazılımlarımı kurdum, sanal makinalarımı ayarladım, steamden oyunları indirdim, yeni gnome yazılım merkezini kurcalayıp bilmediğim uygulamaları denedim, disklerimi telefonu ve usb convertırımı bağladım, altyazı çalışmamı derledim vs vs. Genel olarak 16.04 LTS sürümünü beğendiğimi söyleyebilirim. Önceden yaşadığım bazı sorunları yaşamadım. Bence grafikten, görüntüden ziyade kararlılık üzerine bir geliştirme olmuş 16.04 sürümünde. Kullanımda bunu açıkca hissediyorum. Bu kadar çok işlem yapıp, bu kadar yoğun çalışıp hatasız kullandığım ilk ubuntu sürümü :D Harici usb'den kulaklık portuna çeviricimi bile direkt tanıması beni şaşırttı.
Bu arada 16.04te sanırım SSD açılma süresi kısalmış? UEFI olarak kurulum yaptım ve 6-7 saniye gibi bir sürede masaüstü geliyor. Windows'tan geç açılıyordu önceden ama şimdi ya bi kaç saniye daha önce ya da aynı açılıyorlar. İlk fırsatta kronometre ile test edeceğim.

ubuntupardus

Alıntı yapılan: earas - 23 Nisan 2016 - 23:43:48
Beklenen yenilikler konusunda bir şey diyemeyeceğim. Zaten Mir nedir onu bile bilmediğim için (cahilliğin nadir faydaları) bi beklentim de yoktu :D Unity 8 de gnome kullandığım için hiç ilgimi çekmemişti. Ben 14.04 LTS sürümünde unity ile sorun yaşadığım için (küçük donmalar, hatalar vs) hep gnome kullandım ve çok da memnundum. Ancak 16.04 sürümünde direkt unity olarak kurulum yaptı şuana kadar bir sorun yaşamadım. Şu "Türkiye Sunucusu" problemi dışında 2 gündür çok aktif bir şekilde kullanıyorum yeni LTS sürümünü. Kendime göre kişiselleştirdim, yazılımlarımı kurdum, sanal makinalarımı ayarladım, steamden oyunları indirdim, yeni gnome yazılım merkezini kurcalayıp bilmediğim uygulamaları denedim, disklerimi telefonu ve usb convertırımı bağladım, altyazı çalışmamı derledim vs vs. Genel olarak 16.04 LTS sürümünü beğendiğimi söyleyebilirim. Önceden yaşadığım bazı sorunları yaşamadım. Bence grafikten, görüntüden ziyade kararlılık üzerine bir geliştirme olmuş 16.04 sürümünde. Kullanımda bunu açıkca hissediyorum. Bu kadar çok işlem yapıp, bu kadar yoğun çalışıp hatasız kullandığım ilk ubuntu sürümü :D Harici usb'den kulaklık portuna çeviricimi bile direkt tanıması beni şaşırttı.
Bu arada 16.04te sanırım SSD açılma süresi kısalmış? UEFI olarak kurulum yaptım ve 6-7 saniye gibi bir sürede masaüstü geliyor. Windows'tan geç açılıyordu önceden ama şimdi ya bi kaç saniye daha önce ya da aynı açılıyorlar. İlk fırsatta kronometre ile test edeceğim.

Steam'den oyunları indirdiğinizi söylemişsiniz. Steam' yükledikten sonra sorun çıkarttı mı? Açılmama gibi bir sorun. Ben şuan öyle bir sorun yaşıyorum. Farklı bir komut vererek terminalden açtım. Şuan güncelleme yapıyor. Güncelledikten sonra tekrar deneyeceğim ama siz bir sorunla karşılaştınız mı merak ettim.

earas

Alıntı yapılan: ubuntupardus - 24 Nisan 2016 - 00:06:38
Alıntı yapılan: earas - 23 Nisan 2016 - 23:43:48
Beklenen yenilikler konusunda bir şey diyemeyeceğim. Zaten Mir nedir onu bile bilmediğim için (cahilliğin nadir faydaları) bi beklentim de yoktu :D Unity 8 de gnome kullandığım için hiç ilgimi çekmemişti. Ben 14.04 LTS sürümünde unity ile sorun yaşadığım için (küçük donmalar, hatalar vs) hep gnome kullandım ve çok da memnundum. Ancak 16.04 sürümünde direkt unity olarak kurulum yaptı şuana kadar bir sorun yaşamadım. Şu "Türkiye Sunucusu" problemi dışında 2 gündür çok aktif bir şekilde kullanıyorum yeni LTS sürümünü. Kendime göre kişiselleştirdim, yazılımlarımı kurdum, sanal makinalarımı ayarladım, steamden oyunları indirdim, yeni gnome yazılım merkezini kurcalayıp bilmediğim uygulamaları denedim, disklerimi telefonu ve usb convertırımı bağladım, altyazı çalışmamı derledim vs vs. Genel olarak 16.04 LTS sürümünü beğendiğimi söyleyebilirim. Önceden yaşadığım bazı sorunları yaşamadım. Bence grafikten, görüntüden ziyade kararlılık üzerine bir geliştirme olmuş 16.04 sürümünde. Kullanımda bunu açıkca hissediyorum. Bu kadar çok işlem yapıp, bu kadar yoğun çalışıp hatasız kullandığım ilk ubuntu sürümü :D Harici usb'den kulaklık portuna çeviricimi bile direkt tanıması beni şaşırttı.
Bu arada 16.04te sanırım SSD açılma süresi kısalmış? UEFI olarak kurulum yaptım ve 6-7 saniye gibi bir sürede masaüstü geliyor. Windows'tan geç açılıyordu önceden ama şimdi ya bi kaç saniye daha önce ya da aynı açılıyorlar. İlk fırsatta kronometre ile test edeceğim.

Steam'den oyunları indirdiğinizi söylemişsiniz. Steam' yükledikten sonra sorun çıkarttı mı? Açılmama gibi bir sorun. Ben şuan öyle bir sorun yaşıyorum. Farklı bir komut vererek terminalden açtım. Şuan güncelleme yapıyor. Güncelledikten sonra tekrar deneyeceğim ama siz bir sorunla karşılaştınız mı merak ettim.

Hayır açılmama sorunu yaşamadım. Sadece dil ile alakalı bir sorun oldu şu konudaki öneriyle (sistemi ingilizce yapıp, steam i açıp tekrar Türkçeye çevirmek) hallettim hemen. 2 oyun indi sorunsuz çalışıyor.
https://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=51578.msg588490#msg588490

ubuntupardus

#29
Hayır bende bu komut olmuyor. Libgl: erorr hataları veriyor. Şöyle;

Running Steam on ubuntu 16.04 64-bit
STEAM_RUNTIME is enabled automatically
grep: symbol lookup error: grep: undefined symbol: pcre_jit_stack_alloc
grep: symbol lookup error: grep: undefined symbol: pcre_jit_stack_alloc
grep: symbol lookup error: grep: undefined symbol: pcre_jit_stack_alloc
awk: /home/user1/.local/share/Steam/ubuntu12_32/steam-runtime/amd64/lib/x86_64-linux-gnu/libtinfo.so.5: no version information available (required by /lib/x86_64-linux-gnu/libreadline.so.6)
Installing breakpad exception handler for appid(steam)/version(1459463254)
libGL error: unable to load driver: r600_dri.so
libGL error: driver pointer missing
libGL error: failed to load driver: r600
libGL error: unable to load driver: swrast_dri.so
libGL error: failed to load driver: swrast

böylece kalıyor açılmıyor...

Kaleihan

@ubuntupardus
LC_ALL=C steam
dener misin?

ubuntupardus


bugra9

Farklı sorunlar için yeni konu açarsak hem bu konu amacından sapmamış olur hem de soruna daha çabuk çözüm bulunur. Ayrıca aynı sorunla karşılaşmış kişiler çözüme daha rahat ulaşır.

yenilikciadam

16.04 te steam ve Skype kuramadım yok o hatası yok bu hatası o da yoksa şu hatası ben ilk kez ubuntu kurdum ama kurmadan önce 4 ay falan araştırma yaptım yani program kurmayı falan biliyorum ama söylediğim gibi hata hata hata 14.04 e geçsem daha rahat eder miyim sizce?
Sadece 2 program kuramadım diye mi diyebilirsiniz ama Skype ve steam olmayan pc benim için çöptür.
Hayatta değişmeyen tek şey değişimdir.
Ama ben değişimin beni zorla değiştirmesini beklemem.
Hiç beklemeden değiştiririm.

Ubunlo

Ben de mega sync kurmada hata ile karsilasmistim. Sonra gdebi diye bir uygulamayi kurdum.. daha sonra gdebi uygulamasina girerek indirdigim .deb dosyasini kurdum. Skype veya diger uygulamalarda denerseniz belki olur.

earas

Alıntı yapılan: yenilikciadam - 24 Nisan 2016 - 09:23:20
16.04 te steam ve Skype kuramadım yok o hatası yok bu hatası o da yoksa şu hatası ben ilk kez ubuntu kurdum ama kurmadan önce 4 ay falan araştırma yaptım yani program kurmayı falan biliyorum ama söylediğim gibi hata hata hata 14.04 e geçsem daha rahat eder miyim sizce?
Sadece 2 program kuramadım diye mi diyebilirsiniz ama Skype ve steam olmayan pc benim için çöptür.
Kuramayan bazı arkadaşlar gerçekten sorun yaşıyordur belki ama bence bazıları kesinlikle yanlış-eksik işlem yapıyor diye kurulum yapamıyor. Ben ikisini de direkt kurdum. İkisi de şuan gayet güzel çalışıyor.
Microsoftun kendi sitesinden skype'ı, steamin sitesinden de steam'i indirdim. Daha önce .deb paketini nasıl kuruyosum aynen o şekilde kurulum yaptım. 14.04 sürümünde de böyle kuruyordum 16.04 sürümünde de böyle kurdum.
http://storage2.static.itmages.com/i/16/0424/h_1461489349_6184038_f9e4fb8bfb.png

http://storage3.static.itmages.com/i/16/0424/h_1461489379_8049208_7124e81e17.png

Hatta aşağıda linkini verdiğim konuda 16.04 te steam'i kuramadığını söyleyen biri aynen bu şekilde kurdu. Bu da demek oluyor ki yanlış-eksik işlem yapıldığı için kuramıyor bazıları.
https://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=51578.msg588480#msg588480


sudo dpkg -i steam_paket_adı.deb


Bağımlılıkları sordu aşağıdaki kodu girdim

sudo apt-get -f install


Bağımlılıkları yükledikten sonra tekrar aynı kod:

sudo dpkg -i steam_paket_adı.deb

Aynen bu yöntemle skype'i de kurdum. Steam'de dil ile alakalı sorun çıktı onun da çözümü verdiğim linkte yazıyor(ingilizceye alıp yeniden başlatıyor, steami açıp türkçe yapıyor ve sonra sistemi yeniden türkçeye alıyorsunuz) ama skype te hiçbir sorun çıkmadan direkt açıldı.

yenilikciadam

#36
Alıntı yapılan: earas - 24 Nisan 2016 - 12:22:34
Alıntı yapılan: yenilikciadam - 24 Nisan 2016 - 09:23:20
16.04 te steam ve Skype kuramadım yok o hatası yok bu hatası o da yoksa şu hatası ben ilk kez ubuntu kurdum ama kurmadan önce 4 ay falan araştırma yaptım yani program kurmayı falan biliyorum ama söylediğim gibi hata hata hata 14.04 e geçsem daha rahat eder miyim sizce?
Sadece 2 program kuramadım diye mi diyebilirsiniz ama Skype ve steam olmayan pc benim için çöptür.
Kuramayan bazı arkadaşlar gerçekten sorun yaşıyordur belki ama bence bazıları kesinlikle yanlış-eksik işlem yapıyor diye kurulum yapamıyor. Ben ikisini de direkt kurdum. İkisi de şuan gayet güzel çalışıyor.
Microsoftun kendi sitesinden skype'ı, steamin sitesinden de steam'i indirdim. Daha önce .deb paketini nasıl kuruyosum aynen o şekilde kurulum yaptım. 14.04 sürümünde de böyle kuruyordum 16.04 sürümünde de böyle kurdum.
http://storage2.static.itmages.com/i/16/0424/h_1461489349_6184038_f9e4fb8bfb.png

http://storage3.static.itmages.com/i/16/0424/h_1461489379_8049208_7124e81e17.png

Hatta aşağıda linkini verdiğim konuda 16.04 te steam'i kuramadığını söyleyen biri aynen bu şekilde kurdu. Bu da demek oluyor ki yanlış-eksik işlem yapıldığı için kuramıyor bazıları.
https://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=51578.msg588480#msg588480


sudo dpkg -i steam_paket_adı.deb


Bağımlılıkları sordu aşağıdaki kodu girdim

sudo apt-get -f install


Bağımlılıkları yükledikten sonra tekrar aynı kod:

sudo dpkg -i steam_paket_adı.deb

Aynen bu yöntemle skype'i de kurdum. Steam'de dil ile alakalı sorun çıktı onun da çözümü verdiğim *bağlantıda yazıyor(ingilizceye alıp yeniden başlatıyor, steami açıp türkçe yapıyor ve sonra sistemi yeniden türkçeye alıyorsunuz) ama skype te hiçbir sorun çıkmadan direkt açıldı.
Teşekkürler
Denemeye çalışacağım.
Daha önce apt-get -f install dediğimde masaüstü yok olmuştu Firefox falan silinmişti yine olmaz bu değil mi?
Hayatta değişmeyen tek şey değişimdir.
Ama ben değişimin beni zorla değiştirmesini beklemem.
Hiç beklemeden değiştiririm.

heartsmagic

Alıntı yapılan: ubuntupardusEvet sunucuyu "ana sunucu" olarak değiştirdiğimde oldu. Ama bunu bilmiyordum. Mesajı benden sonra cevaplamış arkadaş.
Ama ne bileyim önceki sürümlerde daha önce böyle bir sorunla karşılaşmıyordum. Sıfırdan yükleme yapıp sonrasında hemen sorunlarla karşılaşmak insanın biraz canını sıkıyor. Ama bu ubuntudan vazgeçiremiyor insanı o ayrı

Senden önce de verilmişti o öneri :)
https://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=51576.msg588578#msg588578

Mesele değil tabi, ben sadece henüz sürümün çok yeni çıktığını bazı şeylerin zamanla oturacağını anlatmak istedim.

@bugra9'nın söylediği gibi sorunları bu başlıkta paylaşmayın arkadaşlar, mevcut konular yoksa yeni başlıklar açın ki rahat rahat inceleyebilelim sorunları.
Hayattan çıkarı olmayanların, ölümden de çıkarı olmayacaktır.
Hayatlarıyla yanlış olanların ölümleriyle doğru olmalarına imkân var mıdır?


Böylece yalan, dünyanın düzenine dönüştürülüyor.

yenilikciadam

Alıntı yapılan: heartsmagic - 24 Nisan 2016 - 22:52:41
Alıntı yapılan: ubuntupardusEvet sunucuyu "ana sunucu" olarak değiştirdiğimde oldu. Ama bunu bilmiyordum. Mesajı benden sonra cevaplamış arkadaş.
Ama ne bileyim önceki sürümlerde daha önce böyle bir sorunla karşılaşmıyordum. Sıfırdan yükleme yapıp sonrasında hemen sorunlarla karşılaşmak insanın biraz canını sıkıyor. Ama bu ubuntudan vazgeçiremiyor insanı o ayrı

Senden önce de verilmişti o öneri :)
https://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=51576.msg588578#msg588578

Mesele değil tabi, ben sadece henüz sürümün çok yeni çıktığını bazı şeylerin zamanla oturacağını anlatmak istedim.

@bugra9'nın söylediği gibi sorunları bu başlıkta paylaşmayın arkadaşlar, mevcut konular yoksa yeni başlıklar açın ki rahat rahat inceleyebilelim sorunları.
Ubuntu ya yeni başladım 14.04 mü önerirsiniz 16.04 mü?
Hayatta değişmeyen tek şey değişimdir.
Ama ben değişimin beni zorla değiştirmesini beklemem.
Hiç beklemeden değiştiririm.

heartsmagic

@yenilikciadam, dağıtım ve sürüm önerileri kişisel oluyor biraz. Fakat, 14.04 de 16.04 de LTS sürümler, haliyle benim önerim daha güncel olan 16.04 yönünde olur.
Hayattan çıkarı olmayanların, ölümden de çıkarı olmayacaktır.
Hayatlarıyla yanlış olanların ölümleriyle doğru olmalarına imkân var mıdır?


Böylece yalan, dünyanın düzenine dönüştürülüyor.

yenilikciadam

@heartsmagic Teşekkürler 16.04 te kalacağım.  :)
Hayatta değişmeyen tek şey değişimdir.
Ama ben değişimin beni zorla değiştirmesini beklemem.
Hiç beklemeden değiştiririm.

heartsmagic

Bir iki soru sorayım 16.04'e geçenlere.

Gedit'i veya Libreoffice'i açtığınızda üst tarafta seçkeyi görüyor musunuz? Menüleri yani?
Bir süredir bende şuradaki hata mevcut:
https://bugs.launchpad.net/ubuntu/+source/unity/+bug/1532226
İlginç bir şekilde herkeste yok bu durum.

İkincisi de, Yazılımlar uygulaması doğru çalışıyor mu? Bende ilk kurulumdan bu yana uygulama bilgisi listelemiyor. Kararlı olana kadar bekleyeyim dedim, arada bakındım ve doğru dürüst hata kaydı da bulamadım. Denemelerimde de çözüme ulaşamadım. Hani kullandığımdan değil ama yarın bir gün forumda sorusu sorulacaktır başka yaşayanlar varsa.
Hayattan çıkarı olmayanların, ölümden de çıkarı olmayacaktır.
Hayatlarıyla yanlış olanların ölümleriyle doğru olmalarına imkân var mıdır?


Böylece yalan, dünyanın düzenine dönüştürülüyor.

Qeox

#42
@heartsmagic dediğin evrensel menü kısmı sanırım dosya menü düzenle vs. eğer doğru anladıysam benimde çıkmıyor firefox harici hiçbir yerde üst menü çıkmıyor bende her bilgisayarı kapatıp acınca kayboluyor ''unity --reset'' yapınca düzeliyor çözüm bulamadım henüz.
ayrıca gnome software sorunlu bazen uygulama kurma veya kaldırma işlemi yapmıyor. onun yerine eski ubuntu software kurdum, sorunsuz şuan ubuntu tweak falanda kurabildim.
Geçmişim, olamadığım her şeydir..

ubuntupardus

Bende menü sıkıntısı yok. Panelde her programın menüsünü görebiliyorum. Libreoffice de gedit de global menüye sahipler bende.

heartsmagic

@Qeox, evet aynı sorundan bahsediyoruz. Unity'nin yeniden çalıştırılması geçici olarak çözüyor evet ama oturum başlatıldığında falan uçuyor yine. Gördüğümüz üzere herkeste de mevcut değil ki durum daha garip bir hâl alıyor. Hata kaydı da mevcut, artık bekleyip göreceğiz durumu.

Geri bildirim için ikinize de teşekkürler, netleşmiş oldu durum. Yazılımlar uygulaması nasıl peki sizlerde?
Hayattan çıkarı olmayanların, ölümden de çıkarı olmayacaktır.
Hayatlarıyla yanlış olanların ölümleriyle doğru olmalarına imkân var mıdır?


Böylece yalan, dünyanın düzenine dönüştürülüyor.

ubuntupardus

Yazılımlar uygulaması dediğiniz bu yeni kullanmaya başladıkları "Gnome software center" dan bahsediyorsunuz sanırım.
Eski sürmde kullanılan Ubuntu software center'a göre açılışı çok hızlı. Anında açılıyor. Sanırım sistemde en hızlı açılan uygulama bu. Ne firefox ne nautilus ne de diğer uygulamalar bu kadar hızlı açılmıyor. Ayrıca, Ubuntu software Center' gibi işlemci ye yüklenmiyor. Önceki yazılım merkezi hep yavaş açılıyordu. Hem de açıldığında işlemci de bir yük oluşturuyordu bende.

Yazılım yükleme kısmına gelirsek, bazı uygulamaları maalesef yüklemiyor. Özellikle de .deb paketlerini yüklemiyor. Kaç tane .deb paketi çalıştırdıysam yüklemedi. Bu yüzden gdebi paket yükleyicisini kullanıyorum.

Yazılım uygulaması hakkında yazacaklarım bu kadar... :)

lnxdev

@ubuntupardus, ubuntu yazılım merkezinin çıkardığı sorunlardan ben terminal üzerinden yüklemeye başlamıştım herhangi bir sıkıntı yaşamadım terminal üzerinden şuana kadar. 16.04 de bir sıkıntı yok bütün yazılımları terminal üzerinden yükledim sıkıntı çekmedim. Tercih meselesi tabiki illaki grafiksel olarak yüklemek istiyorsan ayrı.

ubuntupardus

Bazen bende terminalden yüklüyorum. Ama .deb paketleri için gdebi daha pratik oluyor. Hızlı olsun diye tercih ediyorum.

arti17

#48
1-Empathy açtığınızda çevrimiçi hesaplar gelir burada(msn-hotmail-skype,vk vs.vb.) uygulamaların olmaması eksiklik.Empathy msn kurulumu için forumda aramalar yaptığımda 16.04 için yeterli sonuçlara ulaşamadım vede Empathy'de msn'yi bugünkü adıyla skype'yi bağlayamadım.
2- yeni Ubuntu yazılım merkezi olan "Ubuntu Software" yazılımı aradınız,aradığınız yazılımı buldunuz "Kur" düğmesine tıkladınız ve kurulum başladı vede bitti.Kurulum bittiği halde aradığınız-bulduğunuz-kurduğunuz kısımda
,"Kur" durumu yine görükmekte.Bu durumda kurduğunuz yazılımın adının üstüne tıkladığınızda,yazılım kısmında tekrar kur demek gerekiyor.Sonuç olarak;"Ubuntu Software"nin güncellenmesi gerekir.
3-"Ubuntu Software"yede ilerleyen zamanlarda yazılıma bağlı ek paket kurulumları(Örneğin: Gimp için.) gelecektir sanırım.
4- Flash Player "Ubuntu Software"ye ne zaman gelecek?
5- "Ubuntu Software"de ana sunucu üzerinden yazılım kurabiliyor ve güncelleme yapıyoruz.Türkiye sunucusuna ne zaman geri dönüş yapacağız yada ana sunucuda ayarlı olarak kalsınmı?
6- "Checkbox" Türkçe değil

ubuntupardus

Ayrıca Firefox Chrome ilk açılışta yavaş açılıyorlar. İlk açılıştan sonra simgeye tıklanıldığında daha hızlı tepki veriyorlar.
Bu sorun sizlerde de böyle mi merak ediyorum. Bu sorun daha önceki sürümlerde de vardı. Ama ikinci açılışlarda yavaş oluyordu benim gözlemlediğim kadarıyla. Bu sürümde sadece ilk açılış biraz gecikmeli oluyor.