Gparted ile Dolu Disk Bölümünü Daraltma ve Genişletme

[raspacı]

Çokça sorulan sorulardan biridir; Gnu/linux yüklü bir sistemle kısmen dolu bir disk bölümünün boyutunu azaltıp genişletebilir miyiz? Bugün burada http://forum.ubuntu-tr.net/index.php/topic,26543.msg318605.html#msg318605 bahsi geçtiği şekliyle cevap evettir. Mehmetux ve ben aynı soruya aynı başlıkta cevap verdik. Ben de derli toplu olsun diye bu anlatımı da ekledim. Kısaca gparted ile 19 gb civarında içinde kubuntu kurulu olduğu için kısmen dolu olan disk bölümünü önce daraltıp içinden 1 gb civarı bir alan ayırdım, sonra da tekrar birleştirip genişletme işlemini uyguladım. Bu işlemleri yaparken ekran görüntüleri de aldım. Ekran görüntüleri sırasında bize kendisi de bir gnu-linuxsever olan kerem can ismindeki bahçe solucanı eşlik edecek. Resimlerdeki vurguları kuyruğunun eğimi sayesinde göreceğiz.

Şimdi işleme başlıyoruz. Sistem->yönetim->gparted yolu ile gparted programını root olarak çalıştırmış olacağız. İlk ekranda bize tüm bölümlerin haritasını veriyor.
1-
Yukarıdaki resimde bu ekranı görüyoruz. Hedefimiz /dev/sda5 ile gösterilen ext4 biçimli kubuntu kurulu bölümdür. Bu bölümü kullanarak yeni bir bölüm oluşturacağız. Bende bu bölüm ayrılmış durumdaydı yani bağlanmamıştı. Sizde bağlı ise önce ekranda diskin bulunduğu dikdörtgen üzerinde sağ tıklama yapın ve bölümü ayır seçeneğini seçin. Bir de işlem yapacağınız bölüm çalıştığınız sistemdeki bölüm olmamalıdır. Ben bu işlemi /dev/sda4 üzerindeki ubuntuda yapıyorum.Bölüm ayrıysa işleme başlıyalım. Önce hedef bölüme, bendeki dev/sda5, tıklıyorum. Ardından Kerem Can'ın yukarıda işaret ettiği gibi bölümü boyutlandır/taşı yazan turuncu düğmeye tıklıyorum.
2-
Bu durumda yeni bir pencere açıldı ve yapacağımız boyutlandırmanın niceliği bize soruluyor. Resimdeki gibi 3 değişken var. Birincisi bölüm boyutlanınca öncesinde ne kadar bölüm kalacağını belirtiyor. Burası sıfır olmalı yoksa benim kubuntunun kurulu olduğu kısıma boş bir bölüm açılır. İkinci değişken yeni boyutu ifade ediyor. Bunun değerini değiştirebiliriz. İstediimz ne kadar ise okadar. Üçüncü değişken ise bölümden sonra ne kadar boş alan olacağını ifade eder. Bunu da değiştirebiliriz zira bizim amacımız da bu. Kerem Can'ın da işaret ettiği gibi ilk ve son değişkenler başlangıçta sıfırdır.
3-
Yukarıdaki resimdeki gibi 1000 küsur mb lık bir alanı boşaltıyorum. Aynı miktar otomatik olarak ortadaki değişkende de azalıyor. Burada solucanın altındaki yeniden boyutlandır/taşı düğmesine tıklıyorum ve işlemi sıraya alıyor. Sıraya alıyor dedim henüz bir şey yapmadı çünkü. Asıl işi aşağıdaki gibi Kerem Canın gösterdiği yeşil onay düğmesine basınca yapacak.
4-
Yeşil düğmeye de tıklıyorum ve kubuntunun disk bölümü 1 gb civarı daralmış oluyor. Hata var mı diye bu aşamada bilgisayarı yeniden başlattım ve kubuntu sorunsuz açıldı. Burada kubuntudan hemen sonra oluşan yeni bölüm henüz biçimlendirilmemiş, biçimlendirmek için üstüne tıklayıp sol üst köşedeki + işaretli düğmeye tıklayıp yeni bölüm oluşturabilirsiniz.
Artık sıra geldi işlemi tersine almaya. Ayrılan bölümü tekrar kubuntuya ilave etmek, yani kubuntuyu genişletmek için /dev/sda5 bölümü  seçili iken 1 nolu resimde işaret edilen boyutlandır-taşı  düğmesine tıklıyorum.
5-
Bu ekran zaten en son bıraktığımız yerde. Ortadaki rakamı artırarak ya da "sona kalan serbest alan" yazılı alttaki rakamı sıfıra çekerek veya klavyeden girerek amacımıza yaklaşıyorum.
6-
Keremin oturduğu yeniden boyutlandır düğmesine bir kez daha tıklıyorum ve gparted yine boyutlandırma işlemini sıraya alıyor. 4 nolu resimdeki yeşil uygula düğmesine tıklayınca da sırayı işleme koyuyor. Sonuç:
7-
Tekrar yeniden başlatıyorum bilgisayarı ve kubuntu sorunsuz açılıyor. Kimi durumlarda disk sıraları değişebileceğinden bu işlemler sonunda grub hataları gözlenebilir. Bu durumda fstab ve grub.cfg dosyaları üzerinde düzeltme yapmak gerekecektir. Ben de böyle sorunlar olmuyor mutluyum. Bölüm genişletme işleminde görüldüğü gibi genişletilecek bölümden hemen sonra boş bir bölüm olmalıdır. Yoksa yapamayız. Başında da boş alan olsa genişler ama bu durumda veri kaybı olur mu , bu konuda @Mehmetux'un http://forum.ubuntu-tr.net/index.php/topic,26543.msg318605.html#msg318605 iletisinden sorun olmadığını görüyoruz. Henüz böyle bir denemeye girişmedim.  Ayrıca ntfs tipli bir bölümde de bu işlemi yapmadım ama yapıldığına dair çeşitli bildirimler gördüm ki bu linkteki işlem de ntfs ile denenmiş. Ek bilgileri, eksikleri, eklemek isteyenler  buraya  yazarlarsa Kerem Can ve ben çok mesut oluruz.

[bytan]

Anlatım için teşekkürler @raspacı.

[Yiğit Ateş]

Çok aydınlatıcı bir yazı olmuş @raspacı, eline sağlık.

[heartsmagic]

@raspacı, eline sağlık ve yazıyı bu kadar çabuk hayata geçirdiğin için teşekkürler.
"kerem can"a bayıldım Çok rahat bir arkadaş kendisi, sigarayla bile anlatım yapabilmiş

5 numaralı resim bağlantısı kırıktı, daha doğrusu resim yükleme sitesinin ayrı bir şekline gidiyordu, ufacık bir düzeltme yaptım. Tekrar eline sağlık, benden önce sabitlenmiş yazı hak ettiği üzere.

[özgürubuntu]

Eline sağlık, güzel bir NASIL belgesi olmuş @raspacı

[raspacı]

@Bytan, @Yiğit Ateş, @Heartsmagic, @Özgurubuntu umarım faydalı olur birilerine. @Heartsmagic Kerem Can'ın ağzındaki sigara değil, dilini çıkarıyor. Sigara içmesinden iyidir   bu saygısızlığı. Inkscape'de yeniyim o yüzden pek belli olmuyor.

[sipazilla]

izninizle küçük bir ipucu vereyim.

ntfs bölümlerini düzenlemeden önce birleştirmezseniz Gparted hata verebilir. o yüzden ntfs bölümleri önce birleştirmekte fayda vardır.

[heartsmagic]

@Heartsmagic Kerem Can'ın ağzındaki sigara değil, dilini çıkarıyor. Sigara içmesinden iyidir   bu saygısızlığı. Inkscape'de yeniyim o yüzden pek belli olmuyor.

Dumanını bile görür gibi oldum ben
Ama söylediğin gibi dil çıkartması çok daha iyidir.