Geliştirici Olmak İsteyenlere Tavsiyeler

[ulupınar]

Geliştirici Olmak İsteyenlere Tavsiyeler

Bu yazıyı okuyabiliyorsanız, yazılım geliştirmek için gerekli teknik imkana sahipsiniz demektir. Bunun farkındaysanız, muhtemelen bu yazı size sıkıcı gelecektir; "Nasıl yani?", "İmkan derken?" ya da "Hani nerede?" diyorsanız, bu soruların cevaplarını (ve belki de Lost adasının sırlarını) da bu yazıda bulabileceğinizi umuyorum.
Baştan söyleyeyim: tavsiyelere uymanız yazılım geliştiricisi olmanızı garantilemez ve süper programlama becerilerine sahip olmanızı sağlamaz.

Ruh Hali

• Sabırlı olun. Her şeyi bir anda öğrenmeniz mümkün değil. Aşırı yükleme yapıp dumanlar tüter halde dolaşmanızı kimse istemez.  10 Yılda Programlama Öğrenin¹ makalesi okumanızı öneririm. Peter Norvig², programlamanın neden birkaç günde/haftada öğrenilemeyeceğini anlatıyor.
• İngilizce öğrenin. En azından, teknik belgeleri okuyabilecek kadar. Kullanacağınız uygulamaların ve okuyacağınız kaynak kodlarının (evet, bol bol kaynak kodu okumanız gerekecek) İngilizce olacağını unutmayın. Okumanızı önereceğim belgelerin büyük bir kısmı ne yazık ki İngilizce olacak.
• Bir işi yapmanın farklı yollarını arayın. Merak edin, merak iyidir. Araştırın, okuyun, bol bol kod yazın.

Posta Kutusu

• Yoksa hemen bir tane e-posta adresi edinin. GMail³'den iyisini görmedim. GMail hesabınız varsa, Google'ın sunduğu diğer hizmetlerden de faydalanabilirsiniz. 
• Adres içinde takma isim kullanmayın, isim bölümüne "LiNuX cOdEr" gibi komik şeyler yazmayın. Ciddiye alınmazsınız.
• E-posta imzanızı kısa tutun. İsim, ünvan ve şirket/proje ismi yeterlidir, sahibi olduğunuz 20 web sitesi kimsenin umrunda olmayacağı gibi, ciddiyetinizden şüphe edilmesine sebep olabilir.
• Nasıl Akıllıca Sorular Sorulur⁴ ve e-posta listeleri etiği⁵ belgelerini mutlaka okuyun. Liste etiğine uymayanlara cevap vermeyen birçok insan var, haklılar da.

Çalışma Alanı & Araçlar

• Konsol kullanmayı öğrenin, işlerinizi konsolda yapmaya alışın. Konsol size hız kazandırır. Kullanabileceğiniz uygulamaların geniş bir listesini A'dan Z'ye konsol uygulamaları⁶ sayfasında bulabilirsiniz.
• Rahat kod yazabileceğiniz bir metin editörü ya da bir IDE⁷ bulun. VIM⁸ önerenler, konsolda çalışan editörlerin IDE'lerden çok daha kullanışlı ve hızlı olduğunu düşünüyor. VIM kullanmayı denemeden önce kullanım kılavuzunu⁹ okumayı unutmayın. "Nereden kapanıyordu bu?" diye gelirseniz pis pis sırıtabilirler karşınızda Emacs¹⁰ da harikadır, lakin VIM kullanımı daha kolay gelebilir.
• En az bir sürüm kontrol (revision control)¹¹ sistemi kullanmayı öğrenin. git¹², SVN¹³
• Python¹⁴ öğrenin. Hızlı geliştirme yapılabilen, güçlü bir dil.
  

1 http://norvig.com/21-days.html
2 http://norvig.com/
3 https://mail.google.com
4 http://docs.comu.edu.tr/howto/smart-questions.html
5 http://liste.linux.org.tr/etik.php
6 http://ss64.com/bash/
7 http://tr.wikipedia.org/wiki/Tümleşik_geliştirme_ortamı
8 http://www.vim.org/
9 http://www.tuxfiles.org/linuxhelp/vimcheat.html
10 http://www.gnu.org/software/emacs/
11 http://tr.wikipedia.org/wiki/Sürüm_Kontrol_Sistemi
12 http://tr.wikipedia.org/wiki/wiki/Git_(yazılım)
13 http://tr.wikipedia.org/wiki/Apache_Subversion
14 https://www.python.org/

[heartsmagic]

Milli duygular der ki, "Emek sahibi kiminse hakkını verin".
http://developer.pardus.org.tr/people/bahadir/blog/archives/138

[ulupınar]

Milli duygular der ki, "Emek sahibi kiminse hakkını verin".
http://developer.pardus.org.tr/people/bahadir/blog/archives/138

Creative Commons

Alıntı
CC BY

Lisans, kullanan kişilere orjinal esere atıfta bulundukları sürece, eserinizi dağıtma, karıştırma, ince ayar yapma, ya da üzerine çalışma haklarını verir. Bu sunulan en kullanışlı lisanstır. Bu lisans eserin mümkün olduğu kadar çok kullanılması ve yayılması için önerilir.

Creative Commons

Alıntı-LisanDevam
CC BY-SA

Bu lisans eseri kullanan kişilere kendi eselerini de aynı lisanla lisansladıkları sürece, karıştırma, ince ayar yapma, ve üzerine çalışma hakkı verir. Bu lisans genelikle "copyleft"ten bağımsız ve açık erişim yazılım lisansları ile karşılaştırılır. Wikipedia bu lisansı kullanmaktadır ve Wikipedia gibi içeriklerden ya da benzerlerinden yararlanan eserler için önerilmektedir.

Yazının hangi lisansla  imzalandığı belli olmadığından alıntı yaptığım yerin adresini yazmadım. Bu şekilde lisanslandığını düşünerek aynı lisansla imzalamak istiyorum.


Alıntı-LisanDevam
CC BY-SA

[heartsmagic]

"Ben düşündüm, öyleyse" diyerek bir şey yapılmaz. Ortada lisans varsa ona göre hareket edilebilir, bunu anlarım. Yoksa eğer ya gidip izin istenilir ya da her makul insanın yapacağı gibi kaynak gösterilir. Linux üzerine çalışan birinin de yazısının kaynak göstererek dağıtılmasına itiraz edeceğini sanmıyorum. Hatta, kaynak gösterilmeden dağıtılmasına bile bir şey demeyebilir fakat bu açık açık yazmıyorsa makul olan kaynağı göstermektir değil mi?

Bak alıntıladığın lisanslar ne diyor:

Alıntı:
Lisans, kullanan kişilere orjinal esere atıfta bulundukları sürece, eserinizi dağıtma, karıştırma, ince ayar yapma, ya da üzerine çalışma haklarını verir. Bu sunulan en kullanışlı lisanstır. Bu lisans eserin mümkün olduğu kadar çok kullanılması ve yayılması için önerilir.

Alıntı-LisanDevam
Bu lisans eseri kullanan kişilere kendi eselerini de aynı lisanla lisansladıkları sürece, karıştırma, ince ayar yapma, ve üzerine çalışma hakkı verir. Bu lisans genelikle "copyleft"ten bağımsız ve açık erişim yazılım lisansları ile karşılaştırılır. Wikipedia bu lisansı kullanmaktadır ve Wikipedia gibi içeriklerden ya da benzerlerinden yararlanan eserler için önerilmektedir.

Şimdi, şu yukarıdaki lisanslardan hangisini seçmek daha makul? Ben ortada Wikipedia tarzı bir içerik göremiyorum, bildiğimiz kişisel bir günlük orası.

Hayır, bu meselenin bile lisanslara kadar kaydırılmasını anlamıyorum. Birinden yazısını alıyorsan ve açık açık lisans yazmıyorsa bir yerde kaynak gösterilir. Bu kadar basit. Eğer böyle olmazsa ve sen bu yazılan şeyin başka bir yerden alıntı olduğunu söylemezsen insanlar bunu senin yazdığını düşünebilir. Hoş mu bu durum?

[ulupınar]

İnternette birileri yazı resim vesaire bir şeyler paylaşıyorlarsa artık bu içerikler aksi belirtilmediği durumlarda herkes tarafından paylaşabilir. Zaten paylaşılsın diye internet ortamında yayınlanıyor. Aksi halde zaten sahibi not düşüyor "izinsiz kopyalanamaz diye" Bu bakımdan sorun yok hatta ben sadece paylaşmadım değiştirdim.

[kodadiirem]

Katkı yapmak güzel bir şeydir, başkasının katkısını paylaşmak da güzel bir şeydir. Yeter ki ortaya çıkan üründe verilen emekler ve kişiler unutulmasın, hatırlansın.

"Kopyalamak" ya da "az da olsa değişiklik yapmak" bile olsa yazının sahibi zannedersem kaynak gösterilmeyi hak eder. Böylece bizler paylaştığınız kaynak kişinin diğer yazılarını/katkılarını görebilir, o kişiyi tanıma fırsatına erişebiliriz diye düşünüyorum.

[heartsmagic]

İnternette birileri yazı resim vesaire bir şeyler paylaşıyorlarsa artık bu içerikler aksi belirtilmediği durumlarda herkes tarafından paylaşabilir. Zaten paylaşılsın diye internet ortamında yayınlanıyor. Aksi halde zaten sahibi not düşüyor "izinsiz kopyalanamaz diye" Bu bakımdan sorun yok hatta ben sadece paylaşmadım değiştirdim.

Peki. 

Bu aşamadan sonra kaynak gösterilmeden veya açıklama yapılmadan bu foruma aktarılan yazıları çöpe alacağım. Kısacası senin "internet" dediğin şey burayı bağlamıyor.

[grayloop]

Alıntı yapılan yazıyı ben yazmadım ama yazmış olsaydım kaynak gösterilmeden yayımlanması hoşuma gitmezdi. Birileri "izinsiz kopyalanamaz" diye not düşüyordur, doğru, ancak bu ibarenin olmaması sömürülmesini gerektirmez; bence tam tersine "izinsiz kopyalanabilir" şeklindeki bir ibare buradaki kopyalamayı meşru kılabilir. İnternette yayımlanmış ve bir ibare bulunmayan her şeyin kamu malı olduğunu sanmıyorum. Hangi lisansla imzalandığı belli değilse zaten kapının açık olduğu düşünülemez. Ayrıca "emeğe saygı" da bunu gerektirir. Doğru, insanların yayımlamalarının nedeni paylaşmaktır, ama -öyle olduğu belirtilmediği sürece- kopyalanıp kullanılmak değildir sanırım. Bir şiir yayımlasam ve birileri de bunu kendince değiştirip kaynak göstermeden kullansa içim "cızz!" ederdi, aynı şey herkes için geçerli.

[htaslan]

Söylediğin lisanslama olayı genellikle bir ürün veya nesnel yazılar için yapılmakta. Ancak Kişisel yargı ve tavsiye gibi yazılarda yazıyı yazan kişi lisans belirtme gereği duymaz. Çünkü düşünür ki bunu biri paylaşsa bile nasıl olsa beni kaynak gösterir. Çünkü sanal jargonda emeğe saygı denilen bir olay vardır. Eğer ki bir konu hakkında kendi düşüncelerini yazacak bile olsan cümlelerinde okuduğun veya çalıştığın kaynaktan izler varsa bile kaynak göstermen gereklidir. Çünkü biz bunları yazanların emeğine saygı göstereceğiz ki bu kişiler başka yazılarda yazsınlar.