Linux için birden fazla paket sistemi olmsı program/oyun portuna engel midir?

[FUBU]

Hayırlı olsun.
Yanlız şimdi siz bu paket sistemi meselesinden bahsedince aklıma geldi.
Bazı linux kullanıcıları, bazı programların ve oyunların sadece mac ve windows için çıkıyor olmasının suçunu piyasada var olan onlarca paket sistemine bağlıyorlar.
Bana da mantıklı geliyor açıkçası. Yani şu haliyle herhangi bir programın tüm linux dağıtımlarında çalışması mümkün değil. Fakat windows ve mac için seçenekler tek.
Zaten bir programın linux versiyonu varsa, download kısmına 5-6 tane buton koymanız lazım minimum.
Yani dünyada tekbir linux dağıtımı olsun demiyorum ama sizce birsürü farklı paket sisteminin olması oyun ve program sektörünü linuxdan soğutmaz mı?
Gerçi linux dağıtımlarını farklı kılan da paket sistemleridir ama bu bir karmaşa yapar mı sizce?

[Contempt]

valla piyasada paket sistemi olarak öncü kaç paket sistemi sayabiliriz. rpm  deb yast  arandığında her zaman rahatlıkla bulunabiliniyor. Ama her dağıtımın kendine özgü paket sisteminin olması bence daha mantıklı.

[FUBU]

valla piyasada paket sistemi olarak öncü kaç paket sistemi sayabiliriz. rpm  deb yast  arandığında her zaman rahatlıkla bulunabiliniyor.

Ya tamam .deb i kolaylıkla bulunabiliyor da, benim sorum tam olarak o değil.
Acaba bazı programların linux versiyonunu olmaması birsürü paket sisteminin olmasından kaynaklanıyor olabilir mi?
Bakın rahatlıkla bulunan paketlerin sayısı bile "3" demişsiniz.
Oysa windows için "1"
Mac için de "1".
Rahatlıkla bulunmayanları hesaba katmakasak bile en az 3 farklı pakete ihtiyacınız var. Bu, programın veya oyunun linux versiyonunu çıkarmayı güçleştirmez mi?

Siz demişsiniz ne kadar çok paket sistemi olursa o kadar iyi.
Yani programları paketlemek çok mu kolay bir iş? Çocuk oyuncağı mı, bir paketin sorunsuz çalışan .pisi sini çıkartmak?
Yanlış anlamayın. Ben bunu soru olarak soruyorum. Yoksa hayatımda hiç derleme denen şeyi yapmadım, yapmayı da düşünmüyorum.
Ama bu iş çok mu kolay da sürekli yeni paket sistemleri çıkıyor?

[Contempt]

bence dediğiniz bazı paketlerin linux versiyonunu olmaması çok paket sistemine değilde yazılım şirketinin linuxa destek vermemesinden kaynaklanıyor.Linux destekli çıkan programlarda büyük ölçüde x paket sistemi için paketlenmesi paketçi ve geliştiriciler sayesinde paketlenebiliniyor. Yani kısaca linusxa destek verildiğinde çok fazla paket sistemide olsa paket sıkıntısı bence çekilmez diye düşünüyorum.

[atomkarinca]

...Yani şu haliyle herhangi bir programın tüm linux dağıtımlarında çalışması mümkün değil...

Bunu destekleyecek bir argüman da sunmanız gerekiyor. Şu anda bir programın Linux kurulu bilgisayarların hepsine birden kurulmasını engelleyecek tek neden işlemci mimarisi (32-bit, 64-bit, ppc, sparc vs.).

Şöyle bir örnek vereyim: Planeshift diye bir oyun var, download sayfasına bakarsanız

http://www.planeshift.it/download.html

ayrımın Windows-Linux-MacOS şeklinde olduğunu görürsünüz, herhangi bir dağıtıma özel değiltir yani. İsterseniz bu bash dosyasını konsoldan kurabilirsiniz ya da dağıtımınızın binary'sine (eğer varsa) çevirebilirsiniz. (mesela Arch Linux kullanıcıları hem AUR hem de Arch Games deposuna bu oyunu koymuşlardır)

Demek istediğim şu: eğer bir oyun firması bu sebepten yakınıyorsa yalan söylüyordur. Evet her dağıtım az ya da çok kernel'de değişiklik yapıyor ama bu bir dağıtımda çalışan bir oyunun başka bir dağıtımda çalışmasını engelleyecek kadar olmuyor hiçbir zaman.

Konuyla alakası da şudur: yeni bir paket sistemi o dağıtım için kolaylık demektir. Önceden ne kullanıyorlardı bilmiyorum fakat eğer herşeyi kullanıcılar kendileri derliyorduysa kullanıcılar için de kolaylık demektir.

[FUBU]

@Contempt
Ama şimdi bunu diyebilmemiz için tüm dağıtımların ubuntu gibi olması lazım.
Yeni bir program çıkıyor -linux için- ertesi gün .deb paketi hazır. Programın yeni versiyonu çıkıyor, ertesi gün .deb paketi hazır. Tüm dağıtımlar böyle değil ki. OLamaz da. Yani niye böyle değil diye eleştirmiyorum tabi de..
"Linux için program yapsınlar, biz onu paketleriz canım dert değil" demek için tüm linux dağıtımlarının arkasında inanılmaz bir kullanıcı desteği ve maddi destek olması lazım. Çünkü her zaman  "değil biz onu paketleriz" olmuyor malesef..
Mesela neden pardus gnome masaüstü versiyonunu çıkarmıyor? Bu soru defalarca soruldu forumlarda. Cevap basit. Türkiyede gnome için yeterli paket derleyen insan yok da ondan.. Yoksa pardus ekibinin gnome ile alıp veremediği birşey olduğunu sanmıyorum da, kde ile ancak ilgilenebiliyorlar.

Ben sorumu biraz da basitleştiriyorum. Şimdi bildiğiniz gibi son zamanlarda mac için de oyunlar çıkmaya başladı. -Bunları sorumun anlaşılması için örnek olarak yazıyorum.-Kullanıcı sayısı fazla olduğu için Oyunlar önce windows için yazılır. Son zamanlarda bu oyunların mac versiyonunu da çıkarmak şeklinde bir trend var.
Şimdi sorum şu. Windows için yazılmış bir oyunun mac versiyonunu çıkarmak mı daha kolaydır? Yoksa .deb+.yast+.rpm versiyonlarını çıkarıp siteye eklemek mi daha kolaydır? Hadi diyelim sizin dediğiniz gibi sadece bu 3 pakette çıkarmak yetiyor olsun. Diğer dağıtımlar kendi paketçileri vasıtasıyla bu oyunu kendi dağıtımlarına uyarlasınlar.. Hangisi daha kolay sizce? Bunu gerçekten bilmediğim bir konuda sorulmuş bir soru olarak değerlendirin. Umarım anlaşılmıştır sorum..
Hayır mac ın kullanıcı sayısı da az, linuxun da az..mac kullanıcıları da çift işletim sistemi kullanıyor, linuxçular da.. Belki linuxun kullanıcı sayısı daha fazladır. Fakat son zamanlarda oyunların mac versiyonu çıkmaya başladı.

windows için yazılan bir programın .deb+.yast+.rpm versiyonları çıkarmak, mac osx için tek bir versiyon çıkarmaktan daha mı zor daha mı kolay? Tek merak ettiğim bu!

[atomkarinca]

@FUBU, neden hala anlamsız bir soruda ısrar ediyorsun bunu anlamadım. Eğer bir oyun çıkartacaksanız bunu illâ ki bir dağıtım için çıkartmanız gerekmiyor. Örneğini de verdim, kurulum dosyasını .run, .sh, .bin, .package gibi global binary'ler olarak yaparsanız bütün dağıtımlar kullanabilir. Eğer .deb olarak çıkartırsanız da deb2targz tarzı programlar yardımıyla herhangi bir dağıtımda derlenebilir.

Diğer soruya gelince, Windows için yazılmış bir oyunu MacOS ya da Linux için yeniden yazmanın herhangi bir farkı yoktur. Eğer DirectX kullanıyorsa her iki işletim sistemi için de yazılması zordur (hatta bazı durumlarda imkansızdır, bu yüzden bazen oyunun baştan yeniden yazılması gerekebiliyor).

[FUBU]

@atomkarinca

Siz benim ne demek istediğimi çok iyi anladınız bence ama yazdıklarımı öyle cümlenin ortasından alırsanız anlamsız görünür tabi.  

Bakın ben ne yazmışım.

Yani şu haliyle herhangi bir programın tüm linux dağıtımlarında çalışması mümkün değil. Fakat windows ve mac için seçenekler tek.
Zaten bir programın linux versiyonu varsa, download kısmına 5-6 tane buton koymanız lazım minimum.

Anladığınız üzere, programların download sayfalarındaki seçenekleri konuşuyoruz atomkarınca. Şimdi siz hayatınızda hiç herhangi bir programın download sayfasında tüm paket sistemleri için indirme linki gördünüz mü? Konu bu yani. Yoksa tabi ki ben bir programın tüm linux dağıtımlarına uyarlanamayacağını anlatmak istemiyorum.

Ama siz yazdığım şeyi cümlenin ortasından almışsınız. Buna delilin nedir diyorsunuz?  

Neyse.

[FUBU]

@FUBU, neden hala anlamsız bir soruda ısrar ediyorsun bunu anlamadım.

Soru anlamsız olduğu için değil, sizin bu soruya verdiğiniz tepkiden dolayı konu benim için kapandı.

Verdiğiniz cevaplar için de çok teşekkürler atomkarınca. Akşam akşam aydınlattınız beni..

Bu arada sizin bana ilk yazdığınız cevabı görmeden yazmıştım 07:27:05 deki mesajımı

Yani ben sizin o saçma dediğiniz şeyleri contempe yazmıştım atomkarınca.

Malum, insan uzun bir şey yazarken o sırada verilen cevapları okuyamıyor.

07:38:56 deki mesajımı da sizin son mesajınızı görmeden yazdım. Yoksa sizin son mesajınızı görseydim daha farklı şeyler yazardım.

Amaaaan, bunları da niye yazıyorsam.. hiç.. 

[atomkarinca]

Son olarak şunu söyleyeyim ister inanın ister inanmayın: herhangi (ve bu kelime gerçekten herhangi anlamında) bir program ya da oyun firmasının tüm linux dağıtımlarının paketleri halinde program hazırlama zorunluluğu yok. Eğer (mesela) .run dosyası olarak hazırlarsanız bütün Linux dağıtımları sorunsuz olarak kullanacaktır. İşte bu yüzden "Windows'da bir tane, MacOS'da bir tane ama Linux'ta yüzlerce" demek anlamsızdır, bu yüzden anlamsız demiştim.

Eğer yanlış hatırlamıyorsam Windows'da da çalıştırılabilir dosyalar .exe ile sınırlı değil; .msi, .bat gibi dosyalar da doğrudan çalıştırılabilir dosya uzantıları. MacOS'u ne yazık ki hiç kullanmadım o yüzden bilmiyorum.

[FUBU]

Son olarak şunu söyleyeyim ister inanın ister inanmayın:

ya'w ben sana inanmıyorum mu dedim?

Senin mesajlarını okumadan cevap yazıyorum 2 seferdir.

Sen de gelmiş, "ben anlatıyorum anlatıyorum, hala anlamsız anlamsız sorular soruyorsun" diyorsun.


Tamam, konu kapandı benim için. Geçtii, bittii..

Hem bana ne isteyen istediğine uygun program yazsın. İnsan gibi cevap verirsiniz belki diye adam gibi soru yazdık.. (Lafım sana değil contemp)

[atomkarinca]

Son olarak şunu söyleyeyim ister inanın ister inanmayın:

ya'w ben sana inanmıyorum mu dedim?

Senin mesajlarını okumadan cevap yazıyorum 2 seferdir.

Sen de gelmiş, "ben anlatıyorum anlatıyorum, hala anlamsız anlamsız sorular soruyorsun" diyorsun.


Tamam, konu kapandı benim için. Geçtii, bittii..

Nasıl istiyorsan.

[Semih]

Kendi paket sistemi olması kullancıya biraz daha güven verir.Kaynak koddan kurarsın zaten ne istiyorsan azcık anlıyorsa insan yapar yani.

Çeşitlilik iyidir .deb .rpm .yast olduda kötü mü oldu?

[heartsmagic]

Konuya cevap verip başlığı bölüyorum zira meselenin konu başlığıyla alakası yok.

Linux için sayfada bilmem kaç tane pakete gerek yok. Tek paket yeter: tar.gz(bz2). Ötesi dağıtımın/paketçinin işidir Linux'un değil yani. Kısacası Linux için de paket tektir, birden çok değil.

[eldirr]

O zaman böyle bir konu açılmışken ben de acemi bir linux kullanıcıs olarak sorayım.

Bu paket sistemlerinin birbirlerinden farkı ne? Yani birbirlerine göre avantaj ve dezavantajları var ki piyasada bir sürü paket sistemi var di mi? Ne gibi şeyler bunlar mesela?

Tamam çeşitlilik güzel bir şey diyebiliriz ama bunun getirdiği avantajlar nelerdir?

Bu sorunun cevabını alabilirsem belki ben de konu hakkında yorum yapabilirim.

[kafkasyali]

bu paketleri sadece ilgili dağıtımın programları daha kolay kurması için hazırlıyorlar. aslında bir nevi kolaylaştırma değil zorlaştırıyorlar. önce paket yöneticisini yazıyorlar (örn:pisi) sonra bu yöneticiye uygun paket hazırlıyorlar ya da hazır paketleri çevirip kendi platformlarına göre hazırlıyorlar. tekerleğin yeniden, yeniden ve daha yeniden icadı gibi. ama hiç memnun değilim bu olaydan. neden deb, yast, rpm, pisi vs vs olarak hazırlıyorlar anlamıyorum. "biz kendi paketimizi kullanıyoruz" demek için mi? pardus'tan vazgeçmemin en büyük nedenlerinden birisiydi bu. bazı programların pisi'sini bulmak samanlıkta iğne aramak gibi oluyor. bu arada iğnenin de var olup olmadığı belli değil. yanlış anlaşılmasın kötüleme amacım yok. pardus işletim sisteminin hiç bir dağıtım altına sığınmayıp kendi başına bir dağıtım olması gurur verici.

hatta ben gnome, kde olayına bile karşıyım. koy iki menüyü de dağıtıma isteyen istediğini kullansın. ubuntu'ya kde kurdum ikisi de paşalar gibi çalışıyor. ubuntu debian tabanlı bir dağıtım. ama o bile kendi arasında dağılmış. ubuntu, kubuntu, xubuntu... depoları hatta uç birime girilen kodlar bile farklı (ortak alanlar var tabi)

adam akıllı bir dvd hazırlanıp donanım testi sırasında uygun dağıtımı (ubuntu, kubuntu, xubuntu.. her neyse) otomatik işaretleyip kullanıcıya da seçme hakkı tanısa ne güzel olmaz mı? bakın knoppix'e 3 küsür gb'lık dvd olarak indirilebiliyor. arkadaşın birinden zamanında winzort vista dvd'si almıştım. bu seçeneği sunuyor. starter edition'dan, ultimate edition'a hepsi var. sadece istediğini işaretleyip kuruluma başlıyorsun. (ne kadar legal onu bilemem ama linux'ta sorun çıkartacağını sanmıyorum)

konuyu dağıttığım için üzgünüm. programlar konusunda şimdiye kadar sıkıntı çekmedim. wine'sız kullandığım programlar. mesela winrar programı. çekin rarlab.com'dan linux için olanı. tek pakette işi bitiriyor. e-beyanname programı mesela o da tek dağıtım (java tabanlı diye hatırlıyorum). vmware sanal pc oluşturma programı tek dağıtım (hayatımda vmware linux kadar zorlandığım program kurulumu yoktur. çalışsa yine gam yemeyecem) ve thunderbird gibi muhteşem bir mail yönetimi o da tek dağıtım.

fakat oyun platformunda directx ya da opengl gibi grafiksel olaylar işin içine girince biraz zorlaştırıyor gibi. diğer bir olayda da programcının gözüyle bakın. siz olsanız winzort ya da mac'e yüzlerce dolara sattığınız programı linux'a kaynak kodu ile verir misiniz? kaynak kodu isteyen yok. bir script bile yazmıyorlar. neden yazsınlar ki? dünya %90 gibi ezici bir üstünlükle winzort kullanıyor.

uzun yazımı sabırla okuduğunuz için teşekkür ederim.

son olarak benim kişisel görüşüm oyun zevki yüzünden linux'tan vazgeçecek değilim. insanlık için linux.

[atomkarinca]

.deb, .rpm gibi paketler binary paketlerdir. Binary paketler belli mimarilere göre önceden derlenmiş paketlerdir. Mesela Ubuntu .deb'leri -sanıyorum- i386 işlemci mimarisine göre derlenmişken Arch Linux .pkg'leri i686 işlemci mimarisine göre derlenmişlerdir. Dağıtımlar çoğu zaman kernel'i kendilerine özgü değiştirdikleri için farklı paket sistemine de ihtiyaç duyuyor olabilirler.

[heartsmagic]

Birbiri üzerine avantajını net bir şekilde söylemek zor. Çünkü misal RPM paketçisi kendi sistemini överken DEB paketçisi kendisininkini övecektir. Bu işi yanlış bilmiyorsam Debian başlattı .deb ile, ardından .rpm geldi Red Hat sayesinde. Zaten en yaygın iki paket sistemi de bunlardır. Günümüzde olan diğer sistemler arasında, tgz (Slackware), ebuild (Gentoo), pkgbuild (arch), pisi (pardus) ve diğer birkaç irili ufaklı dağıtımın sistemleri sayılabilir. Yine yanlış bilmiyorsam ebuild, pisi, pkgbuild gibi paketleme yöntemleri çok zor değil. RPM paketlemesini buradan gelen arkadaşlar pek sevmezler zira her dosyayı göstermek zorundasınızdır özel dosyasında. Her ne kadar joker kullanmak elinizde olsa da biraz ayrıntıya kaçıyor bu. DEB paketi yapmadım ancak onun da kolaylar arasında olmadığını biliyorum.

Hal böyle olunca kim kime benimki daha avantajlı diyebilir ki? Biraz da paketleme haricinde bu paket sistemlerinin yönetimleri önemlidir. RPM ve DEB son derece kuvvetlidir. Sistemde kurulu olan paketler hakkında oldukça iyi malumat alınabilir ikisi ile de. Bir de yaygın olmaları var ki bunu söylemiyorum bile.

Ekleme: Aslında diğerleri de ikilik üretir, sadece gentoo sadece derliyor ve ikilik paket üretmiyor diye bilmekteyim. Bir de Ubuntu'nun sadece kerneli 386, paketlerin 686 olması lazım.

[Sypro]

Yazılanların ilk sayfasını okudum da, biraz konudan sapılmış, ilk mesaja cevap verilecek olursa; .run, .sh ve .bin uzantıları var olan tüm dağıtımlar tarafından desteklenmekte zaten ya da ben buna aykırı bir dağıtıma denk gelmedim. Hatta linux dosya sistemi hiyerarşisinde /opt diye bir klasör mevcut. Bu klasör dağıtımdan bağımsız paketlerin kurulması için var olan bir klasör. Mesela forumdaki Google Earth'ü kuracak olursanız .bin uzantılı bir dosyayı (ya da .run, hatırlamıyorum) /opt altına kurarsınız. Yani evet, her dağıtım için ortak bir paketleme sistemi var; fakat debian tabanlı bir dağıtımda .deb paketinin çalışması ile .run çalışması arasında elbette ki fark olacaktır.

[ironic]

fubuyu ben anladım. ve aynen katılıyorum.
örnek operanın haftalık derlemelerini yükleyeceğim. karşıma 10 türlü dosya çıkıyor..
şu aşamada öğrendim ama başlangıçta da çektim. Ben bir opera çalışanı olsam isyan ederdim. 10 küsür tane paket hazırlayacağım.
windows da tek paket 64 bit i içinde. xp si içinde vistası içinde... Bu yönüyle fubu çok haklı

[Eren]

Konu oldukça uzamış. Bir hatırlatma yapayım, Pisi paketi yapmak o kadar kolay değil ancak RPM kadarda zor değil. Şu an en gelişmiş paket yönetim sistemi Pardus'un kullandığı Pisi paket sistemidir, bunu ben değil Linux alanında yetkin insanlar söylüyorlar.

Tek bir paket sistemine geçmek imkansız ve gereksiz. Kaynak koddan otomatik derleme için bazı yazılımlar var, bunların kullanılması işe yarayabilir.

[heartsmagic]

@kafkasyalı ama senin söylediklerin pek özgürlüğe sığmıyor ki, bize bunu sağlayan Linux'u sevmemizin belki de en büyük nedenidir. Misal ben KDE sevmem, kullanmam, neden koskoca DVD indireyim ki?

Diğer meseleye gelelim. Paket sisteminin alternatiflerinin olması da kötü değildir. Neden farklı şeyler yapılıyor, çünkü dağıtımlar kendi depolarını kullanmak istiyorlar. Eğer bu olay günümüzde olmasaydı şu an windows'da olduğu gibi fellik fellik internet sitelerinde gezinmemiz gerekiyor olacaktır. Kötü mü yani, tek tık ya da komutla istediğimiz bir programı kurmak?

Alternatifler güzeldir ve tek temennim olmaya devam etmesidir.

Yazdıkça yazılıyor, yetişemiyorum

@ironic sen bir yazılanları ertaflıca tekrar oku. O kadar paketi kimsenin hazırlamasına ihtiyaç yok, bunlar sadece kolaylık olsun diye yapılıyor. Siz Linux yerine dağıtımlardan bahsediyor gibisiniz. Tekrar söyleyeyim, tek paket yeter: tar.gz(bz2)

@Eren, pek pisi ile uğraşmışlığım yok, ne paketlemesi ne de yönetimi. Ancak kim söylemişse en gelişmişi olduğunu bence biraz cesurca bir iddiada bulunmuş. Piyasadaki deb ve rpm gerçeğini ezecek bir paketleme sistemi en azında şu an ben tanımıyorum. RPM ve DEB'in yapabilecekleri ile PISI'nin yapabileceklerini bir karşılaştırmak gerekir diye düşünmekteyim.

[ironic]

heart kardeş o kadar da bilgimiz var. az aşındırmıyoruz bu sayfaları..  ;)Farklılık ambalajlama konusunda. ama ben olsam ona da isyan ederdim sanırım.

[Eren]

Bu karşılaştırmayı eski Pardus geliştiricileri yapmıştı, bulursam yazıyı paylaşırım. Python'un izin verdiği her kod Pisi içine gömülebiliyor.

Pisi'nin yapabildiklerinin sadece bazıları;

http://www.pardus.org.tr/projeler/pisi/api/api.html

Dipnot: Bu sadece bir kısmı, gerisi de mevcut. Python ile sınırsız bir dünya yaratmak mümkün.

Firefox için bir örnek: http://svn.pardus.org.tr/viewcvs/2008/applications/network/mozilla/firefox/?root=pardus

Mevcut standartların dışına çıkıp kendinize özgü parametreler yaratabileceğiniz nadir paket sistemlerinden.

Dipnot2: Her at sahibine göre kişner, herkesin çocuğu kendisine güzel gelir.

[heartsmagic]

Sadece paketleme faslını demiyorum, yönetim kısmını da diyorum. Dediğim gibi aslında pisi ile içli dışlı değilim. Ancak uzun süredir RPM ve DEB ile içli dışlıyım ve yapabildiklerini iyi biliyorum, oldukça güçlüler. Pisi gelişime açık doğru, ancak şu an bu ikisinden daha gelişmişmidir aslında hem deb,rpm hem de pisi ile çalışmış birisi söyleyebilir. Öteki türlü senin son cümlen her zaman doğruluğunu koruyacaktır