Temel Linux Komutları

Başlatan demir, 20 Mayıs 2008 - 15:04:13

« önceki - sonraki »

0 Üyeler ve 2 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

demir

Komutlar işletim sistemi ile iletişiminizi sağlar. Pek çok şeyi komutlarla kısa zamanda, kolayca halledebilirsiniz. Grafik arayüzlerin sunduğundan daha fazla seçeneği kullanabilirsiniz. Linux komutları terminal veya konsol ekranlarından girilir. Bir çok sorunun konsol/terminal girdi ve çıktılarıyla daha rahat çözüleceğini göreceksiniz. Bu yüzden linux'e yeni başlayan her kullanıcı bazı temel komutları bilmek zorunda. Bu rehberin zamanla, katkılarınızla gelişeceğini umuyorum. Formata sadık kalarak, katmak istediğiniz içeriği veya düzeltmeyi bize gönderebilirsiniz. Rehber zenginleşene kadar aşağıdaki linklerin sizlere faydası dokunacaktır.

http://belgeler.org/howto/kitapcik-tuslar.html
http://wiki.linux-sevenler.org/index.php/Temel_Linux_Komutlar%C4%B1_-_Alfabetik_olarak

Repla



ls
Bulunduğunuz dizindeki dosyaları ve alt-dizinleri listeler.


user@linux:~$ ls
file1.txt
file.jpg
file.mp3


-a ile gizli dosyaları, -l ile detaylı bilgiyi görebilirsiniz. Gizli dosyalar ve dizinlerin başında nokta olur.


user@linux:~$ ls -al
drwx------   5  user group   4096 2008-01-13 19:18 .gizli_dosya
-rw-r--r--   1  user group    568 2007-12-23 20:53 file.jpg
-rw-r--r--   1  user group  38570 2003-01-09 20:23 file2.jpg
drwxr-x---   3  user group  4096 2007-08-13 20:33 Alınan Dosyalarım



drwx------   5  user user   4096 2008-01-13 19:18 .gizli_dosya
gibi bir satırda d listelenenin bir dizin olduğunu belirtirken, linklerde  l, normal dosyalarda - yerini alır .  r okuma, w yazma, x çalıştırma izinlerini belirtir. İlk üç kullanıcının, ikinci üç grubun, son üç diğer kullanıcılara tanınan izinleri gösterir.  user dosyanın sahibini, group dosyanın grubunu gösterir. Boyut ve tarih bilgilerinden sonra dosya/dizin ismi gelir.

-s -h -R  ls ile sık kullanılan option lardır. Bir komut birden fazla option ile çalıştırılabilir. Bu durumda  - den sonra option'lar arka arkaya yazılabilir.
ls -shl




cd
Dizin değiştirme komutu.

cd ~   veya cd home dizinine değiştirir.
cd ..    bir üst dizine değiştirir.
cd -    bir önceki dizine değiştirir

cd ile bulunduğunuz dizinin alt-dizinleri dışında bir dizine erişmek isterseniz, cd /var/www şeklinde tam yolu yazmanız gerekir.  cd ~/temp kullanıcının home dizinindeki temp dizinine değiştirecektir.



pwd
Çalıştığınız dizinin tam yolunu verir.

user@linux:~$ pwd
/home/user
user@linux:~$


user@linux  "user kullanıcısı linux isimli makinada" anlamındadır.



sudo
komutları root/super user yetkisiyle çalıştırmanızı sağlar. root/super user sisteminizde tüm yetkilere sahip olan kullanıcıdır. O yüzden sudo veya root yetkisiyle komut kullanırken dikkatli olmalısınız.
sudo komut şeklinde kullanılır.



rm
dosya/dizin silme komutudur.rm dosya-ismi şeklinde kullanılır

user@linux:~$ ls -al
drwx------   5  user group   4096 2008-01-13 19:18 .gizli_dosya
-rw-r--r--   1  user group    568 2007-12-23 20:53 file.jpg
user@linux:~$ rm file.jpg
user@linux:~$


dizenleri silerken -r option'u eklenir.

user@linux:~$ ls -al
drwx------   5  user group   4096 2008-01-13 19:18 .gizli_dosya
user@linux:~$ rm -r .gizli_dosya
user@linux:~$




cp
dosya/dizin kopyalama komutudur. cp asıl-dosya  hedef-dosya şeklinde kullanılır. Hedef mevcut değilse yaratılır, mevcutsa üzerine yazılır.
user@linux:~$ls
linux.txt
user@linux:~$cp linux.txt linux.txt.ydk
user@linux:~$ls
linux.txt  linux.txt.ydk
user@linux:~$ls

bir dizinin altındakileri her şeyi başka bir dizine kopyalamak için
user@linux:~$cp /tmp/*  tmp2/
tmp2 dizini var olmalıdır. Yoksa kopyalama yapılmaz. Bir dizini tüm alt dizin ve dosyalarıyla  kopyalamak için
cp -r tmp/ tmp3
tmp3 yoksa, yaratılır ve tmp altındaki tüm dizin/dosyalar tmp3'e kopyalanır.



mv
Dosya/dizinlerin yerini değiştirir.
user@linux:~$mv  /tmp/a.txt  tmp2/
tmp dizini altındaki a.txt tmp2 dizininin altına taşınır.
user@linux:~$cp /tmp/*  tmp2/b.txt
tmp dizini altındaki a.txt, tmp2 dizini altına b.txt olarak taşınır. b,txt mevcutsa yeniden yazılır, değilse yaratılır.



kill
Sistem üzerinde koşan işlemleri sonlandırır.



man
Komutların kullanım ve özellik detaylarını içeren kılavuzlara erişimi ve kılavuzlar arasında anahtar kelime ile arama yapılmasını sağlar. man komut şeklinde kullanılır.

man man
man komutunun kılavuzuna eriştirir

man -k anahtar-kelime
ile kılavuzlarda arama yapılır.

man -k loop
çıktısı
Glib::MainLoop (3pm) - An event source manager
losetup (8)          - set up and control loop devices
Net::DBus::Reactor (3pm) - application event loop
XtAppMainLoop (3)    - query and process events and input
XtMainLoop (3)       - query and process events and input




who
Sistemin faal kullanıcılarını gösterir.

user@linux:~$ who
user    :0           2008-03-16 19:14
user@linuxi:~$


sistemin son yeniden başlatma saati ve tarihini verir.
user@linuxi:~$ who -b
         system boot  2008-03-16 12:30
user@linux:~$




alias
Uzun ve tekrar tekrar kullanılan komut dizilerini için tek ve yeni bir komut ismi yaratmak için kullanılır. Örnek:
Depoları güncellemek için:

alias güncel="sudo aptitude update"
Bu komut uygulandıktan sonra güncel komutu ile depolar güncellenebilir. Fakat bu komut kalıcı olarak alias tanımlamaz. Bir sonraki girişte tanımlanan alias silinir. Kalıcı olması için bu satırın ev dizini içindeki gizli olan .bashrc dosyasına eklenmesi gerekir.



Yukarıda yazsa da ben yine de buraya ekliyorum..

Yazar: Alper

Ayrıca faydalı içerikten dolayı sabitliyorum...
LIVE FREE OR DIE

Aklı olan Linux, Parası olan MAC, ikisi de olmayan Windows :)

lseker

#1
Konu Sabit ama buraya Yeni başlayanlar için kolaylık olacağına inandığım bir başlığa link vermek istiyorum.
Nautilus betikleri
Dünya Güneş'in yardımı ile yaratıldı...Olduğu gibi kalmalı.
Toprak yaratıldığında üzerinde sınır çizgileri yoktu, onu bölmek insanlara düşmez.

Contempt

Herşeye Rağmen...

ceykey45

#3
Paylaşımın için teşekkürler.

bebek


oguzhanunlu

#5
Paylaşım gerçekten çok güzel.  Geliştirilirse bizim gibi yeni başlayan kullanıcılar için bulunmaz bir nimet olur .

teneke

LKD' Belgeler org adresinde bu konu hakkındada döküman bulunmakta.

s7e7v7e7n

çok güzel bir döküman bilgiler ama birde komutları yazacağımız yere nasıl ulaşacağımıza söylesen hiç fena olmaz
Ubuntu Desktop 11.10 Oneiric Ocelot

garafatma

yukarıda menuden

donatılar> Uçbirim
Bira, Tanrı'nın bizi sevdiğinin ve eğlenmemizi istediğinin kanıtıdır.

>-- Askıdaki Çeviri --< Ubuntu Türkçe Çevirilerine Sizde Destek Olun
Elveda metal müziğin tanrısı... \m/ Ronnie James DIO: 1942 - 2010

s7e7v7e7n

teşekkür ederim hemen uyguluyorum şu virüslü olan dosyaları sileyimde kurtulayım..
Ubuntu Desktop 11.10 Oneiric Ocelot

AbkHaZiaN

Alıntı yapılan: tweety - 16 Mart 2009 - 18:08:32
teşekkür ederim hemen uyguluyorum şu virüslü olan dosyaları sileyimde kurtulayım..
Virüsle anlatılanlar arasında bir bağlantı kuramadım. Nasıl bir bağlantı olduğunu anlatır mısınız?

s7e7v7e7n

Alıntı yapılan: AbkHaZiaN - 16 Mart 2009 - 21:39:40
Alıntı yapılan: tweety - 16 Mart 2009 - 18:08:32
teşekkür ederim hemen uyguluyorum şu virüslü olan dosyaları sileyimde kurtulayım..
Virüsle anlatılanlar arasında bir bağlantı kuramadım. Nasıl bir bağlantı olduğunu anlatır mısınız?

kusura bakma ama bende ne demek istediğini anlamadım..

ben windows dan linux a geçerken komple C ve D yi sıfırlamadım sadece C yi sıfırladım
daha önceden benim bilgisayarım da virüs vardı proğramlarla temizlediğimi zannediyormuşum ki tam temizlik olmamış resimlerin hepsinde Thumbs.db isimli dosya D nin içinde halen var ve komut ile bütün hepsini silmek istiyorum elle siliyordum ben ama baya çok olduğu için sil sil bitmiyorlar önemli değil gerekirse komutla yapamıyorsam elle silerim.
umarım anlata bilmişimdir şimdi belkide soruyu ben yanlış anlamış olabilirim kusura bakma.
Ubuntu Desktop 11.10 Oneiric Ocelot

garafatma

Thumbs.db ve picasa.ini dosyaları virüs değil, sadece winzortun o klasörle ilgili kullandığı, son kullanıcıyı bağlamayan dosyalar aslında. Tam grevi veya amacı nedir bilemiyorum ancak her winzort kullanıcısnda bu dosyalar mevcuttur. He yinede temizlemek gerek, fazlalık sonuçta...
Bira, Tanrı'nın bizi sevdiğinin ve eğlenmemizi istediğinin kanıtıdır.

>-- Askıdaki Çeviri --< Ubuntu Türkçe Çevirilerine Sizde Destek Olun
Elveda metal müziğin tanrısı... \m/ Ronnie James DIO: 1942 - 2010

AbkHaZiaN

@keiser_soze gerekli bilgiyi vermiş. Ayrıca hepsinin isimleri farklıdır uzantıları aynı olanları silebilirsin.
rm *.ini
Daha önce bendemedim ama büyük ihtimal çalışacaktır.

heartsmagic

Alıntı yapılan: tweety - 16 Mart 2009 - 18:08:32
teşekkür ederim hemen uyguluyorum şu virüslü olan dosyaları sileyimde kurtulayım..

@tweety, şiddetle http://forum.ubuntu-tr.net/index.php/board,142.0.html bölümünde az da olsa vakit harcamanı öneriyorum.
Hayattan çıkarı olmayanların, ölümden de çıkarı olmayacaktır.
Hayatlarıyla yanlış olanların ölümleriyle doğru olmalarına imkân var mıdır?


Böylece yalan, dünyanın düzenine dönüştürülüyor.

blackwhite

Alfabetik sıraya göre benim kendi derlemem olan ve PDF formatında hazırlanan bu kaynağı sunmak istiyorum. İçerisindeki komutların birçoğu belki yukarıda verilmiş olabilir ama hepsinin yada birçoğunun alfabetik sıraya göre bir yerde bulunması açısından yararlı olacağını düşünüyorum.

Alıntı Yap***   LINUX KOMUTLARI   ***

•   Accept

accept [seçenekler] hedef

Sistem yönetimi komutudur. Belirlenen adreslere gönderilmiş yazdırma işlerini kabul ederek veya reddederek yazdırma sistemini yönetir. Bir soket üzerine bağlantı kabul eder. Bağlantı tabanlı soket türleri üzerinde kullanılır (SOCK_STREAM, SOCK_SEQPACKET ve SOCK_RDM).

•   Access
access -''mode dosya_ismi''

Belirli bir kipte dosyanın ulaşılabilir olup olmadığına bakar. Bu kipler (r)ead-okunabilir, (w)rite-yazılabilir,e(x)ecute-çalıştırılabilirdir.

•   Aclocal
aclocal [seçenekler]

GNU autoconf aracı. autoconf tarafından ihtiyaç duyulan m4 makro tanımlarını bir dosyaya yerleştirir.

•   Aconnect
aconnect [seçenekler] [gönderen] [kabul eden]

aconnect 64:0 65:0

--help
    Standart ciktida kullanisli bir mesaj goruntuler ve basariyla cikar.
--version
    Standart ciktida versiyon bilgisini goruntuler sonra basariyla cikar.

Yukarıdaki şekilde komutlar ve açıklamaları devam etmektedir. Dosyanın boyutu 600kb çıvarındadır. Umarım yararını görğrsğnğz.

INDIR:
LINK 1

LINK2

osmancan

Alıntı yapılan: blackwhite - 31 Mart 2009 - 11:26:25
Alfabetik sıraya göre benim kendi derlemem olan ve PDF formatında hazırlanan bu kaynağı sunmak istiyorum. İçerisindeki komutların birçoğu belki yukarıda verilmiş olabilir ama hepsinin * ya da birçoğunun alfabetik sıraya göre bir yerde bulunması açısından yararlı olacağını düşünüyorum.

Alıntı Yap***   LINUX KOMUTLARI   ***

•   Accept

accept [seçenekler] hedef

Sistem yönetimi komutudur. Belirlenen adreslere gönderilmiş yazdırma işlerini kabul ederek veya reddederek yazdırma sistemini yönetir. Bir soket üzerine bağlantı kabul eder. Bağlantı tabanlı soket türleri üzerinde kullanılır (SOCK_STREAM, SOCK_SEQPACKET ve SOCK_RDM).

•   Access
access -''mode dosya_ismi''

Belirli bir kipte dosyanın ulaşılabilir olup olmadığına bakar. Bu kipler (r)ead-okunabilir, (w)rite-yazılabilir,e(x)ecute-çalıştırılabilirdir.

•   Aclocal
aclocal [seçenekler]

GNU autoconf aracı. autoconf tarafından ihtiyaç duyulan m4 makro tanımlarını bir dosyaya yerleştirir.

•   Aconnect
aconnect [seçenekler] [gönderen] [kabul eden]

aconnect 64:0 65:0

--help
    Standart ciktida kullanisli bir mesaj goruntuler ve basariyla cikar.
--version
    Standart ciktida versiyon bilgisini goruntuler sonra basariyla cikar.

Yukarıdaki şekilde komutlar ve açıklamaları devam etmektedir. Dosyanın boyutu 600kb çıvarındadır. Umarım yararını görğrsğnğz.

INDIR:
LINK 1

LINK2


emeğiniz paylaşımınız için teşekkür ederim.
Ubuntu User number is # 33126
Linux user number is #529943

pwl


Sherlock Holmes

#18
El altına durması açısından Masaüstü Duvar kağıdı olarak Komutlar.




tab

arkadaslar az kaldı butun terminal komutları wikide yapılıyor bizzatben yapıyorum :D

wikide ucbirim diye arattığınız zaman karsınıza cıkacak birkac gun kaldı...

Sherlock Holmes

Alıntı yapılan: tolga ali - 31 Ekim 2009 - 02:40:52
arkadaslar az kaldı butun terminal komutları wikide yapılıyor bizzatben yapıyorum

wikide ucbirim diye arattığınız zaman karsınıza cıkacak birkac gun kaldı...

Çok iyi olur.  ;)
Komutlar konusunda türkçe kaynağın olması sevindirici bilhassa benim için.

tab

bir sıkıntı olmaz ise 07/11/2009 tarihinde wiki sayfasında uçbirim diye arattığınız vakit bulabileceksiniz eğer eksik gorduğunuz komut var ise lutfen bana ozel mesaj olarak yada mail adresime gonderiniz

saygılarla...

met3

#22
Paylaşım için teşekkürler bu komutlar Ubuntu için geçerli mi ?

heartsmagic

Hayattan çıkarı olmayanların, ölümden de çıkarı olmayacaktır.
Hayatlarıyla yanlış olanların ölümleriyle doğru olmalarına imkân var mıdır?


Böylece yalan, dünyanın düzenine dönüştürülüyor.