Ubuntu 10.10 Maverick Meerkat Rehberi

[Yiğit Ateş]

Forumda bir arkadaş istemişti, benim de uzun zamandır aklımdaydı zaten. Kısmet bugüneymiş. Öncelikle belirteyim, bunlar benim öznel değerlendirmelerimdir, anlatımda çıkabilecek sorunlardan da sorumlu değilim. Evet başlayabiliriz.

Kurulum

Kurulumun önceki sürümlerden pek farkı yok aslında. Ufak değişiklikler var.

[IMG]http://www.liberiangeek.net/wp-content/uploads/2010/09/perfect_desktop_mav_3_thumb.png[/img]

Gelen yeniliklerden ilki kurulum sırasında güncelleştirmelerin indirilebilmesi ve kısıtlı ilavelerin kurulması. Güncelleştirmeleri işaretleyin, fakat kısıtlı ilaveleri işaretlemenizi önermiyorum. Çünkü OpenJDK ve 32 bit flash kuruluyor (64 bit için geçerli bu tabii ki). Özellikle 32 bit flash, 64 bitte tam bir felaket. Sık sık donmalarla karşılaşabilirsiniz. Bunun yerine kurulumdan sonra 64 bit flash ve Sun Java kurmanız yerinde olacaktır.

[IMG]http://karuppuswamy.com/wordpress/wp-content/uploads/2010/09/Screenshot5-450x281.png[/img]

Diğer bir yenilik ise Grub'ın kurulacağı ekranın bölümleme aracının altına yerleştirilmiş olması. Buradan önyükleme aracının hangi disk bölümüne kurulacağını seçebiliyorsunuz. Eklenen yeni bir dosya sistemi var: btrfs. Meraklı kullanıcılar deneyebilirler.

Yine buradan benim gibi bazı programlar yüzünden Windows'a bağımlılığı olanlar NTFS disklerini kurulum sırasında bağlayabilirler. Bağlamak istediğimiz diske sağ tıklayıp değiştir diyoruz ve dosya sistemi olarak ntfs seçiyoruz. Biçimlendirme seçeneğine sakın tik atmayın, yoksa güm Bağlama noktası olarak da /mnt/Windows yazıyoruz. Diğer NTFS bölümlerini de /mnt/Depo vs. şeklinde bağlayabilirsiniz. Bu şekilde Ubuntu, NTFS disklerinizi fstab dosyasına işleyecektir. Kurulumdan sonra NTFS bölümlerinden root dizinine bir şey kopyaladığınızda bunlara erişemiyorsunuz. Örneğin Firefox'ta kullanmak için yazı tiplerini fonts dizinine attınız ama Firefox bunu tanıyamıyor. Bu sorunu çözmek için ben kullanıcımı users grubuna ekliyorum. Sistem > Yönetim > Kullanıcılar ve Gruplar yoluyla aracımızı açıyoruz. Grupları yönete tıklıyoruz, users'ı seçiyoruz. Özelliklere tıklıyoruz ve kendi kullanıcımızı işaretliyoruz.

[IMG]http://i56.tinypic.com/2s9od1w.jpg[/img]

Daha sonra /etc/fstab dosyamızı açıyoruz ve ilgili satırlardaki /mnt/Windows'tan sonraki bölümü

Kod Seç Genişlet

ntfs-3g   gid=users,umask=0022    0       0 olarak değiştiriyoruz. Yeniden başlattığımızda bu sorun da ortadan kalkmış oluyor.

Neyse, asıl konumuz olan kuruluma dönelim. Ntfs diskleri de bağladıktan sonra şimdi yükle diyoruz ve bence kurulumdaki en güzel yenilik geliyor. Kurulum başladı bile Evet, diğer adımlara geçilirken kurulum arkaplanda başladı. Böylece zamandan tasarruf edilmiş olunuyor. Gerçekten çok güzel düşünülmüş. Bundan sonraki adımlar diğer sürümlerdeki ile aynı. O yüzden değinmeye pek gerek yok.

Kurulum Sonrası

Kurulum bittikten sonra ilk işiniz, eğer kurulumda işaretlemediyseniz güncelleştirmeleri almak olsun. Bunu yapmadan önce Ubuntu Yazılım Merkezi > Düzenle > Yazılım Kaynakları'nı çalıştırın. Burada ilk yapacağımız şey kullanacağımız yansıyı değiştirmek. Öntanımlı yansı çok yavaş ve bazen insanı çileden çıkarabiliyor. Bunun yerine linux.org.tr yansısını seçebilirsiniz. Ben genelde 800 kb/s tam hız ile indiriyorum bu yansı sayende. Daha sonra Diğer Yazılımlar Sekmesi'ne geçin ve Canonical ortakları depolarını etkinleştirin. Böylelikle Sun Java ve Skype kurabileceksiniz. Güncelleştirmeleri aldıktan sonra Sistem > Yönetim > Ek Sürücüler yolundan ekran kartınızı etkinleştirmeyi unutmayın.

[IMG]http://i56.tinypic.com/2lucg2.jpg[/img]

Sistemi optimize etmek için yapmamız gereken şeylerden biri de Başlangıç Uygulamaları kısmını düzenlemek. Buradan işaretini kaldırabileceğiniz seçenekler Bluetooth Yöneticisi, Yeni Donanımları Denetle, Evolution Alarm Bildirimi, Yazıcı, Uzak Masaüstü, Ubuntu One, Görsel Yardım ve Güncelleştirme Yöneticisi. Örneğin bluetooth'unuz varsa onu kapatmayın tabii ki, ben de olmadığı için yazdım. Ubuntu One'ı kapatmanızı ise kesinlikle öneriyorum. Hiçbir zaman düzgün çalıştığı görülmediği gibi arkaplanda da sistemi bayağı yorar. Bunun yerine doğrudan web arayüzü ile kullanabilirsiniz. Ben illa ki bir dosya eşitleme aracı kullanacağım diyenler için önerim Dropbox. Diğer bir arkaplanda çalışıp sistemi yoran uygulama ise Gwibber. Kullanmıyorsanız onu da kapatabilirsiniz. Gwibber'ı açıyoruz, menüden Düzenle ve Seçenekler kısmına geliyoruz. Hizmeti başlangıçta çalıştır seçeneğini kapatıyoruz.

Evolution yerine Gmail web arayüzünü tercih edenler için yapabileceğimiz güzel bir ayar da öntanımlı e-posta istemcisini Gmail olarak ayarlamak. Bunun için buradan ilgili betiği indiriyoruz ve ev dizinine atıyoruz. Daha sonra Sistem > Tercihler > Tercih Edilen Uygulamalar'ı açıyoruz ve e-posta bölümüne

Kod Seç Genişlet

/home/yigit/open_mailto.sh %s yazıyoruz. Artık Ubuntu kullanırken bir e-posta adresine tıkladığınızda doğrudan o e-posta adresine posta gönderebileceğiniz Gmail arayüzü açılacak.

Gelen e-postaları denetlemek için gösterge uygulamacığının posta bölümüne yerleşen güzel bir uygulamamız var: Popper. Buradan deb paketi olarak indirip kurabilirsiniz. Uygulama kurulduktan sonra ayarlarını menünde İnternet > Popper Configurator aracılığıyla yapabilirsiniz. Şöyle bir görünümü var:

[IMG]http://i55.tinypic.com/2cifyuf.jpg[/img]

Plymouth ise yine bildiğimiz gibi. Ekran kartı kurulumdan sonra evlere şenlik bir görüntüye bürünüyor Düzeltmek için uçbirimde

Kod Seç Genişlet

cd
wget http://launchpadlibrarian.net/57638460/fixplymouth
chmod +x fixplymouth
./fixplymouth komutlarını veriyoruz ve bir betikle otomatik olarak düzeltiliyor. Betik size ekran çözünürlüğünüzü ve kaç bit olduğunu soruyor. Korkmayın, ekranda monitörünüzün desteklediği çözünürlük ve bit değerleri önünüze seriliyor.

Maverick ile gelen yeniliklerden birisi de dokunmatik ekran yani Utouch desteği. Bununla ilgili @aniceman arkadaşımız forumda izlenimlerini burada paylaşmıştı. Dokunmatik ekranım olmadığı için bu özellik hakkında bir bilgim yok

Bir diğer yenilik ise ses menüsüne yerleşen Rhtymbox denetimleri. Buradan şarkıyı durdurabiliyor, sonraki parçaya geçebiliyor ve önceki parçaya dönebiliyoruz. Gayet şık olmuş.

[IMG]http://i55.tinypic.com/ou75vt.jpg[/img]

Ubuntu Yazılım Merkezi de geliştirlen uygulamalardan biri. Artık çok daha hızlı, paket kurulumu ve kaldırma işlemlerinin geçmişini göstereyebiliyor. Öne Çıkan Yazılımlar ve Neler Yeni bölümlerini içeriyor. Ayrıca bir de satın alınabilecek uygulamalar için bir bölüm var.

[IMG]http://i51.tinypic.com/kbakps.jpg[/img]

Varsayılan temaya ise biraz ayar çekilmiş, daha güzel olmuş ve artık yeni bir yazı tipimiz var: Ubuntu. Fakat ben pek beğenmedim, Droid Sans'a devam
Sistemle gelen uygulamalardan birisi de Shotwell. Gerçekten F-Spot'a göre çok daha başarılı bir uygulama. İncelemesi geçen ayki Sudo dergisinde yayımlanmıştı. Merak edenler inceleyebilirler.

Ubuntu Netbook Edition'da artık Unity arabirimi kullanılıyor. Şu an biraz ağırkanlı olduğu söyleniyor, fakat ileride gelişecektir muhakkak.

[IMG]http://static.arstechnica.com/unity-multi-selector.png[/img]

Diğer bir gelişme ise artık Empathy ile MSN protokolü üzerinden sesli ve görüntülü görüşme yapılabilmesiymiş. Miş diyorum çünkü ben genelde Skype kullandığım için henüz denemedim, forumdaki arkadaşlar sorunsuz çalıştığını söylüyorlar.

Gözüme çarpan yenilikler bunlar. Şimdi ise biraz özelleştirme zamanı

Özelleştirme

İlk işimiz Ubuntu Tweak'i kurmak olmalı. Gerek paket temizliği bölümüyle, gerek PPA bölümüyle, gerekse diğer ince ayar araçlarıyla gerçekten muhteşem bir uygulama. Buradan benim önereceğim PPA depoları: 64 bit flash, Medibuntu, Nautilus-Elementary ve Ubuntu Tweak ppa'ları. Nautilus Elementary ile çok daha şık bir Nautilus elde edebilirsiniz. Üst taraftaki menü dizilimini elde etmek için Nautilus ayarlarının Tweak sekmesinden show like breadcrumbs seçeneğini işaretliyoruz ve daha sonra aşağıdaki komutları veriyoruz:

Kod Seç Genişlet

cd /home/kullanıcıadınız/

Kod Seç Genişlet

wget http://gnaag.k2city.eu/nautilus-breadcrumbs-hack.tar.gz

Kod Seç Genişlet

tar -xvf nautilus-breadcrumbs-hack.tar.gz

Kod Seç Genişlet

nautilus -q

[IMG]http://i56.tinypic.com/20pd4au.jpg[/img]

Geldik Ubuntu Tweak'te ve depoda olmayan yazılımları kurmaya:

Dokcbarx: https://launchpad.net/~dockbar-main/+archive/ppa
Jdownloader: https://launchpad.net/~jd-team/+archive/jdownloader/
Faenza simge teması: https://launchpad.net/~tiheum/+ppa-packages

Dockbarx ile pencere listesini de üst panele alacak kadar yeriniz açılıyor ve alt paneli kaldırabiliyorsunuz.

Geldik Google Earth kurulumuna. Maverick'te çalışan bir deb paketi bulmak biraz zor o yüzden işimizi kendimizin halletmesi gerekiyor.

Kod Seç Genişlet

sudo apt-get install googleearth-package komutu ile Google Earth kurulum betiğini yüklüyoruz ve

Kod Seç Genişlet

sudo make-googleearth-package --force komutu ile Google Earth'ün deb paketini oluşturuyoruz. Daha sonra ise ev dizininde oluşan deb paketine çift tıklayarak kurulumu gerçekleştiriyoruz. Uygulama kuruluyor fakat bir türlü dünya gelmiyor. Niye, çünkü yasaklara takıldık Bunun için @canosayan'ın burada paylaştığı ip'leri /etc/hosts dosyamıza ekliyoruz. Artık Google Earth kullanabiliriz.

Film izlemek için en güzel program ise Smplayer. Gerek altyazı ayarları, gerekse donanım hızlandırma desteği ile. Hoş bir altyazı için kendinize uygun yazı tipini seçtikten sonra gölge ayarlarını 1.00'e getirebilirsiniz. Donanım hızlandırma için ise bu özelliği destekleyen bir Nvidia karta sahip olmanız gerekiyor. Böylelikle hd, mkv vs. türündeki videoları çok daha rahat izleyebileceksiniz. Bunun için video çıktısı olarak vdpau seçmeniz gerekiyor:

[IMG]http://i52.tinypic.com/1r9j6b.jpg[/img]

Firefox'ta beni en çok rahatsız eden konu yazı tipleri. Windows'a göre çok daha kötü görünüyorlar. Bunun için ben bütün yazı tiplerini Droid Sans'a ayarladım, sayfaların yazı tipi seçmesine izin ver seçeneğindeki işareti kaldırdım ve en küçük yazı tipi boyutunu 12'ye ayarladım. Buna rağmen kendi kafasına göre takılan yazı tipleri oluyor. Bunun için adres çubuğuna about:config yazıyoruz. Arama kutusuna font yazıyoruz ve Droid Sans olmayan yazı tipi ayarlarını da değiştiriyoruz. Örneğin forum bende bu şekilde görünüyür:

[IMG]http://i51.tinypic.com/33a9jk0.jpg[/img]

MSN için tercih ettiğim program ise Emesene. Biraz alışkanlık meselesi aslında, Empathy'ye geçmek istiyorum ama bir türlü ısınamadım ve çoğu özellik eksik. Emesene için WLM gülenyüzlerini, temasını ve görünümünü buradan indirebilirsiniz.

Benden şimdilik bu kadar. Başlarken de belirttiğim gibi bunlar kendi fikirlerim. Anlatımda kusurumuz oldusa affola, gözünüze çarpan eksiklik ve hataları yine bu başlık altında belirtebilirsiniz. Umarım bu rehber herkese faydalı olur. Son olarak, 10.10.10'da çıkan 10.10 için yabancı forumlarda "perfect 10" deniyor. Tamamen katılıyorum, şu ana kadar kullandığım en mükemmel Ubuntu sürümü olmuş. Yükseltmekten çekinen kullanıcılara perfect 10'u şiddetle öneriyorum

[stratovarius]

Eline sağlık @Yiğit Ateş. Emesene dışında herşey süper olmuş

[Yiğit Ateş]

Eline sağlık @Yiğit Ateş. Emesene dışında * her şey süper olmuş

Nesi varmış Emesene'nin, diğerlerinin hepsini cebinden çıkarır

[canosayan]

aslında wikideki kurulum maddesinin de güncellenmesi gerekli.

[krwlng]

Yiğit Ateş, harika bir rehber olmuş ellerine sağlık. Ayrıca emesene iyidir ya ben de kullanıyorum.

[mustafa.tr]

Harika bir yazı olmuş. Gerçekten çok yararlandım. Hatta launchpad'ten yararlanarak depo ekleme mantığını da az önce öğrenmiş oldum Bir de şu dockbarx tarzı bir uygulamayı da aramasam da "olsa ne güzel olur" diye içimden geçiriyordum. Xfce'deki simge kutusu eklentisinden görmüştüm de gözlerim arıyordu Gnome'da da. Çok yararlı oldu benim için bu yazı.

[enes]

Ellerine sağlık Yiğit çok güzel yazı olmuş. "gösterge uygulamacığının posta bölümüne yerleşen" popper uygulamasını o kısma yerleştiremedim. Forumdaki ilk mesajlarım da buna benzer bir uygulama aramayla alakalıydı hatırlarsın belki

[dozi]

Ellerinize sağlık, çok güzel ve yararlı bir yazı olmuş.

[zeitgeist]

Güzel bir belge olmuş @Yiğit Ateş, ellerine sağlık.

[Yiğit Ateş]

Ellerine sağlık Yiğit çok güzel yazı olmuş. "gösterge uygulamacığının posta bölümüne yerleşen" popper uygulamasını o kısma yerleştiremedim. Forumdaki ilk mesajlarım da buna benzer bir uygulama aramayla alakalıydı hatırlarsın belki

Enes, ben programı açmadan menüdeki Popper Configurator'dan ayarlarını yaptım. Ayarlarından başlangıçta çalıştır seçeneğini de işaretledim. Yeniden başlattığımda menüye yerleşmişti.

[cannizaro]

Çalışma için çok teşekkürler @Yiğit Ateş, yararlı bir kaynak olmuş. Plymouth düzeltmek isterken sorun yaşadım. Denildiği gibi yaptım, seçeneklerde 1920x1080 olmadığından bende 1680x1050 seçtim, bu seferde Plymouth komple gitti. Siyah ekranda kayan yazılar var bir müddet sonra yazılar daha büyük hale geliyor. Plymouth'u eski haline getirmemin bir yolu varmı acaba?

[Yiğit Ateş]

Çalışma için çok teşekkürler @Yiğit Ateş, yararlı bir kaynak olmuş. Plymouth düzeltmek isterken sorun yaşadım. Denildiği gibi yaptım, seçeneklerde 1920x1080 olmadığından bende 1680x1050 seçtim, bu seferde Plymouth komple gitti. Siyah ekranda kayan yazılar var bir müddet sonra yazılar daha büyük hale geliyor. Plymouth'u eski haline getirmemin bir yolu varmı acaba?

Verdiğim betiği kullandıysan, bu betikle değişiklikleri geri alabilirsin.

[cannizaro]

Evet o betiği kullandım, nasıl geri alabilirim? Birkaç farklı çözünürlük denedim ama olmadı.

[Yiğit Ateş]

Bir önceki iletimdeki betiği görmedin mi?

[cannizaro]

Bir önceki iletimdeki betiği görmedin mi?

Link olduğunu fark etmemiştim. Betiği indirip çalıştırdım, kurduklarını geri kaldırdı ama eski haline dönmedi. Neyse çok sorun değil. Yardımlarınız için çok teşekkür ederim.

[Yiğit Ateş]

Pek ihtimal vermesem de http://forum.ubuntu-tr.net/index.php/topic,18602.0.html başlığından faydalanarak değerleri elle girmeyi deneyebilirsin. Ekran kartının tam modelini söylersen ona göre de araştırabiliriz.

[cannizaro]

Verdiğiniz başlığa bakayım. Ekran kartım Nvidia 9600GT

[Yiğit Ateş]

@cannizaro, şu an 1920x1080 çözünürlük desteklenmiyormuş maalesef. Girebileceğin en büyük değer 1280x1024.

[cannizaro]

@cannizaro, şu an 1920x1080 çözünürlük desteklenmiyormuş maalesef. Girebileceğin en büyük değer 1280x1024.

Bilgi için teşekkürler Yiğit Ateş. Ubuntu 10.04 de fare imleci sorunu vardı. Menüden değişince değişmiyordu 10.10 da o sorun çözülmüş umarım plymouth da bir sonraki sürümde düzeltilir.

[rick]

Beni 10.10'da asıl hayal kırıklığına uğratan Ubuntu Yazılım Merkezi oldu. Eskisi kadar yavaş ve eskisi kadar sık donuyor, bu yüzden GDebi kurdum. Ayrıca satın alma fonksiyonunu görmek beni üzdü. Geri kalanı ise güzel aslında; hala 10.04'ün süslü hali gibi ama sanki biraz daha hızlı gibi. Bu arada; Btrfs'yi Oracle geliştirmiş.

[enes]

Ben de yaptım aynı ayarları, ama yeniden başlattığımda da açılmadı. Bakalım deneyeceğim bir şeyler.

Ellerine sağlık Yiğit çok güzel yazı olmuş. "gösterge uygulamacığının posta bölümüne yerleşen" popper uygulamasını o kısma yerleştiremedim. Forumdaki ilk mesajlarım da buna benzer bir uygulama aramayla alakalıydı hatırlarsın belki

Enes, ben programı açmadan menüdeki Popper Configurator'dan ayarlarını yaptım. Ayarlarından başlangıçta çalıştır seçeneğini de işaretledim. Yeniden başlattığımda menüye yerleşmişti.

[Yiğit Ateş]

Gmail ayarlarından IMAP'in etkin olması gerekiyor.

[enes]

Imap etkin. Server olarak bunu mu kullanacağız : imap.googlemail.com
Ayrıca genel ayarlardan "start popper automatically after login" de seçiyorum ama düzelme yok.
Indicate ayarlarında özel bir şey var mı yapmamız gereken?

[Yiğit Ateş]

Bende ayarlar böyle:

[IMG]http://i54.tinypic.com/98fwww.jpg[/img]

Belki INBOX yazan yer etkiliyordur.

[enes]

Sendeki gibi yaptım ayarları. Üst kısımdan teste gelip test yaptığımda hepsi sorunsuz şekilde bağlanıyor. Fakat hala tepsiye yerleşmedi.