Kubuntu İpuçları

[stratovarius]

Neden Dolphin Açılmıyor?

Nepomuk denilen masaüstü arama programı dolphin ile çakışıyor buda açılmamaya neden olmakta. Açılan bugda mevcut 4.5.1 ile sorun çözülmüş gözüküyor, ama halen sorun yaşayan arkadaşlar mevcut.

Sorunun çözümü;

Sistem ayarları / masaüstü araması açılır.

Tıklı olan her şey kaldırılır ve uygula denir. Sistemi yeniden başlattığınızda dolphinin hızına yetişemiyeceksiniz.

Ayrıca nepomuk uygulaması açık arkadaşlarada kapatmalarını öneririm , baya sistemi hor kullanan bir uygulamadır.

Ekran Kartını Kurdum Her şey Güzel Ama Neden Masaüstü Efectleri Aktif Olmuyor?

Anlamadığım bir nedenden ati kullanmam sorun teşkil ediyor olabilir, efectleri açamadım ilk başta.

Bunun için bulduğum çözüm;

a)Fonksiyonellik Denetimlerini Pasifleştir seçili hale getirilip uygula denilir.

Şayet bu şekilde sorununuz çözülüyorsa bu yeterlidir. Halen aktif hale getiremediyseniz.

b)/home/kullanıcı adınız/ Konumu açılır.

Alt+. yapılıp gizli dosyalar görünür yapılır.

İçindeki .kde dosyası silinir(bu bütün kde ayarlarını sıfırlayacaktır-yani kayıtlı ayarlarınız gidecek).

Sonra sistem yeniden açılır. Sistem ayarları /masaüstü efectlerine geldiğinizde seçilebilir mi diye kontrol ediniz. Seçilebilirse;

Seçilir ve aktif hale getirilir, daha sonra bu tarz bir sorun yaşamamk için gelişmiş ayarlarına girilip;

Fonksiyonellik Denetimlerini Pasifleştir seçili hale getirilip uygula denilir.

Kubuntu Depoları



Kubuntu güncellemleri için kullanabileceğiniz 4 depo mevcuttur;

*Kubuntu Experimental Deposu: Adındanda anlaşıldığı gibi deneysel bir depodur. Kararsız sürümleri içerir, kullanılmaması önerilir.

*Kubuntu Beta-Backports Deposu: Beta sürümlerin toplandığı depodur. Kullanılmaması önerilir.

*Kubuntu Backports Deposu: Büyük köklü sürüm değişiklerinin bulunduğu depodur. Örneğin kde 4.7.2 sürümünü kullanıyorsunuz ve kde 4.8 sürümü duyuruldu.  Yeni sürüme geçiş için bu depoyu kullanabilirsiniz. Depoyu eklemek için;

Kod Seç Genişlet

sudo add-apt-repository ppa:kubuntu-ppa/backports

sudo apt-get update

sudo apt-get dist-upgrade

*Kubuntu Update Deposu: Mevcut sürüm üzerindeki güncellemeleri içeren depodur. Örneğin kde 4.7.2 sürümünü kullanıyorsunuz ve kde 4.7.3 sürümüne yükseltmek için bu depoyu kullanınız. Depoyu eklemek için;

Kod Seç Genişlet

sudo add-apt-repository ppa:kubuntu-ppa/ppa

sudo apt-get update

sudo apt-get dist-upgrade


Performans Ayarları:

1)Sistem ayarları/masaüstü efectleri/tüm efecktler açılır. Bulanıklaştırma efekti iptal edilip uygula denilir.

2)Sistem ayarları/uygulama görünümü/biçim kısmından parçacık biçimi oxygen olarak seçilir.

İnce ayar kısmından grafiksel efektler düşük ekran çözünürlüğü ve düşük işlemci olarak ayarlanır.

3) Alt+f2 yapınız, açılan pencereye oxygen-settings yazıp enterlayınız.

Açılan ayar penceresinde parçacık biçemi /canlandırma kısmından canlandırmalar etkinleştir bölümündeki tıkı kaldırınız.

Pencere dekorasyonu kısmından aynı şekilde canlandırmaları etkinleştir tıkını kaldırınız ve uygula deyiniz.

Kde ile şu anda en verimli oxygen çalışmakta bu ayarları yaparsanız , efektlerde daha kararlı çalıyor.

4)Sistem ayarları /başlatma ve kapatma seçilir.

Oturum yönetimi kısmından boş bir oturum ile başla seçilip uygula deyiniz.

Bu sayede açılışta boş bir oturum sizi karşılar.


5) Sistem ayarları/ masaüstü efektleri açılır.

Genel bölümünden genel ayarlarda bulunan gölgeler ve çeşitli canlandırmaların önündeki tıklar kaldırıp uygula yapınız.

Sonra sistemi yeniden başlatıp kontrol ediniz.



Kde Cpu Güç Yönetimi Ayarları;

Artık kpowersafe programımızda cpu için güç yönetimi ayarlama kısmı seçilebilir değil.. Kendiniz ya script yazarak yada manuel kodlarla cpu hız kontrolümüzü yapabiliyoruz.

Bazı işimize yarayabilecek komutlar;

1)

Kod Seç Genişlet

cpufreq-info

Çıktı örneği;

Kod Seç Genişlet

cpufrequtils 008: cpufreq-info (C) Dominik Brodowski 2004-2009
Report errors and bugs to cpufreq@vger.kernel.org, please.
analyzing CPU 0:
  driver: acpi-cpufreq
  CPUs which run at the same hardware frequency: 0 1
  CPUs which need to have their frequency coordinated by software: 0
  maximum transition latency: 10.0 us.
  hardware limits: 800 MHz - 2.27 GHz
  available frequency steps: 2.27 GHz, 2.27 GHz, 1.60 GHz, 800 MHz
  available cpufreq governors: conservative, ondemand, powersave, userspace, performance
  current policy: frequency should be within 800 MHz and 2.27 GHz.
                  The governor "powersave" may decide which speed to use
                  within this range.
  current CPU frequency is 800 MHz.
  cpufreq stats: 2.27 GHz:0,94%, 2.27 GHz:0,00%, 1.60 GHz:0,00%, 800 MHz:99,06%  (1)
analyzing CPU 1:
  driver: acpi-cpufreq
  CPUs which run at the same hardware frequency: 0 1
  CPUs which need to have their frequency coordinated by software: 1
  maximum transition latency: 10.0 us.
  hardware limits: 800 MHz - 2.27 GHz
  available frequency steps: 2.27 GHz, 2.27 GHz, 1.60 GHz, 800 MHz
  available cpufreq governors: conservative, ondemand, powersave, userspace, performance
  current policy: frequency should be within 800 MHz and 2.27 GHz.
                  The governor "powersave" may decide which speed to use
                  within this range.
  current CPU frequency is 800 MHz.
  cpufreq stats: 2.27 GHz:0,00%, 2.27 GHz:0,94%, 1.60 GHz:0,00%, 800 MHz:99,06%  (1)



Cpu'nuz hakkında moduller ve hız seçenekleri için ayrıntılı bilgi verir.

2)

Kod Seç Genişlet

cat /sys/devices/system/cpu/cpu0/cpufreq/scaling_available_governors

Sadece seçilebilir modulleri görmenize yarar.

3)

Kod Seç Genişlet

watch grep \"cpu MHz\" /proc/cpuinfo

Cpu hızınızın izlenmesi için güzel kod(seçtiğiniz modulun hızını kontrol edebilirsiniz).



Cpufreq Ayarları Nasıl yapılır;

1) İlk önce kullanılabilir modlarımıza bakıyoruz;

Kod Seç Genişlet

cat /sys/devices/system/cpu/cpu0/cpufreq/scaling_available_governors

Benim çıktım şu şekilde;

Kod Seç Genişlet

conservative ondemand powersave userspace performance

Conservative ve userspace her işlemciye göre değişebileceği için en fazla işimize yarayacak üç ayar üzerinden gidicem.

Performans: Cpuyu son aşamasına kadar kullanır.
Ondemand: İşlemcinizi işlemlere göre kademeli çalıştırır.
Powersafe: İşlemciyi en az hız seçeneğinde çalıştırır.

2) Şimdi sistem ayarları / güç yönetimini açıyoruz.

Profilleri düzenle kısmından kullandığınız profili seçiyoruz.

3) İşlemci ve sistem kısmına gelip ;

Sistem güç tasarrufunu etkinleştiri seçiyoruz.

Altındaki profili yüklerken şunu çalıştır kısmına;

Performans için ;

Kod Seç Genişlet

solid-powermanagement set cpufreq performance


Ondemand için;

Kod Seç Genişlet

solid-powermanagement set cpufreq ondemand

Powersafe için;

Kod Seç Genişlet

solid-powermanagement set cpufreq powersave


İşlemciniz hangi güç yönetiminde çalışmasını istiyorsanız onu yazıp , uygula deyip sistemi yeniden başlatıyoruz.


Ben kendim güç yönetimim performans ayarlarındayken ondemand , powersafe ayarlarında powersafe olarak kullanıyorum. Neden performans kullanmıyorsunuz derseniz laptop kullanıcısı olduğum için , cpunun sürekli çalışması ısınma ve susmayan fan problemine neden oluyor.

4) Seçtiğiniz modul geçerlimi kontrol için;

Kod Seç Genişlet

cat /sys/devices/system/cpu/cpu0/cpufreq/scaling_governor

Çıktı örneği ;

Kod Seç Genişlet

powersave


cpu hızınızı kontrol için;

Kod Seç Genişlet

watch grep \"cpu MHz\" /proc/cpuinfo

Çıktı örneği;

Kod Seç Genişlet

cpu MHz         : 800.000
cpu MHz         : 800.000




Kaynaklar;

http://wiki.archlinux.org/index.php/Cpufreq#Scaling_governors
http://forum.kde.org/viewtopic.php?f=22&t=88774


Ufak İpuçları:

1) Sistem ayarları açılır , yerel bölüm seçilir.

Açılan pencerede diller bölümü seçilir. Kullanılabilir diller kısmından Türkçe seçilip tercih edilen diller bölümüne taşınır.

Bu sayede sistem Türkçeyi ön tanımlı olarak algılayacaktır.

2)Sistem ayarları açılır, girdi aygıtları seçilir.

Klavye bölümü seçilir. Gelişmiş seçenekler kısımında;

Kill x server seçili hale getirilip uygula denilir.

Bu işlemi yaparsanız masaüstünüz kitlendiğinde ctrl+alt+backspace(geri tuş) ile masaüstünü kapatabilirsiniz.

3)Sistem ayarları /uygulama görünümü seçilir.

Yazı tipleri bölümü seçilir.

Yumuşatma kullan kısmı seçilip etkin olarak ayarlanır. Yapılandır kısmına tıklanırp alt-piksel gölgelendirme kullan seçilip rgb olarak ayarlanır. Gölgeleme biçimi tam olarak seçilip tamam denir.

Aynı kısımda yazı tiplerini bu dpi değerine zorla kısmından 96 seçilip uygula deyiniz.

Bu ayarlar sayesinde masaüstü bazı seçtiğiniz plasma temaları ile oluşan yazı sorununuz çözülecektir.

Çalışma Adresi ;

http://www.bilisimplatformu.com/forum/konu-kubuntu-ipuclari.html


Kolay Gelsin.

[xwes]

-Ayrıca ayarlardan her açılışta yeni bir oturum açılmasını sağlayın, yoksa her açılışta önceki oturuma devam eder. Bu da sistemin yavaş çalışmasına neden olur, her açılışta önceki oturumun açık programları da açılır çünkü. Tabi tercih meselesidir.

[stratovarius]

Onları yaptım çoktan onlar için bir anlatım düşünüyorum zaten

Eski kde versiyonları için ipuçları seklinde var anlatımlar ama menüler değiştiği için bulmak zorlaşır diye eklemedim.

Normalde KDE için kubuntu kullanmam ama dün sabayonım çıldırttı beni bende hazır onu silmeye niyetlenmişken kubuntu kurum dedim.

[Contempt]

Güzel bilgiler için teşekkürler. Mandriva , Arch , Suse hepsinde dolphin sıkıntısı yaşadım.Şuanda kde kullanan dağıtımım yok ama kurduğumda denerim artık.

[Mx0Ub]

bende kubuntuda dolphin sıkıntısı  yaşadım
ilk deneyimimdi  :  )
sudo dolphin ile açıyodum

[stratovarius]

Hım KDE 4.5.x serisinde elinizden geldiği kadar dolphini root açmaktan kaçınınız. Çökmeye çok müsait bir ortam hazırlıyor. (2-3 yazılımda bu tarz başlıklar mevcut, bende sabayonda yaşadım aynı sorunu)


Ufak bir tavsiye home/kullnıcı adınız konumundaki .kde dosyanın ayarlarınızı yaptıktan sonra bir yedeğini alınız.

Bu sayede çökmeler yada önüne geçemediğiniz bir sorunda, kde ayarlarını sıfırlamak istediğinizde, yedeğinizi kullanarak sıfırdan başlamazsınız.(zaman kazandırır)

[guestwho]

    Eğer ".ICEauthority" , ".Xauthority" ya da benzeri konfigürasyon dosyalarını bozmak istemiyorsanız "Kate" ya da "Dolphin" gibi KDE yazılımlarını "sudo" ile değil de "kdesudo" ile açmanızı öneririm... Aralarındaki temel fark:

Kod Seç Genişlet

sudo kate

    Bu Kate'i Root yetkileriyle oturum açan kullanıcıya ait konfigürasyon dosyalarına etki edecek şekilde açar.

Kod Seç Genişlet

kdesudo kate

   Bu da olması gerektiği gibi Kate'i Root yetkileriyle Root'a ait konfigürasyon dosyalarıyla açar...

[heartsmagic]

Sabitleyelim konumuzu, katkı yapan arkadaşlara teşekkürler.

[ufuk_k]

Başlık için teşekkürler.

-Nepomuk çoğunlukla kullanmayacağınız özellikler içerir, dosyaları etiketlemek, "rating" vermek gibi. Nepomuk kapamanın yanında, Dolpin sıfır kurulumunda gelen panellerden Bilgi (Information) panelini, F11 ile ya da Görünüm sekmesinden panellere girerek kapamanız da Dolphin'i hızlandırır.

-Dolphinle bir dizin içindeyken, uçbirimden komut girmek istediğinizde, F4 tuşuyla alt tarafta, o dizinin içinde bir uçbirim açabilirsiniz. F4 ile tekrar kaparsınız.

-Dolphin ile önizleme (preview) yapmak istediğiniz dizinler varsa, yani fotoğraf ve resim dizinleriniz varsa, dizinin içine girip, yine görünüm sekmesinden Görünüm Özelliklerini Ayarla (Adjust View Properties) menüsüne girerek, bu dizinin ve alt dizinlerinin önizleme şeklinde gösterilmesini seçebilirsiniz (listeleme vb. görünüm istediğiniz dizinler için de aynı işlem yapılabilir).

-Dolphin'de sıfır kurulumda görünmeyen Yukarı (Up) okunu, Ayarlar-->Araç çubuklarını ayarla (Settings-->COnfigure Toolbars) menüsünden istediğiniz yere ekleyebilirsiniz.

-Sistem çubuğundaki Message Indicator aracı (İleti göstergeci mi artık, Türkçesini bilmiyorum, mesaj ikonu olan), KDE mesajlaşma uygulamalarının yanında, Evolution, Empathy gibi Gnome uygulamaları ile de uyumlu çalışır.

-Her KDE kurulumunda ısrarla yüklü gelen Klipper (yapıştırma aracı) aracını arada bir kullanın, kopyaladığınız her şeyi belleğine kaydeder, sonra ne kopyalamıştım ben diye aranıp durmazsınız.

[stratovarius]

Ati kullanıcıları için iki bilgi daha eklim(forumda değişik yerlerde mevcut ama burada bulunması iyi olucaktır);

1)Catalyst açılmıyor sorunun cevabı;

Kde menüye sağ tıklanır menü düzenle açılır.

Ayarlar bölmesinden ati catalyst bulunur ve komut kısımı ;

Kod Seç Genişlet

env LANG="en_US.UTF-8" amdcccle

Yönetici catalyst içinde;

Kod Seç Genişlet

kdesudo env LANG="en_US.UTF-8" amdcccle

Şeklinde düzenlenip kaydet denilir artık catalyst açılacaktır.


2) Masaüstü efektleri açıkken , filmleri tam ekran yapınca ekranda ve menülerde kararma sorunu çözümü;

Kod Seç Genişlet

kate ~/.kde/share/config/kwinrc

Açılan dosyada [Compositing] kısmına şu satırı ekliyoruz;

Kod Seç Genişlet


UnredirectFullscreen=false

Kaydedip , sistemi yeniden başlatınız. Artık bu sorunumuzda çözüldü.


İpuçlarına Devem Edelim;

1) Sistem ayarları açılır , yerel bölüm seçilir.

Açılan pencerede dil ekleye tıklanıp Türkçe seçilip uygula denilir.

Bu sayede sistem Türkçeyi ön tanımlı olarak algılayacaktır.

2)Sistem ayarları açılır, girdi aygıtları seçilir.

Klavye düzeni seçilip, gelişmiş seçeneklerinden;

Klavye seçeneklerini yapılandır seçili hale getirilir.

Aşağıdaki seçeneklerden kill x server seçili hale getirilip uygula denilir.

Bu işlemi yaparsanız masaüstünüz kitlendiğinde ctrl+alt+backspace(geri tuş) ile masaüstünü kapatabilirsiniz.

3)Sistem ayarları /uygulama görünümü seçilir.

Yazı tipleri bölümü seçilir.

Yumuşatma kullan kısmı seçilip etkin olarak ayarlanır. Yapılandır kısmına tıklanırp alt-piksel gölgelendirme kullan seçilip rgb olarak ayarlanır. Gölgeleme biçimi tam olarak seçilip tamam denir.

Aynı kısımda yazı tiplerini bu dpi değerine zorla kısmından 96 seçilip uygula deyiniz.

Bu ayarlar sayesinde masaüstü bazı seçtiğiniz plasma temaları ile oluşan yazı sorununuz çözülecektir.

4)Sistem ayarları /başlatma ve kapatma seçilir.

Oturum yönetimi kısmından boş bir oturum ile başla seçilip uygula deyiniz.

Bu sayede açılışta boş bir oturum sizi karşılar.

Kolay Gelsin.

[ufuk_k]

Kararma dediğin sorun, film izlerken belli bir süre sonra ekran koruyucu moduna girer gibi olması mı? Eğer öyleyse bir deneyip bakıcam. Ben güç yönetiminden bir ayar değiştirerek çözülür diye düşünmüştüm ama en başta bu sorunun olması garip gelmişti.

[stratovarius]

@ufuk_k nasıl anlatıcağımı bilemedim film izlerken bir anda kararıyor gibi olup düzeliyor(anlık bir şey).  Özellikle tam ekran modunda sağ tık yaptığınız veya alt kontrol çubuğuna mouseu yaklaştırınca belirginleşen  bir şey.

Benim bahsettiğim olay sadece masaüstü efecktleri açıkken oluşuyor.

Aynı şeyden mi bahsediyoruz bilmiyorum , ama denemeni öneririm.

[stratovarius]

Kubuntu 10.10 efektler için performans ayarları(ipuçları devam);

1)Sistem ayarları/masaüstü efectleri/tüm efecktler açılır. Bulanıklaştırma efekti iptal edilip uygula denilir.

2)Sistem ayarları/uygulama görünümü/biçim kısmından parçacık biçimi oxygen olarak seçilir.

İnce ayar kısmından grafiksel efektler düşük ekran çözünürlüğü ve düşük işlemci olarak ayarlanır.

3) Alt+f2 yapınız, açılan pencereye oxygen-settings yazıp enterlayınız.

Açılan ayar penceresinde parçacık biçemi /canlandırma kısmından canlandırmalar etkinleştir bölümündeki tıkı kaldırınız.

Pencere dekorasyonu kısmından aynı şekilde canlandırmaları etkinleştir tıkını kaldırınız ve uygula deyiniz.

Kde ile şu anda en verimli oxygen çalışmakta bu ayarları yaparsanız , efektlerde daha kararlı çalıyor.

4) Sistem ayarları/masaüstü efektlerini açınız.

Gelişmiş bölümünden doku filtresini en yakın (en hızlı) olarak ayarlayıp uygula deyiniz.

5) Sistem ayarları/ masaüstü efektleri açılır.


Genel bölümünden genel ayarlarda bulunan gölgeler ve çeşitli canlandırmaların önündeki tıklar kaldırıp uygula yapınız.

Sonra sistemi yeniden başlatıp kontrol ediniz.

Kolay gelsin.

[bashfulfish]

synaptic'ten denemek için kubuntu desktop yükledim..aslında çok beğendim..ama masaüstü efektleri bir türlü aktif olmuyor..burda anlatılanları yapıyorum..bir süre çalışıyor ama bir sonraki açılışta yine kapanıyor..tamamen kubuntu yüklersem bu sorunu yaşarmıyım..

[stratovarius]

'daha sonra bu tarz bir sorun yaşamamk için gelişmiş ayarlarına girilip;

Fonksiyonellik Denetimlerini Pasifleştir seçili hale getirilip uygula denilir.'

Yukarıda bununda cevabını eklemiştim aslında masaüstü efektleri /gelişmiş bölümünden;

Fonksiyonellik Denetimlerini Pasifleştir seçili hale getirilip uygula deyiniz.

[stratovarius]

İlk mesajdaki kubuntu update deposunu kullanan arkadaşlar , şu an için güncellemelerinizi yapmayınız.

KDE 4.5.3 için bileşenşlerin tamamı yüklenmiş durumda değil. Güncellemelerden sonra sistem açılmıyor , kdm güncel sürümü mevcut olmadığı için.

Birkaç güne eksik bağlantılar yüklenecektir büyk ihtimalle.

[Sherlock Holmes]

@stratovarius, mesajınızı okumadan önce güncelleyip tekrar başlatım.
Tam olarak hangi paketin eksik güncellemesi ile kaynaklı olabilir'ki.? Şu anda kapatmakla ilgili kuşkularım var.
Umarım GDM'e geçişi yapar isem sorun olmaz.

[stratovarius]

KDM ve birkaç bileşen uyumlu değil anladığım kadarıyla, uyarı vermiyor KDM kurulu olmadığı için logine düşemiyorsunuz.

Yanlız şu anda birkaç güncelleme daha gelmiş. Belki sorun çözülmüştür.

[Sherlock Holmes]

Kod Seç Genişlet

sudo dpkg-reconfigure kdm
Gdm'e geçerek şimdilik bir önlem alınabilir. (tabi yüklü ise)

Yanlız şu anda birkaç güncelleme daha gelmiş. Belki sorun çözülmüştür.

Bu arada anlık güncellemeler böyle olsa gerek.

[stratovarius]

Galiba ekipler bölünmüş hepsi parça parça atıyor güncellemeleri, haliyle sabah benim gibi kalkıp güncelleyeni hoş süpriz bekliyor.

PCLinuxOS için sıfırdan kurulum için bahane bekliyordum. Kubuntuyu kaldırdım şimdilik akşam yeniden kurup bakıcam artık

[Sherlock Holmes]

Kubuntuyu kaldırdım şimdilik akşam yeniden kurup bakıcam artık.

Sabrınıza bereket.

[bashfulfish]

bende bugün denemek için kubuntu kurmuştum..ilkinde çökerttim...ikinci de tam güncellemeleri yapacakken burayı gördüm şimdilik beklemedeyim ..

[Sherlock Holmes]

Kubuntu-desktop paketleri indirildikten sonra,
kurulum esnasında şöyle bir ekran çıkıp size bir soru yöneltilecektir,

Kdm'i seçmezseniz şu anki güncellemeler ile gelen soruna maruz kalmazsanız.

[stratovarius]

Bunun için gnomeunda kurulu olması gerek yanlız

@bashfulfish ilk mesajdaki depo ekli değilse  güncellemelerinizi yapınız sorun yaşamazsınız. Benim bahsettiğim olay kubuntu update ppa ile gelen güncellemeleri kapsıyor.


Mesaj tekrarı yüzünden mesajınız birleştirildi. Bu mesajın gönderim tarihi : 05 Kasım 2010 - 00:13:46
Depo tamamen güncellenmiştir , artık güncellemelerinizi yaparak 4.5.3'e sisteminizi yükseltebilirsiniz.


İsteğe bağlı olarak pulseaudio kaldırma;

Kod Seç Genişlet

sudo killall pulseaudio
sudo apt-get remove pulse*
sudo apt-get install esound

Sistemi yeniden başlatınız.

Ben bu şekilde sorunsuzca kaldırdım, ama kesin sorun çıkmaz diyemiyorum.

[such]

Yanlış anlaşılmasın ama PPA adresi verirken bir uyarı yapmakta bence fayda var. Zevkler ve renkler tartışılmaz ama bilmeyen fikri olmayan birine PPA adresi verip sonra sorun çıktığında PPA dan oluyor bu demek yerine baştan uyarı yapmak daha yerinde ve mantıklı bence.