Linux'la Tanışanlara Tavsiyeler

[ct]

Linux'la Tanışanların En Sık Yaptığı 5 Hata yazısını okudum hoşuma gitti. Ben de yeni tanışanlar için kendi yaptığım hatalarlardan öğrendiklerim kadarıyla 10 tavsiye hazırladım. O yazıya buradan ulaşabilirsiniz:

http://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=25238.msg302444#msg302444

0- Linux hakkında konuşma.*

1- İlk zamanlarınızsa her şeyi kurup denemek istemeniz normal. Zamanla nelere ihtiyacınız olduğunu keşfedecek ve sisteminizi ona göre düzenleyeceksiniz. Sisteminizin ağır aksak olmasını istemiyorsanız kullanmayacağınız programları kurmayın. Temiz sade kalsın bilgisayarınız.

2- Acemiysek gereği yokken hadi sürücü kuralım hadi sistemin conf dosyalarıyla oynayalım demeyelim. Her şeyin bir sırası var. Bazen çok basit şeylerden bile sistemin temel yapısına dair bir çok şey öğrenilebilir.

3- Conf dosyalarıyla oynanacaksa vim gibi editörlerin conf dosyalarıyla başlanmalıdır.

4- Kaynak koddan kurulum yapılacaksa checkinstall ile kurulum yapın. Programı kaldırmak istediğinizde çok kolaylık yaşayacaksınız. Yani,

Kod Seç Genişlet

sudo make install

yerine

Kod Seç Genişlet

sudo checkinstall

kullanın. Forumda checkinstall diye aratınca güzel anlatımlar bulacaksınız. Orada anlatılanları uygulayın.

5- Bir sorunu çözerken bütün adımları bir text dosyasına adım adım, yorumlar ekleyerek yazmaya çalışın. Böylece yanlışlar daha kolay görülebilir ve çözüm bulununca da ileride kullanabileceğiniz size özel bir kaynağınız olmuş olur. İnternete koyarsanız herkes sizin tecrübelerinizden faydalanabilir. Dosyanın silinmesine karşı yedeklemiş olursunuz böylece.

6- 50 60 MB'lık dağıtımları direkt sabit sürücünüze kurmayın. Sanal makineler bugünler için var. Bu tarz dağıtımlar günlük kullanım için uygun değiller.

7- İnternet elimiz ayağımız. Bir programda sorun varsa o programı uçbirimde çalıştırıp hata kodunu (Ubuntu sürümünüzle birlikte) internette aratarak bir çok bilgiye ulaşabilirsiniz. Bazen hata kodunda bazı rakamlar rastgele olur oraları silmeniz gerekebilir. Bunun dışında eğer bir kod parçası arıyorsanız  diyelim python kodu arıyorsunuz Google'da filetype:py yazarak py uzantılı sonuçları elde edebilirsiniz. Kitap, makale ararken filetype:pdf gibi.

8- Birbiriyle bağlantılı birden fazla programı kurup bunları ortak çalıştıracaksanız tek tek kurulumdan ziyade internette ubuntu sürümüzü de yazarak arama yapın. Aradaki bağlantıları, ayar dosyalarındaki değişiklikleri yapmamanız çoğu zaman istediğiniz sonucu alamamanıza neden olacaktır. Genelde blog yazıları çok yararlı oluyor bu tarz çetrefilli kurulumlarda.

9- Hacker olacağım diye Linux kurmayın. Bu amaçla kurmuşsanız bile zamanla bilginiz arttıkça fikriniz değişecektir.

10- Dağıtımınız hakkında en az bir kitap okumak lazım. (Burada kendime söyledim aslında)

*Şakaydı bu :/ Her ne kadar şaka olsa da bazen konuşmamak daha iyi oluyor. Karşınızda Linux'u hiç duymamış bir mühendis olunca canınız sıkılabir. Hem hevesinizin kaçmaması hem karşıdakini sıkmamak için konuyu devam ettirmeyin. İlgili insanlara anlatın, bilgisayarlarına kurun. Anlamsız olsa da Windowsçu arkadaşlarınıza karşı tartışmanızı verin ben sırf eğlenceli diye yapabiliyorum

Ekleme: Başlığı düzeltilmiştir.

[Barış Can]

9- Hacker olacağım diye Linux kurmayın. Bu amaçla kurmuşsanız bile zamanla bilginiz arttıkça fikriniz değişecektir.

Kesinlikle, öyle. Teşekkürler.

[sativa]

Çok faydalı bir paylaşım. Elinize sağlık teşekkür ederim

[furkankalkan]

Öncelikle bütün maddelere katıldığımı belirteyim.
2 senelik bir Linux kullanıcısı olarak benim de kendime göre bazı tecrübelerim var. Bu maddeler size biraz ağır gelebilir ama Linux kullanıyorum demek için bunlar şart.
1-) Önce GNU felsefesini kavramaya çalışın ve işe açık kaynaklı programları (Firefox,Gimp vb) kullanarak başlayın.
2-)İngilizce ve İngilizce bilgisayar terimleri öğrenin / zaten biliyorsanız bu konuda kendinizi geliştirin.
2-) Eğer ilk defa bir Linux dağıtımı kullanacaksanız Sanal makina kullanın ve sanal makinayı bol bol kurcalayın (tabii ne yaptığınızın farkında olarak). Bunun faydası sistemi kurcalarken çökeltme gibi bir derdiniz olmamasıdır. Çökse de bi yarım saatte tekrar kurabilirsiniz zaten Kendinizi iyice uzmanlaşmış olarak gördüğünüz zaman *bilgisayar ye kurarsınız.
3-) @ct arkadaşımızın da dediği gibi sisteme gereksiz birsürü program kurmayın. ( Sonra bunları kaldırmak bildiğiniz amelelik oluyor zaten )
4-) Uçbirim konusunda uzmanlaşın ve X ve Masaüstü olmadan yaşamayı öğrenin (Masaüstü veya pencere ortamınızın ne zaman çökeceği belli olmaz.)
5-)Sık sık Manual (man komut) ve Linux ile ilgili kitaplar okuyun. (Can Ayfer - Kim Korkar Linuxtan)

[heartsmagic]

Başlık çok güzel Herkes kendi tavsiyelerini sıralarsa güzel bir birikim olabilir.

[yakusha]

Linux ile tanışanlara benden de birkaç tavsiye.

* Bir dağıtım seçin (tercihen ubuntu temelli olsun) ve daima onu kullanın.
* Asıl makineniz ile aynı özellikte bir sanal makine kurun, yazılım testlerini onun üstünden yapın; işinize yarayacak yazılımları sisteminize kurun.
* /home/ dizinini daima ayrı bağlayın; /home/ dizini dışında proje dosyalarınız (php, mysql, vs) dağılmasın; onları da /home/ dizini altına alın.
* Oynarım diye (benim gibi) 20 oyunu birden kurmayın, tek tek kurun, beğenirseniz oynamaya devam edin, beğenmezseniz sudo apt-get purge* komutu ile kaldırın gitsin.
* Sudo, Enixma, Özgürlükİçin, PLO, PardusLinux dergilerini ve İngilizce'niz varsa FCM, PCLinuxOS, TuxMagazine eski sayılarını kurcalayın, arada okuyun.
* LKD'yi sıkı takip edin; imkanınız olan etkinlikleri kaçırmayın.
* Terminale düşmekten korkmayın! Linux dünyasında Mavi Ekran* göremezsiniz.

[ct]

Yorumlarınız için çok teşekkürler arkadaşlar. @heartsmagic'in dediği şekilde insanların kendi tavsiyelerini paylaşmaları tam aradığım kaynak olur açıkçası.

@yakusha hocam LKD bir Alex değil der gibi eğitim anlamında bir C derneği değil desem. Yani eğitimlere ihtiyaç çok ve bunu en güzel karşılayacak yeri de LKD olarak görüyorum ancak LKD'nin eğitimlerinden haberdar değilim. Benim hatamdır büyük bir ihtimalle. İnternet sayfasındaki seminerlere baktım şimdi hep günü birlik. Üniversitelerdeki topluluklar da bu tarz günü birlik eğitimler yapıyor, EMO'da da bunun benzerlerini gördüm. Sağlam bir temel eğitim verelim ardından bunu ileri seviiye konulara taşıyalım tarzı uzun süreli eğitimlerle Linux alanında pek karşılaşmadım. EMO bilgisayar eğitimlerinde eksik kalmış olabilir ancak Bilgisayar Mühendisleri Odası'nın bu açığı kapatmaya çalışacağını düşünüyorum. Bu tarz bir eğitimin İTÜ'de verildiğini biliyorum özel şirketlerin dışında. İTÜ'yü de özel şirket olarak sayabiliriz nihayetinde dernek/topluluk değil. Eminim bu benim bilgisizliğimdir bu tarz dönemlik eğitimler oluyor mu? Oluryorsa Ankara'da mı oluyor? Uzunca bir süre İstanbul'da kaldığım için hep İstanbul üzerinden sordum diğer illerde durum nedir bilmiyorum.

[yakusha]

@ct, İTÜ'deki eğitimlerden haberim var, lakin nedense 2 defa başvuru yaptım, hiç birinde cevap gelmedi?

LKD eğitimleri çoğu günübirlik faaliyetler; lakin mesela Linux Yaz Kampı etkinliği vardı bu sene; 15 gün dolu dolu Linux ve özgür yazılım eğitim verdiler.

Linux ile ilgili kitaplar var; lakin ben bir funboy/muhibbi sayılırım; yaptığım en karışık işlem sık kullandığım komutlara alias tanımlamaktan ibaret.

Bence kurcalamaktan çekinmeyin, ne kadar çok bozarsanız o kadar sık tamir edersiniz

[cerencalici]

@ct, LKD'nin eposta listelerine üye olarak yapılan çalışmalardan daha çabuk haberdar olabilirsiniz.

[erdaltaskesen]

1- @yakusha arkadaşımızın aksine bence ilk başta olabildinğince dağıtım denenmeli. Denemenizi önerebileceğim dağıtımlar: Ubuntu (Debian tabanlı), Fedora(Redhat tabanlı), Archlinux (Minimal), Slackware(Kaynak Kod temelli) ve son olarak da BSD sınıfından bir dağıtım.
Farklı dağıtımlar önermemin nedeni dağıtımlar arasındaki farkları daha iyi görebilmeniz ve dağıtım seçme sürecinde size çok yardımcı olacağını düşünmemdir. Her dağıtımı en az 1 ay kullanın.

2- Farklı masaüstü ortamlarını deneyin. Bunlarda 10dk bile olsa hepsini kullanın bence. Gnome, KDE gibi popüler olanları atlamayın. Denemenizi tavsiye edeceklerim. Gnome-Shell, KDE, Unity, Mate, Openbox, Enlightenment, Ratpoison, awesome, dwm, xmonad.
Bunların hepsini 1 ay denemekle zaman kaybetmeyin ama dwm ratpoison gibi pencere yöneticilerinin kullanması zordur. Bunları kullanmadan önce `belge` okumanız gerekir. Hepsinde iyi kötü işini halledecek kadar bakının. Sonra zevkinize ve verimliliğinize göre tercih yapın.
Mesela çalışma alanı olarak ne kadar bir alan veriyor size? Programlar arasındaki geçiş nasıl? Ek araçlar sunuyor mu? Sunduğu araçlar işinizi görüyor mu? Bu gibi soruların cevaplarını arayın.

3- Dağıtımınızın gruplarına katılın. Forum, irc kanalı gibi. Dağıtımınızla ilgili blog sayfaları arayın ve kaliteli olanlarını düzenli olarak takip edin.

4- Dual-boot kullanmayın. Çünkü her zora düştüğünüzde açıp Windows'ta işinizi yapacaksınız.

5- Beşinci maddeyi tamamlamak için yazıyorum bunu. Windows tuşunun üzerini kazıyıp yerine dağıtımınızın logo'sunu yapıştırın.

[sefaozc]

Şuan oldukça yeniyim ama sizin gibi usta abilerim sayesinde inşallah gelişeceğim, ama hacker oalrak değil bilinçli bir kullanıcı olarak.

[Aaron]

Çok fazla kurcalamayın bozarsınız. Aslında tavsiyem tam tersi; kurcalayın, bozun, yapın, sökün, takın, forumlarda araştırın, bloglara bakın, öğrenmeye çalışın olmuyorsa biraz daha araştırın. Bunu yaptıkça Linux daha eğlenceli bir hal alıyor.

[Barış Can]

Bozun, bozmadan öğrenemezsiniz. Bunu on defa bıkmadan yeniden kurulum yapan biri olarak söylüyorum.

[gecegezen]

1- Değiştireceğiniz sistem ayar dosyalarına ya ufak açıklamalar olarak yaptığınız değişikleri ekleyin veya eski halini yedekleyin.
2- Yedekte 2. bir dağıtımınız olsun. Bu illaki ilk dağıtmın aynısı olmasına gerek yok. Usb'den çalışan bir live sürüm bile olur kullandığınız dağıtımda bir sebebten oturu açamazsanız. Diğer dağıtımla kullandığınız sürümü düzeltebilirsiniz. Örnek 1. tavsiyedeki ayar dosyasını eski hale getirmek için kullanabilirsiniz.

Normalde windows kullandığı halde ne olur olmaz diye yaninda live pardus veya ubuntu usb diskleri taşıyan arkadaşlarım var. Kullanma ihtiyaçlarıda çok duydular.

[altintasi]

Eline sağlık @ct..

[kalkan1973]

1- İlk önce LİNUX'un mantığının WİNDOWS dan farklı olduğunu kabullenin.
2- LİNUX da program kurma yönteminin farklı olduğunu ve windows taki programları LİNUX'a aynı yöntemle kuramayacağınızı iyice kavrayın.
3- Asla korkmayın ve LİNUX'u 2008 yılında benim yaptığım gibi bir anda windows'u terk ederek direk bilgisayarınıza kurun.
4- Kurduktan sonra MUTLAKA bu forumu inceleyin.
5- Hangi komutun ne anlama geldiğini ve ne işe yaradığını ezberleyin.
6- Linuxta herşeyin amiyane tabirle iç organlarına varana kadar görebileceğinizi bilin. Kaynak kodların açık olması sebebiyle...
7- Conf dosyalarını cfg dİosyalarını inceleyip içeriklerinin anlamını kavrmaya çalışın.
8- linux'a geçtikten sonra tekrar windows kullanma hevesi isteği duyarsanız DİRENİN SABREDİN.
9- uçbirim ( TERMİNAL ) EKRANINDA İŞLEM YAPARKEN GEÇEN SATIRLARI TAKİP EDİN. bİLGİSAYARIN NE YAPTIĞINI KABACA ANLAYABİLİRSİNİZ. LİNUX AÇIKTIR ŞEFFAFTIR SAKLISI GİZLİSİ YOKTUR...

[elviskilli]

@erdaltaskesen
5- Beşinci maddeyi tamamlamak için yazıyorum bunu. Windows tuşunun üzerini kazıyıp yerine dağıtımınızın logo'sunu yapıştırın.

İşte bu kısma bayıldım , çünkü benim de hep aklımda olan birşeydir.   Teşekkürler.

[altintasi]

@erdaltaskesen
5- Beşinci maddeyi tamamlamak için yazıyorum bunu. Windows tuşunun üzerini kazıyıp yerine dağıtımınızın logo'sunu yapıştırın.

İşte bu kısma bayıldım , çünkü benim de hep aklımda olan birşeydir.   Teşekkürler.

Çıkartmalardan aradım ama güzel bulamadım. Güzelini bulsam yapıştıracağım. Bir de Samsung'un Chrome dizüstü bilgisayarı vardı. Windows tuşu yoktu.. Ne kadar da güzeldi.. 

[grayloop]

Başlığı "10 Tavsiye" yerine "Tavsiyeler" şeklinde değiştirebiliriz sanırım. Çok oldu ve olacak da gibi.

Ben de ekleyeyim:

* Linux başka bir sistemin düşmanı değil alternatifidir. Linux kullanmaya başlayınca diğerlerini karalamayın. Diğer sistemlerin eksikleri yerine Linux dağıtımlarının üstün özelliklerini vurgulayın.

* Dağıtımlara alışmak zaman alır ama bir zaman sonra hep dağıtımınızı ararsınız. (Eşim küçük dizüstü bilgisayardan Windows'u kaldırttı, Ubuntu'nun daha kolay geldiğini söyledi.)

[ct]

Başlığı "10 Tavsiye" yerine "Tavsiyeler" şeklinde değiştirebiliriz sanırım. Çok oldu ve olacak da gibi.

Ben de ekleyeyim:

* Linux başka bir sistemin düşmanı değil alternatifidir. Linux kullanmaya başlayınca diğerlerini karalamayın. Diğer sistemlerin eksikleri yerine Linux dağıtımlarının üstün özelliklerini vurgulayın.

* Dağıtımlara alışmak zaman alır ama bir zaman sonra hep dağıtımınızı ararsınız. (Eşim küçük dizüstü bilgisayardan Windows'u kaldırttı, Ubuntu'nun daha kolay geldiğini söyledi.)

Haklısınız başlığı düzelttim. Tavsiyeleri, tecrübeleri zevkle okuyorum.

[crazyosse]

Gerçekten çok güzel bir konu olmuş daha fazla tavsiye bekleriz 

[elviskilli]

@erdaltaskesen
5- Beşinci maddeyi tamamlamak için yazıyorum bunu. Windows tuşunun üzerini kazıyıp yerine dağıtımınızın logo'sunu yapıştırın.

İşte bu kısma bayıldım , çünkü benim de hep aklımda olan birşeydir.   Teşekkürler.

Çıkartmalardan aradım ama güzel bulamadım. Güzelini bulsam yapıştıracağım. Bir de Samsung'un Chrome dizüstü bilgisayarı vardı. Windows tuşu yoktu.. Ne kadar da güzeldi.. 

Ben kendi logomu yaptım bile .  Ubuntu logosunu küçültüp renkli çıktı aldım. Daha sonra PVC kaplayıp ufak boyutta kesip yapıştırdım dizüstünde Windows logosunun üzerine. Ayrıca dizüstündeki windows'u da silip Ubuntu Studio kurdum çok mutluyum. 

[imarah]

Döküman okumaya üşenmeyin. "Ben yaparım bunu nolucak" diye başlarsanız sistemi komple bozar, sabah kadar terminale bakarsınız. Ben yandım eller yanmasın 

[hackerspyware]

hacker olrumdiye  aslında size katılmıyorum çünkü sistemi hack etmek için sistemi içten dışa bilmek lazım kaç yıldır bu işle uğraşıyorum linux un faydası çok oldu açık kaynak olduğu için herhangi bir açık bulunduğunda o açıkla ilgili program yaqzılabilir windowsda yapıla bileceklersınırlıdr ama linuxde değil sen bunu gerçek hackerler içindeğil" lamerler" için konuşuyorsun

[heartsmagic]

@hackerspyware, öncelikle Türkçe için biraz dikkat gösterirsen seviniriz, zira okuması zor oluyor iletilerini

Söylediklerinde haklısın tabi, ancak "hacker"ın anlamını bilen bizlere değil de "lamer"lık yapıp "hacker"lık yaptıklarını düşünenlere söylemen daha faydalı olur şu durumda. Zaten şu başlığı okuyan ve işi ciddi anlamda "hack" olan birisi ne demek istediğimizi anlayacaktır. Ancak bu forumdaki ilk iletisinde "Linüxü (yazım yanlışı kasıtlı olarak yapılmaktadır) dün kurdum, aircrack çalışmıyor lütfen yardım" diyen birinin durumu ortadadır sanırım değil mi?