Rosegarden: Bölüm 2 (Nota Yazımı)

[atomkarinca]

Rosegarden'da nota yazmak için birkaç yolumuz var. Bu yolların her birinin de diğerine göre daha avantajlı olduğu durumlar olduğu için hepsini öğrenmenin çok faydası var.

Öncelikle Rosegarden'ı açtığımızda ne ile karşılacağız ve neyi nerede bulmamız gerekiyor buna bakalım. Aşağıdaki resimdeki numaralara göre belirteceğim:



1. Bu bölümde araçları görüyoruz. Sırasıyla seçme (select), çizme (draw), silme (erase), hareket ettirme (move), büyüklük değiştirme (resize) ve ayırma (split) olarak isimlendirilmişler. Kısayollarını öğrenmek vakit kazandıracaktır, ayrıca kısayolları çok kolay: sırasıyla F2, F3, F4, F5, F6 ve F7.

2. Burada çeşitli nota yazma araçları var, ileride daha geniş anlatacağız. İlki matrix editor ve burada kutucukların içini doldurarak yazabiliyoruz, ikincisi vurmalı çalgı matrix editor ve bunu da vurmalı çalgılar için kullanabiliyoruz (hiç kullanmadım ve üçüncüsü notation editor ile nota kağıdına yazar gibi oluşturabiliyoruz notaları.

3. Bu kısımda ses ayarları mevcut. Eğer soundfont'larla çalışacaksanız ikinci ve üçüncü araçlar, midilerle çalışacaksanız dördüncü araç çok işinize yarayacaktır.

4. Burada da oynatmayla ilgili düğmeleri görüyoruz.

5. Bu bölümden seçili olan kanalın hangi ses ayarlarını kullanacağını ayarlayabiliyoruz. Üst kısımdan kanalın adını, ikinci kısımdan çıkışta hangi sentezleyiciye bağlanacağını, alt kısımdan da bu sentezleyicinin hangi enstrümanını seçeceğini ayarlıyoruz.

6. Burası da yazdığımız notaların kanallarının bütün şarkı içinde nasıl göründüğünü bize gösteriyor. Araçlarımızla bu kanalları kısaltabilir, yerini değiştirebiliriz.

ÖNEMLİ UYARI: Bir önceki bölümde Rosegarden'dan nasıl ses çıkaracağınıza dair kısaca değinmiştim. Bu bölümün sonunda vereceğim örnek dosya ise ZynAddSubFX yardımıyla alınmıştır. Başka bir bölümde bunlara da ayrıca değinebilirim.

Notation Editor



1. Bu kısımda araçlarımız var yine. Bunlardan ilk ikisi özellikle çok işimize yarayacak.: select ve erase. Select ile nota ekleyip delete ile istemediğimiz notaları veya işaretleri silebiliriz. Üçüncüsü (text) ise dinamikleri düzenlemekte yardımcı olacak.

2. Bu kısımda çeşitli uzunluktaki notaları, esleri, bemol-diyezleri ve anahtarları bulabiliriz.

3. Notaları yazacağımız kısım.

4. Uzatma, hızlandırma, şiddet gibi çeşitli araçların bulunduğu kısım.

Notation editor'la nota yazmak için 2 adım var: öncelikle sol taraftaki menüden notanın ya da esin uzunluğunu seçiyoruz ve sonra orta kısımdaki bölümde istediğimiz notanın üzerine gelerek sol tuşla notayı ekliyoruz. Eğer istemediğimiz bir işaret koyduysak silme aracıyla siliyoruz. Bu ikisinin kısayolları sırasıyla F2 ve F4.

Eğer yazdığımız müziğin belli bir yerine dinamik (pianossimo, forte vb.) eklemek istiyorsak öncelikle F8 tuşuyla "Text" aracını seçiyoruz ve dinamiği eklemek istediğimiz notanın üzerine tıklıyoruz. Karşımıza gelen menüden istediğimiz dinamiği seçip ona bir isim veriyoruz. Dinamik yazma işlemini bitirdikten sonra tek yapmamız gereken Adjust > Interpret yolunu izlemek ve ilk iki seçenek seçiliyken ("Apply text dynamics" ve "Apply hairpin dynamics") OK tuşuna basmak.

Matrix Editor

M tuşuna basarak etkinleştirdiğimiz matrix editor, bize çok daha akıcı ve kolay bir arayüz sunuyor.



1. Bu kısımda yine araçlarımız var. Bu sefer ilk 5'i çok kullanılabilecek araçlar. Seçme (F2), çizme (F3), silme (F4), hareket ettirme (F5) ve büyüklük değiştirme (F6).

2. Bu kısımda kullandığımız kanalın enstrümanını, sesini, derinliğini vb. değiştirebiliriz.

3. Asıl ekranımız, notayı yazacağımız bölüm.

Burada nota yazmak için öncelikle F3 tuşuyla çizme aracını etkin hale getiriyoruz ve istediğimiz notanın ve yerin bulunduğu bölüme tıklıyoruz. Eğer notanın bir kareden daha uzun olmasını istiyorsak mouse'u tutup sürüklüyoruz. Eğer çok daha kısa notalarla çalışmak istiyorsak ekranın sol üstündeki "Grid" bölümünden istediğimiz uzunluktaki ölçüyü seçiyoruz.

Son Notlar

Değinmediğim en önemli konu belki de tempo. Bunu değiştirmek çok kolay, yalnızca ana ekranın ya da herhangi bir editörün üst kısmında, cetvelin hemen üstünde bulunan renkli bölüme çift tıklayarak yeni tempo aralıkları oluşturabilir ve istediğimiz gibi değiştirebiliriz.

Bu notalardan değişik sesler elde etmeyi ve bunları kaydetmeyi bir sonraki bölümde anlatacağım.

Ürün

Madem üretim bölümündeyiz, bu bölümde gördüklerimizi uygulayarak (ve birazcık da Hydrogen yardımıyla) yaptığım şarkıyı sizlerle paylaşayım. Bakalım eserin orijinalinin kime ait olduğunu bulabilecek misiniz.

http://vvv.filibos.com/export2.mp3

[ufuk_k]

Teşekkürler, rehberlere tam gaz devam.

Bu arada. "Dönence"

[atomkarinca]

Rica ederim ve doğru cevap

[munirekinci]

Ellerinize sağlık.

[FUBU]

teşekkürler, elinize sağlık

[ufuk_k]

Herhalde farklı programlar üzerinden aynı amaca göre gidiyoruz ikimiz de. Ben de bundan sonraki rehberde seq24 (basit ama etkili bir sequencer) ile yazıma geçecektim, Zynaddsubfx ve Hydrogen kullanarak.

[atomkarinca]

Aralarında bağlantı kurarak gitmek iyidir. Sonuçta bunlar tek başlarına sonuç veren programlar değil, anlamayı kolaylaştırır.

[Sisyphos]

rosegarden da dizeği çoklu kullanmak istiyorum. 2 li veya 3 lü. Bunu nasıl yaparım?
Not: Piano roll (secquencer) kullanmak istemiyorum.

[atomkarinca]

rosegarden da dizeği çoklu kullanmak istiyorum. 2 li veya 3 lü. Bunu nasıl yaparım?
Not: Piano roll (secquencer) kullanmak istemiyorum.

"Çoklu kullanmak istiyorum"dan kastınız aynı bölümün tekrar çalınması mı?

[Sisyphos]

Hayır tek bir dizeği koral kullanmak istiyorum.
örnek:
4/4
soprano partisi 2+2
alto partisi 1+1+1
tenor partisi 1+2+1
bass partisi 4 vuruşluk notaları tek bir dizekte yazabilmek istiyorum. Rosegarden ı kurcaladım bulamadım. Bunu rosegarden da başarmanın imkaanı varmı?

[atomkarinca]

Hepsi bir arada aynı portede olunca nasıl enstrümanlara ayırabilirsiniz? Sanırım benim anlayamadığım bir şey var burada. Bütün enstrümanların portelerini aynı sayfada mı görmek istiyorsunuz?

[Sisyphos]

Şöyle netleştireyim. Tüm enstrumanları piyano sesiyle duymak istiyorum. Bu şekilde de düşünebilirsiniz.

Şöyle düşünün piyanoda 5. (serçe parmağı) sol e basılık tutun 4/4 lük ölçü içinde. bu 4 vuruşluk. Ancak sol elinizle si ve re yede 1 er vuruşluk basmanız gerekiyor?. Yani
si  si  si  si
re re re re
soooooool

Yan,i

1+1+1+1
4
vuruşluk bu piyanonun sadece sol eli.
Daha açıklayıcı olmak konusunda aklıma göztermekten başka birşey gelmiyor.
Sizin çaldığınız enstrumanı öğrenebilirsem belki daha da açıklayıcı olabilirm.

[atomkarinca]

Tamam şimdi anladım Bunu Matrix Editor'la yapabilirsiniz. Yazmak istediğiniz bölüme tıklayın ve M tuşuna basın. Eğer halihazırda yazılmış bir midi dosyasıyla bakarsanız bu bölüme, nasıl kullanıldığını anlayabilirsiniz.

[Sisyphos]

teşekkür ederim. Ama matrix editör veya piano roll veya secquencer kullanamam. Kullanmasını biliyorum ancak ben yazarken armoniyide düşünmek durumundayım. Bu yüzden yazarken dizeği görebilmem çok önemli. Muse score bu işi yapıyor. birçoğunu denedim ama sadece musescore un bu işi yapabildiğini gördüm. Muse score daki sorun ise sample ve midi. Linuxta east west sample larını kullanamıyorum. Linuxtaki sample ları vsti leri denedim ama hiçbiri tatmin edici değildi. East west te gerçi çok fazla tatmin edici değil bu yüzden bende dijital piyanomdan ses almalıyım. rosegarden da piyanomdan ses alabiliyorum ama muse da alamıyorum. Muse da çoklu dizek kullanabiliyorum ama piyanomdan ses alamıyorum. Çünkü muse u açtığımda jack server da midi out u görünmüyor.
Linux kullanmak istiyorum!

[ufuk_k]

Ben bu durumda size ayrı bir başlık açmanızı ve Muse-Jack midi sorununuzu açıklamanızı öneririm. Normal şartlarda Jack ile midi bağlantılarınızı yapabilmeniz gerek.

[atomkarinca]

MuSE'dan ses almak için şunu deneyebilirsiniz:

1. Hammersound sitesinden Fluid R3 soundfont'unu indirin.

2. Qsynth programını kurun:

Kod Seç Genişlet

sudo apt-get install qsynth

3. MuSE'da Settings > Midi Ports / Soft Synth yolunu izleyin. Önünüze gelen menüden ilk seçeneğin Device Name seçeneğini "Synth input" olarak seçin.

4. QSynth'te ise Setup > Soundfonts yolunu izleyin ve Open seçeneğiyle indirdiğiniz soundfont'un yolunu gösterin.

Bundan sonra MuSE programından ses alabilmeniz gerekiyor.

[Sisyphos]

linux a sıksık geçmek benimiçin çok zahmetli oluyor. Ekran kartını biostan iptal edip monitörü diğer karta bağlamam biraz zorlayabiliyor. Söylediklerinizi denemedim ama bilgisayardan yazdığım notaları piyanoma yollayabilecekse uygun bir zamanda denicem. Çünkü programın midi in i var ve çalışıyor. ama outu yok. Yani pianoya sinyal yollamıo. Bu bana programın böyle bir özelliği olmadığını düşündürüyor. çünkü genelde bilgisayarlarla midi klavyeler kullanılır. ve sample lar aracılığıyla bilgisayardan ses alınır. midi klavyeden ses alınamaz. bu yüzden gereksiz görmüş olabilirler. benim dijital piyanom var ve ondan ses almak istiyorum.

[atomkarinca]

Dijital piyanonu ve üzerindeki ayarları kullanmak için de QJackCtl programında "Connect" tuşuna basıp, soldan klavyeyi sağdan da QSynth'i seçip Connect tuşuna basmanız gerekiyor.