[Nasıl] Btnx: Çok Tuşlu Farelerde, Tuş Atama

[Ninoslayer]

Günümüzde farelerimizdeki tuş sayısı bir hayli arttı. Artık nerdeyse bütün faralerde, yandaki 2 tuş standart hale geldi. Ubuntu genellikle farenin üstündeki tuşları tanıyor ve yandeki iki tuşu, nautilus'ta dolaşırken, ileri geri tuşları olarak kullandırtıyor. Ancak bu iki tuşun işlevini değiştirmek istediğinizde biraz sıkıntı baş gösteriyor. Çoğu fare üreticisi bu tür işler için Windows'ta yazılım desteği sağlerken, Linux için sağlamıyor. Ancak bu durum yavaş yavaş değişmekte olduğunuda söylemekte yarar var. Özellikle Logitech için.

Gelelim konumuza. Btnx tüm farelerle uyumlu bir tuş modifikasyon programıdır. Çok kolay bir şekilde tek tuş, macro ayarlıyabilirsiniz. Çokta güzel bir arayüzü olduğunu söylemeliyim. Ubuntu 12.04 için daha depoya eklenmemiş ama anladığım kadarı ile, daha önceki sürümlerde depoda mevcut. Ubuntu 12.04'de yüklemek için; https://launchpad.net/ubuntu/precise/i386/btnx/0.4.11-3ubuntu2 adresinden, oneric için olmayan!! sürümü indirip kurun. Daha sonra https://launchpad.net/ubuntu/precise/i386/btnx/0.4.11-3ubuntu2 adresinden programın ara yüzünü de indirip kurun. Bu bağlantılar 32-bit içindir. 64-bit için yine aynı sırayla ana program: https://launchpad.net/ubuntu/precise/amd64/btnx/0.4.11-3ubuntu2 ve arayüz: https://launchpad.net/ubuntu/precise/amd64/btnx-config/0.4.9-4ubuntu1 indirip kurun. Programı açtığınızda ilk önce size root şifrenizi sorucak çünkü değişikleri kalıcı olarak yapıyor, yani bilgisayarı her açtınızda programı çalıştırmanıza gerek kalmıyor. Sizi şöyle bir arayüz karşılıcak:



İlk önce fare tuşlarımızı nasıl tanıtacağımızı anlatalım. "Detect Mouse and Buttons" a tıklıyoruz. Karşımıza şöyle bir pencere açılıyor:



Burada "Press to start button detection" a tıkladıktan sonra faremizin tanıtmak istediğimiz tuşuna (yani ayarlamak istediğimiz tuşuna, mesela farenin sağ ve sol tuşlarının ayarına dokunmıcaksak onları tanıtmamıza gerek yok) bir kaç kere basıyoruz. Bu genellikle 5 defa oluyor. Tuşa bastıkca dikkatinizi cekeği gibi alttaki bar dolmaya başlıyor ve dolunca tanımla işlemi de bitmiş oluyor. Tuş tanıma işlemi bitince "Add" düğmesi aktif oluyor, buna tıklayarak buttonu ekliyoruz. Tuş tanıtıldıktan sonra button 1 button 2 diye adlandırıyor ve bu, button tanıtma sıranıza göre oluyor. O yüzden hangi buttonu kaçıncı sırada tanıttınızı aklınızda tutarsanız ayarlamada zorlanmazsınız. Eğer bir butonu önceden tanıtılmış ise aynı butonu bir daha tanıtmanıza izin vermiyor. İstediğimiz butonları tanıttıktan sonra geliyoruz ikinci aşamaya. Yukardaki sekmeden "Buttons" a tıklıyoruz. Karşımıza buna benzer bir şey gelicek:



Burada ayarlamak istediğimiz button'nun üstüne tıklıyoruz mesela bu örnekte button 3 olsun (siz kendi ayarlamak istediğinize tıklıcaksınız).



Burada ilk önce resimde de görüldüğü gibi "Enable" a tıklayarak buttonun kullanımını aktifleştiriyoruz. Şimdi " Event Type" tan bahsedelim eğer "Key combination" ı seçerseniz ayarladınız tuşa basar veya ayarladığınız tuş kombinasyonunu gerçekleştirir. Eğer " Configuration Switch" i seçerseniz yarattığınız profilleri değiştirir (bu konuyu anlatmadım ancak ilerki bölümde anlatıcağım). Eğer "Command" i secerseniz girdiğiniz kodu çalıştırır. Biz burada "Key Combination" dan bahsediceğiz ancak diğerlerinide ayarlaması hiç zor değildir. Burada "Key Code" olarak bahsettiği klavyenizdeki ctrl,alt,sift gibi tuşlar harici herhangi bir tuştur. "Modifier key" 1,2,3 dediği ctrl, alt, shift gibi tuşlardır. 1, 2, 3 dediği hangisine önce basılacağıdır. Mesela ctrl+alt+R girmek için şöyle ayarlanmalıdır:

"Key Code"="Key_R"
"Modifier Key 1"="Left_Ctrl"
"Modifier Key 2"=Lef_Alt"

Left, Right bildiniz gibi sırasıyla sol ve sağ olarak farkını anlatmaktadır ancak çoğu durumda bir geçerliliği yoktur. Resimde de gösterirsek:


Şeklindedir. Eğer faremizin bir tuşunu sadece ctrl'ye ayarlıcak mesela; "Key Code" kısmını "None" olarak bırakıp, "Modifier Key 1" i "Left" veya "Right" "_Ctrl" yapıyoruz. Bu diğer "Modifier Keys" için de geçerlidir.

Profil oluşturma, "Configuration" başlığının altından yapılmaktadır. Burada "New" a tıklayarak oluşturabilir ve her konfigurasyon için farenin tuşlarına farklı kombinasyonlar atıyabiliriz. Yanında " * " işareti olan açık konumdaki konfigurasyondur.

Bütün ayarlarımızı yaptıktan sonra " Restart Btnx" e tıklayarak, durumu aktif hale getirebiliriz. Umarım yardımcı olabilmişimdir. Kullanımı çok basit bir programdır *bir şeyler eklemek isterseniz kesinlikle çekinmeyiniz.

[empax]

Bu guzel dokuman icin cok tesekkurler @Ninoslayer. 

Ayrica bir sorum olacak. Olusturulan tus kombinasyonlarinin ekranin hangi konumda calisacagini ayarlayabiliyor muyuz? Eskiden compiz ile ekranin en ustunde fare tekerlegini cevirince ses acip kapatabiliyordum, bunda boyle bir ozellik mevcut mu?

[Ninoslayer]

Bu özellik bende halen çalışıyor üst kısımda değil ama en azıdan, hobarlör simgesinin üstünde =)). Bu daha çok şöyle çalışıyor; logitech'in "on board memory" özellikle farelerinde mesela bir tuşa ctrl'yi atarsanız ve bunu farenin hafızasına kaydederseniz, fare artık nerde kullanırsanız kullanın sanki klavyenin ctrl tuşuna basıyormuş sinayali gönderiyor. Bu da aynı bu özellikte. Bunu aslında daha çok oyun oynuyanlar için. Ben mesela farenın yanındaki tuşlardan birisni ctrl diğerini backspace ayarladım, "Starcraft II" de çok kullanıldıkları için ve o hız içersinde ctrl'ye backspace'ye basmak biraz zor oluyor tabi.

Şimdi aklıma şöyle bir şey geldi. Burdaki command çalıştırma ve anında profil değiştirme özelliği ile dediğinize benzer birşeyler yapmak mümkün.

""" Not: Geldim ve yazıyı düzeltmeye başlıyacağım"""

[empax]

Vakit bulunca programi kurup kurcalarim. Tesekkurler

[if]

Elinize sağlık @Ninoslayer.