Türkçe Özeni ile ilgili gözden geçirmeler

[ironic]

Forumda 4 aydan fazladır varım.   Gördüğüm kadarıyla -benim de çok hoşuma giden- dilmize gereken değer verilmeye çalışılıyor.

Bu başlıkta, forumda gözümüze çarpan Türkçe karşılığı olduğu halde kullanılan yabancı kökenli sözcükleri paylaşalım.
Hem topluluğumuz -bu sayede - doğru sözcükleri kullanmaya dikkat eder hem de dilimizdeki yozlaşmaya karşı da  bir direniş gösterilir. (...)

İlk gördüklerim.

online/offline>>çevrimiçi/çevrimdışı
mesaj >> ileti

[Burak]

default --->  varsayılan
applet  --->  programcık   (Bu da yabancı kökenli ama dilimize gireli çok olmuş ve yerleşmiş)
update --->  güncelleme

şunu da eklemek gerek
mouse  --->  fare      /    Yanlış hatırlamıyorsam 90'larda çoğunlukla fare derdik, mouse diyenlerde vardı. Sonra 90'ların sonunda ve 2000'lerin başında bilgisayar kullanımı yaygınlaşırken insanlar nedense mouse'u tercih ettiler ve bugün fare demek çoğu insana garip geliyor.

[Çağlar]

Network ---> Ağ
Admin ---> Yönetici
Edit ---> Düzenlemek
Wireless ----> Kablosuz

Panda ---> Panda
Penguen ---> Penguen benden bu kadar

[erginemr]

...
Panda ---> Panda
Penguen ---> Penguen benden bu kadar

Mesaj ---> İleti
E-Mail ---> E-Posta
Hard Disk ---> Sabit Disk
Format ---> Biçimleme, Biçem
Partition ---> Bölüm, Disk Bölümü
Root ---> Kök, Ana Yönetici
Multimedia --> Çoklu Ortam
CPU --> İşlemci
Link --> Bağlantı

Ayrıca @hasanyilmaz'ın verdiği faydalı bağlantılar:
http://forum.ubuntu-tr.net/index.php/topic,3966

[MURATSPLAT]

  En çok da şunu seviyorum:
   piksel=benek  linuxda ilk tanıştığımda dikkatimi çeken  ilk türkçe terim

[mbt28]

Biz burda böyle yapıyoruzda geçen bir üniversite hocasının konuşmasını dinledim, adam 100 kelimeden 80 nini abancı kullanıyor 80 kelimeninde en az 60ının çok anlaşılır türkçe karşlığı var sinirim bozuldu. Asıl Türkçe'yi doğru kullanıp sahi çıkması gerekenler resmen katlediyorlar.

[serdar]

ironic ---> alaycı 

[hasanyılmaz]

  En çok da şunu seviyorum:
   piksel=benek  linuxda ilk tanıştığımda dikkatimi çeken  ilk türkçe terim

pixel yerine benek kullanıldığını hiç görmedim.

default için öntanımlı da kullanılabilir.

[fadike]

process=süreç
instant message=anlık ileti

[Eren]

status=durum

[Burak]

ironic ---> alaycı 

Bence 'ironic' için Türkçe tam bir karşılık yok, en azından alaycı kelimesi karşılamıyor. Mesela: "Karakolun soyulması çok ironiktir." cümlesinde 'ironi' kelimesi için 'alaycı' kelimsi uymadığı gibi başka bir Türkçe kelime de gelmiyor benim aklıma.

e-mail için e-posta denmesi de biraz ilginç. Zira 'posta' da İtalyanca'dan dilimize geçmiş bir kelime. 'Mektup' da yine yabancı kökenli ama 'posta' ve 'mektup' çok eskiden dilimize girmiş ve yerleşmiş oldukları için dilimizden çıkarmaya çalışmak saçma olur.

bir ekleme daha yapalım:

device --> cihaz, aygıt
'device' sözcüğünü Türkçe konuşurken pek kullanmayız ama ilginçtir ki İngilizce bilen pek çok insana bu kelimenin Türkçesini sorduğumuzda apışıp kalır.   

[fadike]

Hard disk=sabit disk
partitions table=bölüm tablosu

[hasanyılmaz]

Forumdan bir inci,

topic = konu

[olaki]

ironic ---> alaycı 

Bence 'ironic' için Türkçe tam bir karşılık yok, en azından alaycı kelimesi karşılamıyor. Mesela: "Karakolun soyulması çok ironiktir." cümlesinde 'ironi' kelimesi için 'alaycı' kelimsi uymadığı gibi başka bir Türkçe kelime de gelmiyor benim aklıma.    

Selam,
Bir ara/bir yerlerde... ya kullanılıyordu ya da önerilmişti, "ironi > tersinleme"
Yoksa ben mi uydurdum... 

[munirekinci]

Ekşisözlük'te öyle söylüyor;
http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=tersinleme

[tufan scothbrite]

@munirekinci sıkı bir okuyusun yada yazarsın...

Dur ben bir araştırayım seni

[erokay]

Türkçe tam bir karsiligi olduğunu sanmıyorum ama, daha çok trajikomik gibi bir anlam ifade ettiğini düşünüyorum.

[hasanyılmaz]

TDK sözlüğünde ironi;

İsim, edebiyat Fransızca ironie

1 .     Gülmece.
2 .     Söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme.

"İroni" olarak geçmiş dilimize.

[gottik]

"mouse" yerine "tıkırdak" veya "tıkıldak" denilebilse  daha güzel olabilir. Hem ses uyumu da var. "fare" tiksindirici bir sözcük olduğu için kullanılmıyor olabilir.

Tıkla + seç = Tıklaç.

[kafkasyali]

Ekşisözlük'te öyle söylüyor;
http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=tersinleme

Ekşisözlük bu konu ile ilgili başka şeyler de söylüyor ama buraya link verirsem ortalık karışır

[Eren]

http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=ironi

[MURATSPLAT]

  En çok da şunu seviyorum:
   piksel=benek  linuxda ilk tanıştığımda dikkatimi çeken  ilk türkçe terim

pixel yerine benek kullanıldığını hiç görmedim.

default için öntanımlı da kullanılabilir.

Valla ilk  kullandığım sürüm  Gelecek Lİnux du onda kde bir sürümü  vardı. Onda öğle yazıyordu.. Şuan kullandığım kde sürümünde benek mi yoksa piksel mi yazıyor  bunun farkında değilim. Bir  bakayım..

[olaki]

pixel yerine benek kullanıldığını hiç görmedim.

Selam...
Az önce başka bir söküğümü dikerken rastladım...
Bir resim dosyasına sağ tıklanır > 'özellikler' seçilir > 'resim' sekmesi açılır ve görülür ki; Ubuntu/gnome 'piksel'e 'benek' diyormuş.

[hasanyılmaz]

pixel yerine benek kullanıldığını hiç görmedim.

Selam...
Az önce başka bir söküğümü dikerken rastladım...
Bir resim dosyasına sağ tıklanır > 'özellikler' seçilir > 'resim' sekmesi açılır ve görülür ki; Ubuntu/gnome 'piksel'e 'benek' diyormuş.
: )

Çok da yadırganacak bir şey değil aslında. Az kullanılması en büyük sorun.

[mbt28]

Linux daha yeni yeni Türkçe yerelleri otururken doğru kelimeler kullanmak bunların Türkçe'ye yerleşmesini sağlayacaktır. Burda bize önemli görevler düşüyor bazı kelimeler evet garip gelebilir ama emin olun Türkçe'sini kullanmak İngilizcesini kullanmaktan daha güzeldir. Hatta dilimizde ki karşılığı farsçadan veya arapçadan geçmişse o bile daha iyidir, çünki muhtemelen kelime zamanında Ortadoğu'nun ortak kültürüyle oluştu.

Dilimize sahip çıkalım, çıkmayanları uyaralım!

#####

Paket kelimesi ingilizcedeki package kelimesinden mi geliyor? Bilgisi olan varmı?