Linux'la Tanışanların En Sık Yaptığı 5 Hata yazısını okudum hoşuma gitti. Ben de yeni tanışanlar için kendi yaptığım hatalarlardan öğrendiklerim kadarıyla 10 tavsiye hazırladım. O yazıya buradan ulaşabilirsiniz:
http://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=25238.msg302444#msg302444
0- Linux hakkında konuşma.*
1- İlk zamanlarınızsa her şeyi kurup denemek istemeniz normal. Zamanla nelere ihtiyacınız olduğunu keşfedecek ve sisteminizi ona göre düzenleyeceksiniz. Sisteminizin ağır aksak olmasını istemiyorsanız kullanmayacağınız programları kurmayın. Temiz sade kalsın bilgisayarınız.
2- Acemiysek gereği yokken hadi sürücü kuralım hadi sistemin conf dosyalarıyla oynayalım demeyelim. Her şeyin bir sırası var. Bazen çok basit şeylerden bile sistemin temel yapısına dair bir çok şey öğrenilebilir.
3- Conf dosyalarıyla oynanacaksa vim gibi editörlerin conf dosyalarıyla başlanmalıdır.
4- Kaynak koddan kurulum yapılacaksa checkinstall ile kurulum yapın. Programı kaldırmak istediğinizde çok kolaylık yaşayacaksınız. Yani,
sudo make install
yerine
sudo checkinstall
kullanın. Forumda checkinstall diye aratınca güzel anlatımlar bulacaksınız. Orada anlatılanları uygulayın.
5- Bir sorunu çözerken bütün adımları bir text dosyasına adım adım, yorumlar ekleyerek yazmaya çalışın. Böylece yanlışlar daha kolay görülebilir ve çözüm bulununca da ileride kullanabileceğiniz size özel bir kaynağınız olmuş olur. İnternete koyarsanız herkes sizin tecrübelerinizden faydalanabilir. Dosyanın silinmesine karşı yedeklemiş olursunuz böylece.
6- 50 60 MB'lık dağıtımları direkt sabit sürücünüze kurmayın. Sanal makineler bugünler için var. Bu tarz dağıtımlar günlük kullanım için uygun değiller.
7- İnternet elimiz ayağımız. Bir programda sorun varsa o programı uçbirimde çalıştırıp hata kodunu (Ubuntu sürümünüzle birlikte) internette aratarak bir çok bilgiye ulaşabilirsiniz. Bazen hata kodunda bazı rakamlar rastgele olur oraları silmeniz gerekebilir. Bunun dışında eğer bir kod parçası arıyorsanız diyelim python kodu arıyorsunuz Google'da filetype:py yazarak py uzantılı sonuçları elde edebilirsiniz. Kitap, makale ararken filetype:pdf gibi.
8- Birbiriyle bağlantılı birden fazla programı kurup bunları ortak çalıştıracaksanız tek tek kurulumdan ziyade internette ubuntu sürümüzü de yazarak arama yapın. Aradaki bağlantıları, ayar dosyalarındaki değişiklikleri yapmamanız çoğu zaman istediğiniz sonucu alamamanıza neden olacaktır. Genelde blog yazıları çok yararlı oluyor bu tarz çetrefilli kurulumlarda.
9- Hacker olacağım diye Linux kurmayın. Bu amaçla kurmuşsanız bile zamanla bilginiz arttıkça fikriniz değişecektir.
10- Dağıtımınız hakkında en az bir kitap okumak lazım. (Burada kendime söyledim aslında)
*Şakaydı bu :/ Her ne kadar şaka olsa da bazen konuşmamak daha iyi oluyor. Karşınızda Linux'u hiç duymamış bir mühendis olunca canınız sıkılabir. Hem hevesinizin kaçmaması hem karşıdakini sıkmamak için konuyu devam ettirmeyin. İlgili insanlara anlatın, bilgisayarlarına kurun. Anlamsız olsa da Windowsçu arkadaşlarınıza karşı tartışmanızı verin ben sırf eğlenceli diye yapabiliyorum :)
Ekleme: Başlığı düzeltilmiştir.
9- Hacker olacağım diye Linux kurmayın. Bu amaçla kurmuşsanız bile zamanla bilginiz arttıkça fikriniz değişecektir.
Kesinlikle, öyle. Teşekkürler. :)
Çok faydalı bir paylaşım. Elinize sağlık teşekkür ederim :)
Öncelikle bütün maddelere katıldığımı belirteyim.
2 senelik bir Linux kullanıcısı olarak benim de kendime göre bazı tecrübelerim var. Bu maddeler size biraz ağır gelebilir ama Linux kullanıyorum demek için bunlar şart.
1-) Önce GNU felsefesini kavramaya çalışın ve işe açık kaynaklı programları (Firefox,Gimp vb) kullanarak başlayın.
2-)İngilizce ve İngilizce bilgisayar terimleri öğrenin / zaten biliyorsanız bu konuda kendinizi geliştirin.
2-) Eğer ilk defa bir Linux dağıtımı kullanacaksanız Sanal makina kullanın ve sanal makinayı bol bol kurcalayın (tabii ne yaptığınızın farkında olarak). Bunun faydası sistemi kurcalarken çökeltme gibi bir derdiniz olmamasıdır. Çökse de bi yarım saatte tekrar kurabilirsiniz zaten :D Kendinizi iyice uzmanlaşmış olarak gördüğünüz zaman *bilgisayar ye kurarsınız.
3-) @ct arkadaşımızın da dediği gibi sisteme gereksiz birsürü program kurmayın. ( Sonra bunları kaldırmak bildiğiniz amelelik oluyor zaten :D)
4-) Uçbirim konusunda uzmanlaşın ve X ve Masaüstü olmadan yaşamayı öğrenin (Masaüstü veya pencere ortamınızın ne zaman çökeceği belli olmaz.)
5-)Sık sık Manual (man komut) ve Linux ile ilgili kitaplar okuyun. (Can Ayfer - Kim Korkar Linuxtan)
Başlık çok güzel :) Herkes kendi tavsiyelerini sıralarsa güzel bir birikim olabilir.
Linux ile tanışanlara benden de birkaç tavsiye.
* Bir dağıtım seçin (tercihen ubuntu temelli olsun) ve daima onu kullanın.
* Asıl makineniz ile aynı özellikte bir sanal makine kurun, yazılım testlerini onun üstünden yapın; işinize yarayacak yazılımları sisteminize kurun.
* /home/ dizinini daima ayrı bağlayın; /home/ dizini dışında proje dosyalarınız (php, mysql, vs) dağılmasın; onları da /home/ dizini altına alın.
* Oynarım diye (benim gibi) 20 oyunu birden kurmayın, tek tek kurun, beğenirseniz oynamaya devam edin, beğenmezseniz sudo apt-get purge* komutu ile kaldırın gitsin.
* Sudo, Enixma, Özgürlükİçin, PLO, PardusLinux dergilerini ve İngilizce'niz varsa FCM, PCLinuxOS, TuxMagazine eski sayılarını kurcalayın, arada okuyun.
* LKD'yi sıkı takip edin; imkanınız olan etkinlikleri kaçırmayın.
* Terminale düşmekten korkmayın! Linux dünyasında Mavi Ekran* göremezsiniz.
Yorumlarınız için çok teşekkürler arkadaşlar. @heartsmagic'in dediği şekilde insanların kendi tavsiyelerini paylaşmaları tam aradığım kaynak olur açıkçası.
@yakusha hocam LKD bir Alex değil der gibi eğitim anlamında bir C derneği değil desem. Yani eğitimlere ihtiyaç çok ve bunu en güzel karşılayacak yeri de LKD olarak görüyorum ancak LKD'nin eğitimlerinden haberdar değilim. Benim hatamdır büyük bir ihtimalle. İnternet sayfasındaki seminerlere baktım şimdi hep günü birlik. Üniversitelerdeki topluluklar da bu tarz günü birlik eğitimler yapıyor, EMO'da da bunun benzerlerini gördüm. Sağlam bir temel eğitim verelim ardından bunu ileri seviiye konulara taşıyalım tarzı uzun süreli eğitimlerle Linux alanında pek karşılaşmadım. EMO bilgisayar eğitimlerinde eksik kalmış olabilir ancak Bilgisayar Mühendisleri Odası'nın bu açığı kapatmaya çalışacağını düşünüyorum. Bu tarz bir eğitimin İTÜ'de verildiğini biliyorum özel şirketlerin dışında. İTÜ'yü de özel şirket olarak sayabiliriz nihayetinde dernek/topluluk değil. Eminim bu benim bilgisizliğimdir bu tarz dönemlik eğitimler oluyor mu? Oluryorsa Ankara'da mı oluyor? Uzunca bir süre İstanbul'da kaldığım için hep İstanbul üzerinden sordum diğer illerde durum nedir bilmiyorum.
@ct, İTÜ'deki eğitimlerden haberim var, lakin nedense 2 defa başvuru yaptım, hiç birinde cevap gelmedi?
LKD eğitimleri çoğu günübirlik faaliyetler; lakin mesela Linux Yaz Kampı etkinliği vardı bu sene; 15 gün dolu dolu Linux ve özgür yazılım eğitim verdiler.
Linux ile ilgili kitaplar var; lakin ben bir funboy/muhibbi sayılırım; yaptığım en karışık işlem sık kullandığım komutlara alias tanımlamaktan ibaret.
Bence kurcalamaktan çekinmeyin, ne kadar çok bozarsanız o kadar sık tamir edersiniz :)
@ct, LKD'nin eposta listelerine üye olarak yapılan çalışmalardan daha çabuk haberdar olabilirsiniz.
1- @yakusha arkadaşımızın aksine bence ilk başta olabildinğince dağıtım denenmeli. Denemenizi önerebileceğim dağıtımlar: Ubuntu (Debian tabanlı), Fedora(Redhat tabanlı), Archlinux (Minimal), Slackware(Kaynak Kod temelli) ve son olarak da BSD sınıfından bir dağıtım.
Farklı dağıtımlar önermemin nedeni dağıtımlar arasındaki farkları daha iyi görebilmeniz ve dağıtım seçme sürecinde size çok yardımcı olacağını düşünmemdir. Her dağıtımı en az 1 ay kullanın.
2- Farklı masaüstü ortamlarını deneyin. Bunlarda 10dk bile olsa hepsini kullanın bence. Gnome, KDE gibi popüler olanları atlamayın. Denemenizi tavsiye edeceklerim. Gnome-Shell, KDE, Unity, Mate, Openbox, Enlightenment, Ratpoison, awesome, dwm, xmonad.
Bunların hepsini 1 ay denemekle zaman kaybetmeyin ama dwm ratpoison gibi pencere yöneticilerinin kullanması zordur. Bunları kullanmadan önce `belge` okumanız gerekir. Hepsinde iyi kötü işini halledecek kadar bakının. Sonra zevkinize ve verimliliğinize göre tercih yapın.
Mesela çalışma alanı olarak ne kadar bir alan veriyor size? Programlar arasındaki geçiş nasıl? Ek araçlar sunuyor mu? Sunduğu araçlar işinizi görüyor mu? Bu gibi soruların cevaplarını arayın.
3- Dağıtımınızın gruplarına katılın. Forum, irc kanalı gibi. Dağıtımınızla ilgili blog sayfaları arayın ve kaliteli olanlarını düzenli olarak takip edin.
4- Dual-boot kullanmayın. Çünkü her zora düştüğünüzde açıp Windows'ta işinizi yapacaksınız.
5- Beşinci maddeyi tamamlamak için yazıyorum bunu. Windows tuşunun üzerini kazıyıp yerine dağıtımınızın logo'sunu yapıştırın.
Şuan oldukça yeniyim ama sizin gibi usta abilerim sayesinde inşallah gelişeceğim, ama hacker oalrak değil bilinçli bir kullanıcı olarak.
Çok fazla kurcalamayın bozarsınız. Aslında tavsiyem tam tersi; kurcalayın, bozun, yapın, sökün, takın, forumlarda araştırın, bloglara bakın, öğrenmeye çalışın olmuyorsa biraz daha araştırın. Bunu yaptıkça Linux daha eğlenceli bir hal alıyor.
Bozun, bozmadan öğrenemezsiniz. Bunu on defa bıkmadan yeniden kurulum yapan biri olarak söylüyorum. :)
1- Değiştireceğiniz sistem ayar dosyalarına ya ufak açıklamalar olarak yaptığınız değişikleri ekleyin veya eski halini yedekleyin.
2- Yedekte 2. bir dağıtımınız olsun. Bu illaki ilk dağıtmın aynısı olmasına gerek yok. Usb'den çalışan bir live sürüm bile olur kullandığınız dağıtımda bir sebebten oturu açamazsanız. Diğer dağıtımla kullandığınız sürümü düzeltebilirsiniz. Örnek 1. tavsiyedeki ayar dosyasını eski hale getirmek için kullanabilirsiniz.
Normalde windows kullandığı halde ne olur olmaz diye yaninda live pardus veya ubuntu usb diskleri taşıyan arkadaşlarım var. Kullanma ihtiyaçlarıda çok duydular.
Eline sağlık @ct..
1- İlk önce LİNUX'un mantığının WİNDOWS dan farklı olduğunu kabullenin.
2- LİNUX da program kurma yönteminin farklı olduğunu ve windows taki programları LİNUX'a aynı yöntemle kuramayacağınızı iyice kavrayın.
3- Asla korkmayın ve LİNUX'u 2008 yılında benim yaptığım gibi bir anda windows'u terk ederek direk bilgisayarınıza kurun.
4- Kurduktan sonra MUTLAKA bu forumu inceleyin.
5- Hangi komutun ne anlama geldiğini ve ne işe yaradığını ezberleyin.
6- Linuxta herşeyin amiyane tabirle iç organlarına varana kadar görebileceğinizi bilin. Kaynak kodların açık olması sebebiyle...
7- Conf dosyalarını cfg dİosyalarını inceleyip içeriklerinin anlamını kavrmaya çalışın.
8- linux'a geçtikten sonra tekrar windows kullanma hevesi isteği duyarsanız DİRENİN SABREDİN.
9- uçbirim ( TERMİNAL ) EKRANINDA İŞLEM YAPARKEN GEÇEN SATIRLARI TAKİP EDİN. bİLGİSAYARIN NE YAPTIĞINI KABACA ANLAYABİLİRSİNİZ. LİNUX AÇIKTIR ŞEFFAFTIR SAKLISI GİZLİSİ YOKTUR...
@erdaltaskesen
5- Beşinci maddeyi tamamlamak için yazıyorum bunu. Windows tuşunun üzerini kazıyıp yerine dağıtımınızın logo'sunu yapıştırın.
İşte bu kısma bayıldım , çünkü benim de hep aklımda olan birşeydir. :) Teşekkürler.
Alıntı yapılan: elviskilli - 17 Aralık 2012 - 12:04:11
@erdaltaskesen
5- Beşinci maddeyi tamamlamak için yazıyorum bunu. Windows tuşunun üzerini kazıyıp yerine dağıtımınızın logo'sunu yapıştırın.
İşte bu kısma bayıldım , çünkü benim de hep aklımda olan birşeydir. :) Teşekkürler.
Çıkartmalardan aradım ama güzel bulamadım. Güzelini bulsam yapıştıracağım. Bir de Samsung'un Chrome dizüstü bilgisayarı vardı. Windows tuşu yoktu.. Ne kadar da güzeldi.. ::)
Başlığı "10 Tavsiye" yerine "Tavsiyeler" şeklinde değiştirebiliriz sanırım. Çok oldu ve olacak da gibi.
Ben de ekleyeyim:
* Linux başka bir sistemin düşmanı değil alternatifidir. Linux kullanmaya başlayınca diğerlerini karalamayın. Diğer sistemlerin eksikleri yerine Linux dağıtımlarının üstün özelliklerini vurgulayın.
* Dağıtımlara alışmak zaman alır ama bir zaman sonra hep dağıtımınızı ararsınız. (Eşim küçük dizüstü bilgisayardan Windows'u kaldırttı, Ubuntu'nun daha kolay geldiğini söyledi.)
Alıntı yapılan: gridongu - 17 Aralık 2012 - 16:55:14
Başlığı "10 Tavsiye" yerine "Tavsiyeler" şeklinde değiştirebiliriz sanırım. Çok oldu ve olacak da gibi.
Ben de ekleyeyim:
* Linux başka bir sistemin düşmanı değil alternatifidir. Linux kullanmaya başlayınca diğerlerini karalamayın. Diğer sistemlerin eksikleri yerine Linux dağıtımlarının üstün özelliklerini vurgulayın.
* Dağıtımlara alışmak zaman alır ama bir zaman sonra hep dağıtımınızı ararsınız. (Eşim küçük dizüstü bilgisayardan Windows'u kaldırttı, Ubuntu'nun daha kolay geldiğini söyledi.)
Haklısınız başlığı düzelttim. Tavsiyeleri, tecrübeleri zevkle okuyorum.
Gerçekten çok güzel bir konu olmuş daha fazla tavsiye bekleriz :)
Alıntı yapılan: altintasi - 17 Aralık 2012 - 13:50:06
Alıntı yapılan: elviskilli - 17 Aralık 2012 - 12:04:11
@erdaltaskesen
5- Beşinci maddeyi tamamlamak için yazıyorum bunu. Windows tuşunun üzerini kazıyıp yerine dağıtımınızın logo'sunu yapıştırın.
İşte bu kısma bayıldım , çünkü benim de hep aklımda olan birşeydir. :) Teşekkürler.
Çıkartmalardan aradım ama güzel bulamadım. Güzelini bulsam yapıştıracağım. Bir de Samsung'un Chrome dizüstü bilgisayarı vardı. Windows tuşu yoktu.. Ne kadar da güzeldi.. ::)
Ben kendi logomu yaptım bile :) . Ubuntu logosunu küçültüp renkli çıktı aldım. Daha sonra PVC kaplayıp ufak boyutta kesip yapıştırdım dizüstünde Windows logosunun üzerine. Ayrıca dizüstündeki windows'u da silip Ubuntu Studio kurdum çok mutluyum. :)
Döküman okumaya üşenmeyin. "Ben yaparım bunu nolucak" diye başlarsanız sistemi komple bozar, sabah kadar terminale bakarsınız. :) Ben yandım eller yanmasın ;D
:D hacker olrumdiye aslında size katılmıyorum çünkü sistemi hack etmek için sistemi içten dışa bilmek lazım kaç yıldır bu işle uğraşıyorum linux un faydası çok oldu açık kaynak olduğu için herhangi bir açık bulunduğunda o açıkla ilgili program yaqzılabilir windowsda yapıla bileceklersınırlıdr ama linuxde değil sen bunu gerçek hackerler içindeğil" lamerler" için konuşuyorsun
@hackerspyware, öncelikle Türkçe için biraz dikkat gösterirsen seviniriz, zira okuması zor oluyor iletilerini :)
Söylediklerinde haklısın tabi, ancak "hacker"ın anlamını bilen bizlere değil de "lamer"lık yapıp "hacker"lık yaptıklarını düşünenlere söylemen daha faydalı olur şu durumda. Zaten şu başlığı okuyan ve işi ciddi anlamda "hack" olan birisi ne demek istediğimizi anlayacaktır. Ancak bu forumdaki ilk iletisinde "Linüxü (yazım yanlışı kasıtlı olarak yapılmaktadır) dün kurdum, aircrack çalışmıyor lütfen yardım" diyen birinin durumu ortadadır sanırım değil mi?
size katiliyom ama orda tektarafli yazmis onu kastediyom ayrica hackerim diyen hacker degil hacker kendini ifade etme seklidir lamerle hackeri ayiran sey bu
@hackerspyware, Türkçe konusunda özen göstermediğin sürece seni anlamakta zorluk çekeceğim. Fakat son tahlildeki yorumuna da katılmıyorum, hatta durumun öyle olmadığını belirtiyorum. O ikisini ayıran şey kendini ifade etme şekli değildir. Gerçi bu kendini ifade etme meselesini de anlayamadım, fakat ikisinin arasında "somut" farklar vardır.
Ağzınıza sağlık, güzel bir dille, güzel bir anlatım olmuş :)
Tavsiyelerin hepsi en az bir kaç aylık linux kullanıcıları için farkında mısınız? Dediklerinizin yarısını anlamadım en az.
Alıntı yapılan: TheGodEmperor - 27 Ocak 2014 - 14:34:21
Tavsiyelerin hepsi en az bir kaç aylık linux kullanıcıları için farkında mısınız? Dediklerinizin yarısını anlamadım en az.
Herşeyden önce daha çok yeni tanışanlar için tek tavsiyem araştırma yapmak,araştırma yapmak,araştırma yapmak ve usanmadan birşeyleri bozup tamir etmek için araştırma yapmak. He bir de bazı şeylerden ödün vermek (sevilen bir oyun gibi -zaten bozup yaptıkça bir oyun gibi gelecek size :D- ) gerek sonuçta alıştığınız sistemden tamamen farklı, kendi kuralları olan birşeyi öğreniyorsunuz :D Bir de sanırım en iyisi en azından sistemin temelllerini öğrenebilmek adına gerçek makinaya kurmadan 1-2 ay kadar sanal makinada çalışmak. Böylece yapacağınız ufak bir hata tüm dosyalarınızın uçmasına neden olmayacaktır.
Naçizane bir kaç cümlede ben yazmak istedim . Ben kendimi Linux kullanıcısı şeklinde ifade etmektense , biilgisayar kullanıcısı şeklince ifade etmeyi yeğliyorum . Hayatıma bilgisayar denen cihazın kattığı önemli kolaylıklar ve bunun yanı sıra eğlenceler var . Bunların tamamını Linux kurulu bir bilgisayar ehli ile halletmekte . Benim bu uğraşlarımı Windows yüklü bir bilgisayar da , MacOS bir bilgisayarda halletmekte . Şimdi bunu göz önüne alarak bir sistem seçmem gerekirse ücretsiz , küresel sermayeye değil özgürlüklere hizmet eden bir sistem olan Linux kullanmak gayet mantıklı . Benim Linux kullanıcılarına tavsiyem , amacınız Linux 'u öğrenmek mi yoksa bilgisayar ile yapmanız gereken işleri halletmek mi buna dikkat etmek lazım . Sürekli her işinizde Windows muadili hareketler bekliyorsanız , bence zorlamaya gerek yok . Bu durumda en iyisi Windows kullanmak . Yani .NET ' i Linux üzerinde nasıl çalıştırırım , acaba AutCAD kuramaz mıyım şeklinde debelenmeye gerek yok . Bunlar elzem ise Windows kullanmak en iyisi . Bir de Linux kullanmaya başlayan ve daha ilk hafta diskin derinliklerindeki bir sistem dosyası hakkında ilginç sorular üretenler olabiliyor . Windows kullanırken diskteki binlerce dosyayı ve özelliği hiç merak etmeden Linux kullanmaya başlayınca her şeyi , hemde bir medya kullanıcısını ilgilendirmeyen şeyleri merak etmek bence yersiz . Anlatmak istediğim şudur ki , bilgisayarın ne için lazım olduğuna karar verip , bu işler Linux ile daha kolay ve rahat ise , o yönde kullanmak ve öğrenmek en iyisidir .
@okkangal Bencce çok güzel açıklamışsın, eline sağlık.
Farklı dağıtım denemekten korkmayın. Kendinize en uygun olanı dağıtım denedikçe bulacaksınız. İlk defa linux kullanıyorsanız ve bu dünyaya Ubuntu ile başladıysanız biraz alıştıktan sonra Ubuntu minimal'e göz atın farklı bir deneyim olacaktır.
1 - linux'dan önce google (http://google.com) kullanmayı öğrenin.
2 - Doğru Düzgün Soru Sormanın Yolları (http://belgeler.org/howto/smart-questions.html) belgesini mutlaka okuyun.
3 - çözdüğünüz bir problemi(çok basit dahi olsa) nasıl çözdüğünüzü diğer kullanıcılarla paylaşın.
4 - bir problemle karşılaşınca soru sormaktan asla ama asla çekinmeyin.(forumlarda vb.)
Linux oldukça geniş bir gezegen, ve bu gezegen sürekli büyüyor. Yani linux aileden birisidir, onu üzmeyin.
çok teşekkür ederim şu yazdıklarınız benim için mücevher değerinde umarım yıllarca da buraya gelip yeni başlayanlara yol gösterici olacaktır
Temel uçbirim bilginiz olsun. Uçbirim üzerinden dosyalar arasında gezinmeyi öğrenin. cd, ls, cp, mv, rm, ln, cat, grep gibi temel komutlara aşina olmaya çalışın.