Forumda 4 aydan fazladır varım. :) Gördüğüm kadarıyla -benim de çok hoşuma giden- dilmize gereken değer verilmeye çalışılıyor. ;)
Bu başlıkta, forumda gözümüze çarpan Türkçe karşılığı olduğu halde kullanılan yabancı kökenli sözcükleri paylaşalım.
Hem topluluğumuz -bu sayede - doğru sözcükleri kullanmaya dikkat eder hem de dilimizdeki yozlaşmaya karşı da bir direniş gösterilir. (...)
İlk gördüklerim.
online/offline>>çevrimiçi/çevrimdışı
mesaj >> ileti
default ---> varsayılan
applet ---> programcık (Bu da yabancı kökenli ama dilimize gireli çok olmuş ve yerleşmiş)
update ---> güncelleme
şunu da eklemek gerek :)
mouse ---> fare / Yanlış hatırlamıyorsam 90'larda çoğunlukla fare derdik, mouse diyenlerde vardı. Sonra 90'ların sonunda ve 2000'lerin başında bilgisayar kullanımı yaygınlaşırken insanlar nedense mouse'u tercih ettiler ve bugün fare demek çoğu insana garip geliyor.
Network ---> Ağ
Admin ---> Yönetici
Edit ---> Düzenlemek
Wireless ----> Kablosuz
Panda ---> Panda
Penguen ---> Penguen :D benden bu kadar
Alıntı yapılan: Çağlar - 07 Ekim 2008 - 01:37:03
...
Panda ---> Panda
Penguen ---> Penguen :D benden bu kadar
:D
Mesaj ---> İleti
E-Mail ---> E-Posta
Hard Disk ---> Sabit Disk
Format ---> Biçimleme, Biçem
Partition ---> Bölüm, Disk Bölümü
Root ---> Kök, Ana Yönetici
Multimedia --> Çoklu Ortam
CPU --> İşlemci
Link --> Bağlantı
Ayrıca @hasanyilmaz'ın verdiği faydalı bağlantılar:
http://forum.ubuntu-tr.net/index.php/topic,3966
En çok da şunu seviyorum:
piksel=benek linuxda ilk tanıştığımda dikkatimi çeken ilk türkçe terim :)
Biz burda böyle yapıyoruzda geçen bir üniversite hocasının konuşmasını dinledim, adam 100 kelimeden 80 nini abancı kullanıyor 80 kelimeninde en az 60ının çok anlaşılır türkçe karşlığı var sinirim bozuldu. Asıl Türkçe'yi doğru kullanıp sahi çıkması gerekenler resmen katlediyorlar.
ironic ---> alaycı :)
Alıntı yapılan: MURATSPLAT - 07 Ekim 2008 - 09:00:36
En çok da şunu seviyorum:
piksel=benek linuxda ilk tanıştığımda dikkatimi çeken ilk türkçe terim :)
pixel yerine
benek kullanıldığını hiç görmedim.
default için
öntanımlı da kullanılabilir.
process=süreç
instant message=anlık ileti
status=durum
Alıntı yapılan: serdar - 07 Ekim 2008 - 15:16:33
ironic ---> alaycı :)
Bence 'ironic' için Türkçe tam bir karşılık yok, en azından alaycı kelimesi karşılamıyor. Mesela: "Karakolun soyulması çok ironiktir." cümlesinde 'ironi' kelimesi için 'alaycı' kelimsi uymadığı gibi başka bir Türkçe kelime de gelmiyor benim aklıma.
e-mail için e-posta denmesi de biraz ilginç. Zira 'posta' da İtalyanca'dan dilimize geçmiş bir kelime. 'Mektup' da yine yabancı kökenli ama 'posta' ve 'mektup' çok eskiden dilimize girmiş ve yerleşmiş oldukları için dilimizden çıkarmaya çalışmak saçma olur.
bir ekleme daha yapalım:
device --> cihaz, aygıt
'device' sözcüğünü Türkçe konuşurken pek kullanmayız ama ilginçtir ki İngilizce bilen pek çok insana bu kelimenin Türkçesini sorduğumuzda apışıp kalır.
Hard disk=sabit disk
partitions table=bölüm tablosu
Forumdan bir inci,
topic = konu
Alıntı yapılan: cranbur - 07 Ekim 2008 - 22:19:33
Alıntı yapılan: serdar - 07 Ekim 2008 - 15:16:33
ironic ---> alaycı :)
Bence 'ironic' için Türkçe tam bir karşılık yok, en azından alaycı kelimesi karşılamıyor. Mesela: "Karakolun soyulması çok ironiktir." cümlesinde 'ironi' kelimesi için 'alaycı' kelimsi uymadığı gibi başka bir Türkçe kelime de gelmiyor benim aklıma.
Selam,
Bir ara/bir yerlerde... ya kullanılıyordu ya da önerilmişti, "ironi > tersinleme"
Yoksa ben mi uydurdum... ::)
Ekşisözlük'te öyle söylüyor;
http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=tersinleme :)
@munirekinci sıkı bir okuyusun yada yazarsın...
Dur ben bir araştırayım seni :)
Türkçe tam bir karsiligi olduğunu sanmıyorum ama, daha çok trajikomik gibi bir anlam ifade ettiğini düşünüyorum.
TDK sözlüğünde ironi;
İsim, edebiyat Fransızca ironie
1 . Gülmece.
2 . Söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme.
"İroni" olarak geçmiş dilimize.
"mouse" yerine "tıkırdak" veya "tıkıldak" denilebilse daha güzel olabilir. Hem ses uyumu da var. "fare" tiksindirici bir sözcük olduğu için kullanılmıyor olabilir.
Tıkla + seç = Tıklaç.
Alıntı yapılan: munirekinci - 08 Ekim 2008 - 00:47:32
Ekşisözlük'te öyle söylüyor;
http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=tersinleme :)
Ekşisözlük bu konu ile ilgili başka şeyler de söylüyor ama buraya link verirsem ortalık karışır :D
http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?t=ironi
Alıntı yapılan: hasanyılmaz - 07 Ekim 2008 - 17:14:44
Alıntı yapılan: MURATSPLAT - 07 Ekim 2008 - 09:00:36
En çok da şunu seviyorum:
piksel=benek linuxda ilk tanıştığımda dikkatimi çeken ilk türkçe terim :)
pixel yerine benek kullanıldığını hiç görmedim.
default için öntanımlı da kullanılabilir.
Valla ilk kullandığım sürüm Gelecek Lİnux du onda kde bir sürümü vardı. Onda öğle yazıyordu.. Şuan kullandığım kde sürümünde benek mi yoksa piksel mi yazıyor bunun farkında değilim. Bir bakayım..
Alıntı yapılan: hasanyılmaz - 07 Ekim 2008 - 17:14:44
pixel yerine benek kullanıldığını hiç görmedim.
Selam...
Az önce başka bir söküğümü dikerken rastladım...
Bir resim dosyasına sağ tıklanır > 'özellikler' seçilir > 'resim' sekmesi açılır ve görülür ki; Ubuntu/gnome 'piksel'e 'benek' diyormuş.
:)
Alıntı yapılan: olaki - 08 Ekim 2008 - 23:01:42
Alıntı yapılan: hasanyılmaz - 07 Ekim 2008 - 17:14:44
pixel yerine benek kullanıldığını hiç görmedim.
Selam...
Az önce başka bir söküğümü dikerken rastladım...
Bir resim dosyasına sağ tıklanır > 'özellikler' seçilir > 'resim' sekmesi açılır ve görülür ki; Ubuntu/gnome 'piksel'e 'benek' diyormuş.
: )
Çok da yadırganacak bir şey değil aslında. Az kullanılması en büyük sorun.
Linux daha yeni yeni Türkçe yerelleri otururken doğru kelimeler kullanmak bunların Türkçe'ye yerleşmesini sağlayacaktır. Burda bize önemli görevler düşüyor bazı kelimeler evet garip gelebilir ama emin olun Türkçe'sini kullanmak İngilizcesini kullanmaktan daha güzeldir. Hatta dilimizde ki karşılığı farsçadan veya arapçadan geçmişse o bile daha iyidir, çünki muhtemelen kelime zamanında Ortadoğu'nun ortak kültürüyle oluştu.
Dilimize sahip çıkalım, çıkmayanları uyaralım!
#####
Paket kelimesi ingilizcedeki package kelimesinden mi geliyor? Bilgisi olan varmı?
Alıntı yapılan: mbt28 - 09 Ekim 2008 - 12:21:36
...
Paket kelimesi ingilizcedeki package kelimesinden mi geliyor? Bilgisi olan varmı?
Fransızca "le paquet" kelimesinden. Keza kravat, plaj, dekor, duş, ...siyon'la biten sözcükler de öyle. Osmanlı'nın son demlerinde benimsenen Fransız kültürünün, kültürümüz üzerindeki etkisinden kalma.
Kısacası, hep birilerinin etkisinde kalmışız. :(
Fransızca'dan dilimize geçen ve beni çok şaşırtan kelimelerden birisi de 'bidon'. 'Le bidon' demek çok komik geliyor bana.
Her zaman türkçe karşılığı olan bir adın yerine yabancı bir kelime kullanmak bence eziklikten başka bişe değil.
Ayrıca faydalıda değil. Bilgisayarla yeni tanışmış biri, anadili türkçe olan, benek kelimesini bir uygulamada gördüğünde hemen görüntü ilgili çarışımlar yapar.
Bu ara şuan kullandığım kde sürümünde benek yazmıyormuş. Üzücü :(
Alıntı yapılan: cranbur - 09 Ekim 2008 - 21:27:14
Fransızca'dan dilimize geçen ve beni çok şaşırtan kelimelerden birisi de 'bidon'. 'Le bidon' demek çok komik geliyor bana.
Program=>Uygulama
Peki ya Araplar CD'ye ne der?
Yanıt: LCD (el cd)
Tamam iğrençti :D
Alıntı yapılan: MURATSPLAT - 09 Ekim 2008 - 22:33:55
Her zaman türkçe karşılığı olan bir adın yerine yabancı bir kelime kullanmak bence eziklikten başka bişe değil.
Ayrıca faydalıda değil. Bilgisayarla yeni tanışmış biri, anadili türkçe olan, benek kelimesini bir uygulamada gördüğünde hemen görüntü ilgili çarışımlar yapar.
Bu ara şuan kullandığım kde sürümünde benek yazmıyormuş. Üzücü :(
@MURATSPLAT,
Kusura bakmayın, kişisel de algılamayın ama Türkçe'yi savunurken o kadar çok dil bilgisi hatası yapmışsınız ki düzeltmeden edemiyorum.
- "Türkçe"nin 't'si büyük yazılır.
- "bişe" ---> "bir şey" şeklinde yazılmalı. "bir şey"i bitişik yazma hatasına çoğumuz düşüyoruz. Unutmayalım; içinde "şey" geçen her şey ayrı yazılır. Ör: "bir şey", "her şey", "çok şey"...
- "faydalıda" --> "faydalı da" şeklinde yazılmalı. "Dahi" anlamına gelen "de" bağlacı ayrı yazılır.
-"...hemen görüntü ilgili çarışımlar..." --> "...hemen görüntü ile ilgili çağrışımlar..."
Alıntı yapılan: MURATSPLAT - 09 Ekim 2008 - 22:33:55
Her zaman türkçe karşılığı olan bir adın yerine yabancı bir kelime kullanmak bence eziklikten başka bişe değil.
Selam.
Bence bu kadar katı, acımasız olmamalı.
Şüphesiz özen göstermeliyiz, farkındalığımızı korumalıyız... ama o kadar teknik/teknolojik bombardıman altındayız ki, ister istemez kapılabiliyoruz. ::)
Hayat gailesi... :-\
Alıntı yapılan: kafkasyali - 09 Ekim 2008 - 23:54:30
...
Program=>Uygulama
Peki ya Araplar CD'ye ne der?
Yanıt: LCD (el cd)
Tamam iğrençti :D
Bence çok komikti. :D
Bence dilin içine yerleşmiş kelimelerle oynamak daha vahim durumlar ortaya çıkarabilir.
Türkçe yapısı itibariyle de açık bir dil zaten. Diğer dillerden gelen kelimeleri bünyesinde rahatlıkla eritebiliyor. Kendisine mal edebiliyor.
Duyduğuma göre Arapça bu yönden çok katı. İçine farklı dilden bir kelime yerleştirmek çok zor.
Hard disk karşılığı olarak bilinen Sabit disk tamlamasındaki disk kelimesinin dahi kökeni disc olması lazım.
Mesela bana göre "televizyon" kelimesi artık Türkçe'dir. Kafe kelimesi de öyle... Örnekleri çoğaltabiliriz.
İstemediğim nokta ise Kafe yerine Cafe kullanmaktır. Disk yerine disc kullanmaktır.
Yine E-Posta'daki E harfi de elektronik kelimesinin ilk harfi ki bu kelime de yabancı kökenli. Fakat Türkçeleşmiş bir kelime.
tragedy'nin argümanı ;) doğrultusunda aklıma gelen ilk güzel örnek: atmasyon
Alıntı yapılan: cranbur - 10 Ekim 2008 - 00:27:01
Alıntı yapılan: MURATSPLAT - 09 Ekim 2008 - 22:33:55
Her zaman türkçe karşılığı olan bir adın yerine yabancı bir kelime kullanmak bence eziklikten başka bişe değil.
Ayrıca faydalıda değil. Bilgisayarla yeni tanışmış biri, anadili türkçe olan, benek kelimesini bir uygulamada gördüğünde hemen görüntü ilgili çarışımlar yapar.
Bu ara şuan kullandığım kde sürümünde benek yazmıyormuş. Üzücü :(
@MURATSPLAT,
Kusura bakmayın, kişisel de algılamayın ama Türkçe'yi savunurken o kadar çok dil bilgisi hatası yapmışsınız ki düzeltmeden edemiyorum.
- "Türkçe"nin 't'si büyük yazılır.
- "bişe" ---> "bir şey" şeklinde yazılmalı. "bir şey"i bitişik yazma hatasına çoğumuz düşüyoruz. Unutmayalım; içinde "şey" geçen her şey ayrı yazılır. Ör: "bir şey", "her şey", "çok şey"...
- "faydalıda" --> "faydalı da" şeklinde yazılmalı. "Dahi" anlamına gelen "de" bağlacı ayrı yazılır.
-"...hemen görüntü ilgili çarışımlar..." --> "...hemen görüntü ile ilgili çağrışımlar..."
Tamam güzel hoş uyarmışsın da bu kadar kasmaya ne gerek var? Burası bir forum tabiki Türkçe'ye dikkat etmeliyiz ama herkezden dörtdörtlük bir yazım bekleyemessin. Türkçe dil bilgisi kaideleri bir çok dilden daha zordur o yüzden elimizden geldiğince düzgün yazmaya çalışalım çok insanları sıkıntıya sokmaya gerek olmadığını düşünüyorum. Zaten İhtiyar Said'imiz var :) .
Arkadaşın yazım hataları ile uyarın biraz daha güzel olabilirdi diye düşünüyorum.
Herşey saygı ve sevgi çerçevesinde büyür...
Alıntı yapılan: mbt28 - 10 Ekim 2008 - 14:31:55
Tamam güzel hoş uyarmışsın da bu kadar kasmaya ne gerek var? Burası bir forum tabiki Türkçe'ye dikkat etmeliyiz ama herkezden dörtdörtlük bir yazım bekleyemessin. Türkçe dil bilgisi kaideleri bir çok dilden daha zordur o yüzden elimizden geldiğince düzgün yazmaya çalışalım çok insanları sıkıntıya sokmaya gerek olmadığını düşünüyorum. Zaten İhtiyar Said'imiz var : ) .
Arkadaşın yazım hataları ile uyarın biraz daha güzel olabilirdi diye düşünüyorum.
* her şey saygı ve sevgi çerçevesinde büyür...
Yanlışlara, bunu yapana saygı gösterirsek büyüyen şey bu yanlışları yapanların sayısı olmaz mı?
@mbt28
Bizde kimseden kitap yazar gibi foruma yazmasını beklemiyoruz. Beklediğimiz okunabilir bir Türkçe ile yazılması, Sohbet (Chat) dili ile yazılmaması, imla kurallarına az da olsa dikkat edilmesi.
Bazı soruları inanın okumakta zorlanıyorum. Ne yazıldığı belli değil, konunun bitişinde satır atlanmıyor konular birbirine karışıyor, noktalama işaretleri yok v.s.
Dilimizde noktalama işaretlerini kullanmazsak cümleler farklı anlamlar taşıyabiliyor ve ne anlam yüklendiği anlaşılamayabiliyor.
Alıntı yapılan: mbt28 - 10 Ekim 2008 - 14:31:55
Alıntı yapılan: cranbur - 10 Ekim 2008 - 00:27:01
Alıntı yapılan: MURATSPLAT - 09 Ekim 2008 - 22:33:55
Her zaman türkçe karşılığı olan bir adın yerine yabancı bir kelime kullanmak bence eziklikten başka bişe değil.
Ayrıca faydalıda değil. Bilgisayarla yeni tanışmış biri, anadili türkçe olan, benek kelimesini bir uygulamada gördüğünde hemen görüntü ilgili çarışımlar yapar.
Bu ara şuan kullandığım kde sürümünde benek yazmıyormuş. Üzücü :(
@MURATSPLAT,
Kusura bakmayın, kişisel de algılamayın ama Türkçe'yi savunurken o kadar çok dil bilgisi hatası yapmışsınız ki düzeltmeden edemiyorum.
- "Türkçe"nin 't'si büyük yazılır.
- "bişe" ---> "bir şey" şeklinde yazılmalı. "bir şey"i bitişik yazma hatasına çoğumuz düşüyoruz. Unutmayalım; içinde "şey" geçen her şey ayrı yazılır. Ör: "bir şey", "her şey", "çok şey"...
- "faydalıda" --> "faydalı da" şeklinde yazılmalı. "Dahi" anlamına gelen "de" bağlacı ayrı yazılır.
-"...hemen görüntü ilgili çarışımlar..." --> "...hemen görüntü ile ilgili çağrışımlar..."
Tamam güzel hoş uyarmışsın da bu kadar kasmaya ne gerek var? Burası bir forum tabiki Türkçe'ye dikkat etmeliyiz ama herkezden dörtdörtlük bir yazım bekleyemessin. Türkçe dil bilgisi kaideleri bir çok dilden daha zordur o yüzden elimizden geldiğince düzgün yazmaya çalışalım çok insanları sıkıntıya sokmaya gerek olmadığını düşünüyorum. Zaten İhtiyar Said'imiz var :) .
Arkadaşın yazım hataları ile uyarın biraz daha güzel olabilirdi diye düşünüyorum.
* her şey saygı ve sevgi çerçevesinde büyür...
Uyarılarımızı uyarı olarak değil de tavsiye niteliğinde yaparsak daha güzel sonuçlar ortaya çıkar kanaatindeyim. Biz bir aileyiz. Aile içerisinde küçük tavsiyeler olması güzel olur, ailemizin en güzel şekilde büyümesi açısından. "bu kadar kasmaya ne gerek var?" değil de "kendi hatalarımızı görmek, önceliğimiz olmalı" demek daha doğru olur sanırım. Elimden geldiğince düzeltmeler yapmaya çalışıyorum. Bazen çok zorlandığım oluyor. Bu konuda bize yardımcı olan -düzgün ve temiz Türkçe kullanarak- arkadaşlara teşekkür ediyorum. Şimdiye kadar rastladığım en güzel forum burası diyebilirim. Bir kaç forumda görev almış ve şu anda burası dışında bir forum ve bir portalda yetkili olarak devam ediyorum -hatırladığım kadarıyla :P-. Bu sitelerde dahi burayı örnek alıyorum hep. Buradaki seviyeye ulaştırmaya çalışıyorum. Kitap okumaktan uzak bir toplumuz maalesef. Forumda da düzgün Türkçe kullanılmazsa bilinçaltımıza yerleşiyor ve böylece iyice bozuluyor dilimiz. Kullandığımız dil bozuldukça dilimiz de iyice bozuluyor. Önüne geçmek için yapılan etkili çalışmalar: öncelikle kendimiz düzgün ve temiz Türkçe kullanımına dikkat etmeli ardından çevremizdekileri buna
teşvik etmeli, yapılan yanlışları da düzeltmeli -bu da bizim işimiz :)-.
@İhtiyar Said sen benim söylemek istediğimi daha güzel belirtmişsin. Söylemek istediğim birbirimizi uyarırken tavsiye şeklinde yapalım hem daha etkili olur hemde en güzel ve sağlıklı iletişimi sağlarız diye düşünüyorum.
Bu kadar kasmaya ne gerek var derkende anlaşılır temiz bir şekilde yazdıysa daha kurcalamaya gerek yok diyorum. Yani "," kullanamayabilir ama noktalara, soru işaretlerine dikkat etmesi yeterli.
Alıntı yapılan: mbt28 - 10 Ekim 2008 - 17:16:30
@İhtiyar Said sen benim söylemek istediğimi daha güzel belirtmişsin. Söylemek istediğim birbirimizi uyarırken tavsiye şeklinde yapalım hem daha etkili olur hemde en güzel ve sağlıklı iletişimi sağlarız diye düşünüyorum.
Bu kadar kasmaya ne gerek var derkende anlaşılır temiz bir şekilde yazdıysa daha kurcalamaya gerek yok diyorum. Yani "," kullanamayabilir ama noktalara, soru işaretlerine dikkat etmesi yeterli.
Uzun bir cümle yazıpta hiç virgül kullanmadıysa vay o okuyanın haline. :)
Oku oku da baban gibi, eşşek olma.
Oku oku da, baban gibi eşşek olma.
İki cümle arasındaki fark her şeyi anlatıyor sanırım. :)
Tamam, pes ettim havlu atıyorum. Herkes imla kurallarına çok dikkat etsin bilmeyenler göndermeden önce biraz dilbilgisi çalışıp ondan sonra ileti göndersin.
İyi günler.
Alıntı yapılan: mbt28 - 12 Ekim 2008 - 14:54:52
Tamam, pes ettim havlu atıyorum. Herkes imla kurallarına çok dikkat etsin bilmeyenler göndermeden önce biraz dilbilgisi çalışıp ondan sonra ileti göndersin.
İyi günler.
Sözlerim bir saldırı değildi. Fikir teatisi yapıyorduk ne güzel.
Umarım yanlış anlaşılmadım ve kırmadım seni. Mesajları göndermeden önce önizleme butonuna tıklayarak bir kez gözden geçirmeniz, tekrar okurken gereken yerlere virgül koymanız yeterli olur. Yazdığınızı tekrar okurken hataları görebiliyorsunuz. Ben de çok zaman tekrar tekrar okuyorum.
Benim MURATSPLAT'ın mesajındaki düzeltmemle ilgili ufak bir tartışma olmuş, şimdi bakabildim. Öncelikle buranın bir forum olduğunu ve herkesin ("herkezz" değil*, yukarıda bir örneği var da bu yanlışın) enfes bir Türkçe kullanması gerekmediğini ben de kabul ediyorum. Yaptığım şeyin bir saygısızlık gibi algılanabileceğini düşünseydim o iletiyi yazmazdım. Fikrimce yaptığım şey; "Türkçe Özeni ile İlgili Gözden Geçirmeler" başlığı altında Türkçe'yi savunurken pek çok Türkçe hatası yapmış birisinin yanlışlarını göstererek, hem bu yanlışları sürekli yapan pek çok kişiye doğrularını göstermek hem de buradaki ironiye dikkat çekmekti.
MURATSPLAT ya da başkalarını gücendirdiysem özür dilerim.
Ayrıca Türkçe özeni hakkında beni esas rahatsız eden, böylesi bir forumda "default" kelimesini kullanan, "update ettim" diyenler değil. Teknolojiyle bu kadar içli dışlı iken ve teknolojiyi nereden ithal ettiğimiz malum iken arada yabancı kelimeler kullanmak normal bir şey bence, en azından hoş görülebilir.
Beni esas rahatsız eden -örneğin- "de" bağlacını yanlış kullananlar veya Türkçe kelimeleri yanlış yazanlardır. Burası arkadaşımızla sohbet ettiğimiz bir alan değil. Burada yazdıklarımız sürekli burada kalıyor ve bunları kim bilir kaç kişi okuyor. Ben de arkadaşımla MSN'de konuşurken kelimeleri kısaltarak, nasıl yazılırdısını pek düşünmeden yazarım ama örneğin bu iletiyi yazarken, şu yukarıda yazdığım "hoş görmek" fiili birleşik mi yazılırdı, yoksa ayrı mı yazılırdı diye başka bir kaynaktan kontrol ederek yazıyorum. İletiyi yolladıktan sonra tekrar okuyup farkettiğim hataları düzeltiyorum.
Hataları düzeltmek konusunda da şöyle bir durum var. Bir hatayı gördüğümüzde eğer hata sahibini uyarmazsak (örneğin ben aşağıda ihtiyar Said'i uyaracağım) o hatayı daha çok defa göreceğiz demektir. Ayrıca bunun insanları kıran bir şey olmasını da anlamıyorum. Benim hatam varsa lütfen düzeltin ki başka yerlerde de yapıp rezil olmayayım.
@ihtiyar Said
Alıntı YapUzun bir cümle yazıpta hiç virgül kullanmadıysa vay o okuyanın haline.
"yazıpta" ---> "yazıp da" şeklinde olmalı. / Burada 'da' bağlaçtır ve ayrı yazılması gerektiği gibi sertleşmeye maruz kalıp 'te', 'ta' şeklinde de yazılmaz.
Alıntı yapılan: cranbur - 12 Ekim 2008 - 15:34:46
...
@ihtiyar Said
Alıntı YapUzun bir cümle yazıpta hiç virgül kullanmadıysa vay o okuyanın haline.
"yazıpta" ---> "yazıp da" şeklinde olmalı. / Burada 'da' bağlaçtır ve ayrı yazılması gerektiği gibi sertleşmeye maruz kalıp 'te', 'ta' şeklinde de yazılmaz.
İşte takıldığım bir nokta. Bilgilendirme için teşekkür ederim.
Alıntı Yapİşte takıldığım bir nokta. Bilgilendirme için teşekkür ederim.
Rica ederim.
Peki arkadaşlar, bu konuda benim de kafama takılan şöyle bir iki sorum olacak:
1. Özel isimleri kullanırken bu harf sertleşmesi / yumuşaması nasıl gerçekleşiyor? Örneğin ismin -de halini özel isimlerde kullanırken Hasan'da diyoruz. Özel isim sert sessizle bitiyorsa, -de, -da da isme uyuyor mu? Yani Ahmet'de mi doğru, yoksa Ahmet'te mi?
2. Özel isimlere eklenen çekim eklerinde araya tek tırnak işareti koyuyoruz (örn. Ankara'ya), yapım eklerinde ise eki tırnak işareti olmadan kullanıyoruz (örn. Ankaralı). Benim merak ettiğim, yapım ve çekim (özellikle çoğul) eklerinin bir arada kullanıldığı durumlarda tırnak işareti nerede başlıyor; çekim ekinin başladığı yerde mi? Örnek durumlar: Ankaralılar, Ankaralılara, Hasanlar, Hasanlardan,
3. Bu "bir" ve "her" sözcükleri oldum olası kafamı karıştırmıştır: Birkaç mı, yoksa bir kaç mı? Bir.şey mi, yoksa bir şey mi? Her.şey mi, yoksa her şey mi? Herkes mi, yoksa her kes mi?
Haydi bakalım; edebiyatçılar ve güzel Türkçe'ye önem veren arkadaşlar, iş başına! ;)
@erginemr, bildiklerimi söyleyeyim ben :)
Eğer ekler birleşikse özel isimlere de eklendiğinde "Ahmet'te" sertleşiyor fakat ayrı yazılan de hiçbir zaman sertleşmiyor.
Ankaralılar'a deniyor çünkü Ankaralılar bir özel isim olmuş oluyor, ondan sonraki ek olduğu için kesme işaretiyle ayrılıyor.
Bir şey ayrı yazılıyor fakat birkaç birleşik yazılıyor. Her şey de ayrı yazılıyor mesela.
Sağ ol @atomkarinca. :)
Ni demek.
Alıntı yapılan: atomkarinca - 12 Ekim 2008 - 19:16:15
@erginemr, bildiklerimi söyleyeyim ben :)
Eğer ekler birleşikse özel isimlere de eklendiğinde "Ahmet'te" sertleşiyor fakat ayrı yazılan de hiçbir zaman sertleşmiyor.
Ankaralılar'a deniyor çünkü Ankaralılar bir özel isim olmuş oluyor, ondan sonraki ek olduğu için kesme işaretiyle ayrılıyor.
Bir şey ayrı yazılıyor fakat birkaç birleşik yazılıyor. Her şey de ayrı yazılıyor mesela.
@erginemr, @atomkarinca
Aman üstadlar!
Öncelikle "Ankaralılara"daki '-lar' da çekim eki. Eğer ayrı yazılsaydı şöyle olurdu: "Ankaralı'lara"
AMA ayrılmıyor.
Kural şöyle: Eğer özel bir isim yapım eki alırsa, yapım eki ayrılmadığı gibi arkasından gelen çekim ek(ler)i de ayrılmaz. Yani doğrusu "Ankaralılara" şeklindedir.
Başka bir örnek: Çin --(gelsin bir çekim eki)--> Çin'e gittim. / Çin --(gelsin bir yapım eki, arkasından çekim ekleri)--> Çinlilerin gözleri çekik olur.
Alıntı yapılan: erginemr - 12 Ekim 2008 - 18:54:33
Herkes mi, yoksa her kes mi?
Selam,
Mektep medrese görmüşlüğüm az, imla cahilliğim bol miktarda vardır... :)
Hayatımda (ki, az bir hayat değildir) 'herkes'in 'her kes' biçiminde yazıldığını hiç görmedim. ::)
Sağlıcakla
@cranbur, haklı olabilirsin. Aklımda yanlış kalmış o zaman.
Alıntı yapılan: olaki - 12 Ekim 2008 - 22:37:12
Alıntı yapılan: erginemr - 12 Ekim 2008 - 18:54:33
Herkes mi, yoksa her kes mi?
Selam,
Mektep medrese görmüşlüğüm az, imla cahilliğim bol miktarda vardır... :)
Hayatımda (ki, az bir hayat değildir) 'herkes'in 'her kes' biçiminde yazıldığını hiç görmedim. ::)
Sağlıcakla
Estağfurullah, sağ olun. Hepimizin, birbirimizden öğreneceği çok şey var.
Alıntı yapılan: atomkarinca - 12 Ekim 2008 - 19:34:47
Ni demek.
Mustafa görmesin darılır sonra. :) Gerçekten bu konuda çok azim gösteriyor. Biz de destek olmaya çalışalım. ;)
Düzeltme: Bizde -> Biz de
(Güzel Türkçe diye diye, sonunda birbirimize gireceğiz ama haydi hayırlısı. ;) - @erginemr)
Alıntı yapılan: cranbur - 10 Ekim 2008 - 00:27:01
Alıntı yapılan: MURATSPLAT - 09 Ekim 2008 - 22:33:55
Her zaman türkçe karşılığı olan bir adın yerine yabancı bir kelime kullanmak bence eziklikten başka bişe değil.
Ayrıca faydalıda değil. Bilgisayarla yeni tanışmış biri, anadili türkçe olan, benek kelimesini bir uygulamada gördüğünde hemen görüntü ilgili çarışımlar yapar.
Bu ara şuan kullandığım kde sürümünde benek yazmıyormuş. Üzücü :(
@MURATSPLAT,
Kusura bakmayın, kişisel de algılamayın ama Türkçe'yi savunurken o kadar çok dil bilgisi hatası yapmışsınız ki düzeltmeden edemiyorum.
- "Türkçe"nin 't'si büyük yazılır.
- "bişe" ---> "bir şey" şeklinde yazılmalı. "bir şey"i bitişik yazma hatasına çoğumuz düşüyoruz. Unutmayalım; içinde "şey" geçen her şey ayrı yazılır. Ör: "bir şey", "her şey", "çok şey"...
- "faydalıda" --> "faydalı da" şeklinde yazılmalı. "Dahi" anlamına gelen "de" bağlacı ayrı yazılır.
-"...hemen görüntü ilgili çarışımlar..." --> "...hemen görüntü ile ilgili çağrışımlar..."
Aslında dikkat ederim ama forumlarda etmiyorum eklere ..
Alıntı yapılan: hasanyılmaz - 07 Ekim 2008 - 17:14:44
Alıntı yapılan: MURATSPLAT - 07 Ekim 2008 - 09:00:36
En çok da şunu seviyorum:
piksel=benek linuxda ilk tanıştığımda dikkatimi çeken ilk türkçe terim :)
pixel yerine benek kullanıldığını hiç görmedim.
default için öntanımlı da kullanılabilir.
Ahanda benek ! bundan sonra hiç görmedim demessin :D
[IMG]http://img216.imageshack.us/img216/8559/carbonicaorg5ii1.th.png[/img] (http://img216.imageshack.us/my.php?image=carbonicaorg5ii1.png)[IMG]http://img216.imageshack.us/images/thpix.gif[/img] (http://g.imageshack.us/thpix.php)
Alıntı yapılan: erginemr - 12 Ekim 2008 - 18:54:33
Peki arkadaşlar, bu konuda benim de kafama takılan şöyle bir iki sorum olacak:
1. Özel isimleri kullanırken bu harf sertleşmesi / yumuşaması nasıl gerçekleşiyor? Örneğin ismin -de halini özel isimlerde kullanırken Hasan'da diyoruz. Özel isim sert sessizle bitiyorsa, -de, -da da isme uyuyor mu? Yani Ahmet'de mi doğru, yoksa Ahmet'te mi?
2. Özel isimlere eklenen çekim eklerinde araya tek tırnak işareti koyuyoruz (örn. Ankara'ya), yapım eklerinde ise eki tırnak işareti olmadan kullanıyoruz (örn. Ankaralı). Benim merak ettiğim, yapım ve çekim (özellikle çoğul) eklerinin bir arada kullanıldığı durumlarda tırnak işareti nerede başlıyor; çekim ekinin başladığı yerde mi? Örnek durumlar: Ankaralılar, Ankaralılara, Hasanlar, Hasanlardan,
3. Bu "bir" ve "her" sözcükleri oldum olası kafamı karıştırmıştır: Birkaç mı, yoksa bir kaç mı? Bir.şey mi, yoksa bir şey mi? Her.şey mi, yoksa her şey mi? Herkes mi, yoksa her kes mi?
Haydi bakalım; edebiyatçılar ve güzel Türkçe'ye önem veren arkadaşlar, iş başına! ;)
Çok güzel bir konuya değinmişsin Emrah.
Kullanılmalı kelimesini kullanıl malı yazanlar var.
Beşiktaş'a kelimesini Beşiktaş' a yazanlar var.
Selami çeşme Camisi kelimesini Selami çeşme Camii'si olarak yazanlar var.
Hangileri doğru benimde hep kafam karışıyor.
Bir de bildiğim kadarıyla ayrı yazılıyor ama birde olarak yazanlarda var.
meli malı ayrı olmaz.
Beşiktaş'a elbette, boşluk fazla oraya.
Camii kullanımı kaldırıldı diye biliyorum. Artık camisi diyoruz.
TDK'nin çıkardığı kitapları edinmemiz gerekiyor sanırım, acilinden bana da lazım :)
http://www.tdk.gov.tr/
Basılı olanını kast ettim :)
TDK'nin sitesi sık sık uğradığım bir yerdir. Hatta Ubiquity için bir ekleme bile yaptım kendime.
;) Yok yahu öneride bulunmak için değil, sohbette bahsi geçen meselelerde Tdk ya başvurduğumu belirtmek için yazdım. Yoksa eminim ki herkes zaten siteyi kullanıyordur. Ubiquity meselesini de merak ettim şimdi, tdk yı işim gereği de çok kullanıyorum çünkü.
http://www.heartsmagic.net/ubiquity-ile-seslisozluk-ve-zargan-aramalari/ yazısında anlattığım olayın TDK için de yapılmış hali. Ubiquity kurdukdan sonra oradaki bağlantıyı takip ederek abone olabilirsin.
@heartsmagic
Teşekkürler, elimdeki işler bitsin hemen deneyeceğim.
Pclabs bu konuda duyarlı davranmış ve kendince bir çalışma yapmış..
..............
"-ewt. bunu bende biliomm. sen daa bilmionmuuu???
- biliom tabee.........
- tmm o zmn. grsrz. byyy."
Sizce bu diyalog hangi dille yazılmış olabilir? Türkçeye biraz benziyor, öyle değil mi? Evet, biraz zorlayınca, birkaç kez baştan okuyunca... Evet, evet, çözdük sonunda. Bu, Türkçe...
Türkçe, son zamanlarda o kadar yıpratıldı ki, bırakın Türkçe öğrenmeye çalışan bir yabancıyı, ana dili Türkçe olan birisi bile İnternet ortamındaki Türkçeyi anlayamaz hâle geldi. Sözüm ona "forum" sitelerindeki konulardaki, "blog"lardaki yazıların altlarındaki, haberlerdeki yorumlar o kadar basit, o kadar âdî bir dille yazılmaya başlandı ki, "İnternetteki Yazım Kuralları v 1.4"ü bilmeyen birisi için bu yazılıp çizilenlerden bir şey anlayabilmek imkânsız oldu. Öyle ki, ilkokul birinci sınıfta öğretilen yazım kuralları bile hiçe sayılmaya başlandı. Bu yüzden, "en genel" yazım kurallarını tekrar hatırlatma ihtiyacı hissettim ve bu yazıyı hazırlamaya karar verdim. İşte, Türkçeyi tam olarak olmasa bile, nispeten "iyi" bir şekilde kullanabilmek için bazı ipuçları:
1. Cümleye daima büyük harfle başlayın. Her ne kadar bazı İnternet sitelerinde "küçük harf zorunluluğu" olsa da, bunu doğru bulmuyorum. Sonuç olarak büyük harfler boş yere üretilmemiş, öyle değil mi?
2. Kelimelerdeki harfleri hiçbir zaman "yutmayın" ve Türkçe alfabede olmayan w, x, q... gibi sesleri Türkçe kelimelere karıştırmayın. Yani, "evet" yerine "ewt", "tamam" yerine "tmm" ya da "ok", "geliyorum" yerine "geliom", "yapacağım" yerine "yapcam" gibi gülünç ifâdeler kullanmayın.
3. İngilizce teknik terimlerin Türkçe karşılıklarını kullanmaya özen gösterin: "Server" yerine "sunucu", "flash disk" yerine "taşınabilir bellek", "cpu" yerine "işlemci", "printer" yerine "yazıcı" vb. gibi...
4. Noktadan, virgülden, ünlemden, soru işaretinden vs. sonra mutlaka bir boşluk getirin. "Elma,armut;kavun,karpuz." yerine "Elma, armut; kavun, karpuz." gibi...
5. Kesme işaretini kullanmaya özen gösterin. Özel isimlere gelen çekim ekleri daima kesme işareti ile ayrılır: "Ankara'ya", İstanbul'dan", "Meltem'e" vs. gibi. Yalnız, hatırlatmakta fayda var: Dil isimlerine gelen ekler hiçbir zaman ayrılmaz. Örneğin; "Türkçe'yi" değil "Türkçeyi" yazımı doğrudur.
5. Ayrı ve bitişik yazılması gereken de/da eklerinin farkına varın. "Dahi" anlamındaki "de" eki her zaman ayrı yazılır: "Ali de toplantıya katılacak (Ali dahi toplantıya katılacak)." gibi. "Ayşe'de toplantıya katılacak." derseniz, "Toplantıya katılacak kişilerden birisi Ayşe'nin içinde toplantıya katılacak." demiş olursunuz.
6. Soru eki olan "mi" her zaman ayrı yazılır: "Dün yağmur mu yağdı?"
7. "Şey"li şeyler her zaman ayrı yazılır: "Bildiğim bir şey var ki, o da yaşamak."
8. "Her" de yine her zaman ayrı yazılır: "Her şeye sahip olmak istiyordu."
9. "Ki" eki, eğer bir sahiplik bildiriyorsa bitişik yazılır: "Benimki (benim arabam) daha hızlı." Bağlaç olan "ki" ise daima ayrı yazılır: "O kadar yorgunum ki, hemen uyumak istiyorum." Peki bu "ki"yi nasıl anlayacağız? Çok basit: "ki"yi ve sonrasını silin. Geride kalan kısım anlamlı bir cümle oluşturuyorsa bu iş tamamdır. Oradaki "ki" ayrı yazılmalıdır.
10. Yazımı en çok karıştırılan kelimeler ve bunların doğru yazımları ise şöyledir:
herkez > herkes
yalnış > yanlış
orjinal > orijinal
fiat > fiyat
miğde > mide
pekçok > pek çok
11. Hâl Ekleri:
a) -i (yükleme) hâli: İsmi niteler, etkiyi gösterir. Yüklem ne ile ilgiliyse ona gönderme yapar. Örneğin; "Bilgisayarı ne zaman getireceksin?" ('neyi getireceksin?' gibi 'kimi' ve 'neyi' sorularına cevap verir.)
b) -e (yönelme) hâli: Genellikle bir yerden bir yere hareketi gösterir. Örneğin: "Arabayla İstanbul'a gittiler." ('nereye gittiler?' gibi 'nereye', 'kime' vb. sorulara cevap verir.)
c) -de (bulunma) hâli: Konum bildirir. Örneğin: "Telefonumu evde unutmuşum." ('nerede unutmuşum?' gibi 'nerede', 'kimde' vb. sorulara cevap verir.)
ç) -den (çıkma) hâli: Bir ayrılma durumunu bildirir. Örneğin: "Ankara'dan İstanbul'a doğru yola çıktılar." ('nereden yola çıktılar?' gibi 'nereden', 'kimden' vb. sorulara cevap verir.
d) Yalın hâl: İsmin hiçbir hâl eki almış hâlidir. Örneğin; telefon, İzmir, otobüs...
Eğer bir kelimenin nasıl yazılacağını bilmiyorsanız, Türk Dil Kurumunun sitesi üzerinde yer alan "Güncel Türkçe Sözlük" sayesinde doğru yazım şeklini öğrenebilirsiniz.
Bunlar, en temel yazım kurallarıdır. Bu kuralların daha fazlasına yine Türk Dil Kurumunun sitesi üzerinden ulaşabilirsiniz.
Kaynak: http://blog.pclabs.com.tr/2008/11/15/turkcede-en-temel-yazim-kurallari/
Sabit ve kilitli bir başlık içinde biraz daha özetlenip ve renklendirilip(bildiğimiz renk, örneklerin mavi yapılması gibi) başlık açılırsa güzel olur diyorum ve yönetimimize sesleniyorum :) .
Aklıma bir şey takıldı derslerim gereği İngilizce ile çok fazla haşır neşir oluyorum, aklıma hep şu takılır mesela "car, apple, fruit, or oil" diye bitebiliyor bir cümle. Kelimelere takılmayın örnek olsun diye yazdım, Türkçede de benzer bir şekilde sıralama yaparken "ve" veya "veya" kelimelerinden önce virgül kullanıyormuyuz?
Alıntı yapılan: mbt28 - 19 Kasım 2008 - 21:26:03
Sabit ve kilitli bir başlık içinde biraz daha özetlenip ve renklendirilip(bildiğimiz renk, örneklerin mavi yapılması gibi) başlık açılırsa güzel olur diyorum ve yönetimimize sesleniyorum :) .
Aklıma bir şey takıldı derslerim gereği İngilizce ile çok fazla haşır neşir oluyorum, aklıma hep şu takılır mesela "car, apple, fruit, or oil" diye bitebiliyor bir cümle. Kelimelere takılmayın örnek olsun diye yazdım, Türkçede de benzer bir şekilde sıralama yaparken "ve" veya "veya" kelimelerinden önce virgül kullanıyormuyuz?
Hayır, Türkçe'de "ve" veya "veya"dan önce virgül kullanımı kabul edilmiyor.
Teşekkürler @ironic. Çok güzel bilgiler.
@ironic,
Güzel bir yazı, teşekkürler. Ama ufak bir hata var: (8. madde) "Her" de her zaman ayrı yazılır denmiş. "Herhangi" ve "herkes" birleşik yazılıyor.
Bir de 5. madde'de (Bu arada iki tane 5. madde var. Benim kastettiğim ilk 5. madde) dil isimlerinden sonra kesme işareti gelmez denmiş. Doğrudur ama bu çok genel bir kuralın sebep olduğu özel bir durumudur.
Kural şöyle: Herhangi bir özel isme yapım eki geldiğinde, yapım eki ayrılmadığı gibi, bu yapım ekinde sonra gelen çekim ekleri de ayrımlazlar.
'Türkçe' sözcüğüğnde 'Türk' kökünden sonra '-çe' yapım eki gelmiştir ve bu sebeple daha sonra gelecek hiçbir ek ayrı yazılmaz: "Türkçenin"
Bu duruma başka bir örnek: Ankara-lı-lar da bitişik yazılır --> Ankaralılar . Zira '-lı' yapım eki gelmiştir.
Burak bu konuda düzenlemeler yapabiliriz. Bazı noktalar da ben de takıldım ama emin olmadığımdan tam bir karar veremedim. Bu konuda yetkin bir arkadaş güzel bir paylaşım yaparsa çok daha güzel olur.
Ben derhal bir başlık açıyorum, genel hatalarla ilgili.